تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



وە باژۆر کەوتن
(مصت. لا.) هەوا و کەلکەلە کردنی کارێ کەوتنە سەری کەسێ: نازانم نەوزاد بۆچی وەباژۆر کەوتووە هەر د ەیەوێ بچێتە شار.ئە م کچە وەباژۆر کەوتووە بۆ مێرد کردن.
بەرامبەر وە ستان
«مست. لا.» 1- ڕووبەڕووی کەسێک وەستان «تحدی کردن». 2- دژایەتی کردنی کەسێ به کردەوه. 3- جوابه جەنگی کردن دەگەڵ کەسێ. 4-هاوسەنگ بوون
تاقیکەره وە
تاقەر
دەسکە وە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
سەر وە سەرێ
سەر بە سەرێ .
لە ئیعتباری... وە
(کعر.) لە...وە بەدواوە. لە ئیعتبیباری ئەم ساعەتەوە ئیتر من قسە لەم مەسەلەیە ناکەم.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
نیوڕو وە
نیمڕو وە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
وە
( (ڤەھ - veh))
بۆ سەرسامی و ستایش بەکاردێ، ڤەه، بەه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
وە
[ص ]
(ڤی‍‌ھ - vih)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
وە
پیتی بەستنەوە (عتف) دەکەوێتە ناوەندی دوو وتارەوە کە پەیوەستی زۆر لە ناوەندیاندا نەبێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
وە
وە
پیتی دوبارە کردنەوە: وەگەڕێ
فڕ کردن: وەخۆ، بخۆوە
بۆ: بە، وەتۆ ئێژم
ئالی، تەرەف: وەلا کەوە، وەدوور کەوت، وە سەردا، وە ژێلڵا
وا، ئاوا، ئاوەها: وەبکە بەباشت بزانن
ئاواڵە، وا، واز: دەرکێ وە کە، گرێکەی وەکە
ئێوە، ئەنگۆ: لەبەر خاتری وە دەچم
خاوەن: وەنامووس، وەهونەر، وەجەرگ
پیتی فەرمان: ئەوارە بە مشار وەبڕە
دەگەڵ: بە تۆوە دەبێتە چوار کەس
چۆنیەتی بار: وەپاوە، وەدانیشتنەوە، وەڕاکشانەوە
لکان و جووت بوون: پێوەنووساوە، پێیەوەداوە
وتەی سوێند: وەخوا قەسەم
ئەو
وە
(هەورا.): بۆ٬ لۆ٬ وەلای تۆ: بۆلای تۆ٬ به٬ ب:-بەرزی. کەلە نێوەڕاستی دوو ووشەیە یا پتر دابێ٬ دەیخاتە سەریەک بە ووشە و واتاوە. (باک.): ئوو٬ ئاوا٬ (یەز.): لێ٬ واز. –بوون: لێ بوونەوە٬ واز لێک هێنان. بە: وەحەواکەوت: بەهەوادا ڕۆیشت. (باک.): له٬ ئێوە کورت کراوەتەوە٬ هۆوەتا
وە ئاگا هاتن
«مستـ. لا.» تمـ: ئاگابوونەوە.
ڕسانە وە
گە ڕانە وە ی مال،خوڕزگارو قوتارکردن
ڕشانە وە
ئازارێکی پیسە لە خواردنە وە ی ئاوی پیس تووشی دێن،(فە.)مە رگی،چاوقووڵکە،ژە هر کە نگر دە رما نێتی.پڕ پە ڵک و گە ڵا بوونی دارانە.هە ڵهاووردنە وە.ڤە ڕشان،(باک).دلغە لینە ک ،هێنا نە خوارهوە ی خوواردە مە نییە بە زاردا،هێڵنج هاتنە وە یا هێنانە خۆ بۆ ئە وە ی،کە خواردە مە نی ناو زگ بە زار دا بێتە دە رە وە. قۆرە، کە تووک وە گوڵی دارو بار و گیایانیش بە کار دە برێ.
ڕشتنە وە
مە یدان دانی مە ردوم بۆتێوە ر دانیان لە سە ر کارە ساتێکدا:باییز ئە م شارە ی ڕشتە وە
ڕشێنە وە
دە رمانی رشانە وە،دە رمانێکە مرۆی بڕشێنێتە وە.
ڕق جوونە وە
لە سە ر ڕق رۆیشتن.
بانگی بێ وەخت
«نت.» تم: بانگی بێ واده.
بەخت وەرگەڕان
[[ بەخت+وه‌‌رگه‌ڕان]]
مست. لا.»، «مک.» چەواشەبوونی ئەحواڵی کەسێک لەباشی ڕا بۆ خەراپی.::دە ک ڕەببی تەخت و بەختی و رگەڕێ
ئاش وەستا
استاد کار آسیاب
ئاش وەستا
«نتـ. ستـ.» ئەو کەسەیە دەزانێ ئاش بنێتەوە ئەگەر خراپیش بوو چاکی کاتەوە.: مام ئۆمەر ئەش وەستایەکە وەکوو خۆی نابێتەوە. مام خدری ئاش وەستا.
ئاش وەستایی
«حمسـ.» ئیشی ئاش وەستا. کاری نانەوە و چاکردنەوەی ئاش.: ئەرێ کاکەسەنی دێبۆکری ئێستاش هەر ئاش وەستایی دەکا؟
ئاوی وەشەن(هەورا)
ئاڤ تێ وەردان
ئیفادە وەرگرتن
[[ئیفادە + وەرگرتن]، [عا. کو.]]
(مست. مت.)، (کعر.) پرسیار کردن و قسە دەرکێشانی یەکێکی ڕەسمی (محقق) لە کابرایەک دەربارەی مەسەلەیەک. * (کئێر.) ئیستینتاق کردن، بازجۆیی.
ئیلهام وەرگرتن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) بە تەئسیری کەسێ یا شتێ کارێ کردن. کردنی کەسێ یا شتێ بە سەرچاوەی بیر کردنەوە و مەبەست لێ ئەستاندن. نالی لە حەبیبەی ماڵیاوا ئیلهامی وەردەگرت، خانی بۆ (مەم و زین)ەکەی لە بەیتی (مەمی ئالان) ئیلهامی وەرگرتووە.
ئێوارە وەخت
(نت. ست.) ١- کاتی ئێوارە. ٢- (مج.) درەنگ وەخت. ((ئێوارە وەختە، جرپن بە بەختە)) (خا. پەند-٧٢). تێبــ.- ئەم وشەیە ئەگەر (مبتەدا) بوو ناوە و ئەگەر بە دوای ناوێکیشەوە هات سفەتە. * ئێوارە وەختە.
ئێوارە وەختە
[[ئێوارە وەخت + ئە]]
تم: ئێوارە وەخت. ئێوارە وەختێکی درەنگ بە دێر و ژوانەوە گەڕایەوە ماڵێ.
ئەزموونی هەڵبژاردنی یەک لە دوو وەڵامان
اختبار اختیار احدی اجابتین
ئەزموونی هەڵبژاردنی یەک لە دوو وەڵامان
ئەزموونەکانی وەدەستهێنانی ڕاستییان
اختبارات استخلاص الحقائق
ئەزموونەکانی وەدەستهێنانی ڕاستییان
Tests of obtaining facts
ئەهلی وەفا
(نت.) ئەو کەسانەی چاکەی خەڵکیان لەبەر چاوە و لە بیریان ناچیتەوە. (( قیبلەی ئەمەلی ئەهلی وەفا تاقی برۆتە)) ((هەر چەندە لە خوێنڕێژیی عاشق نیەتی جووت)) (ئەدەب: گم-٢٧) تێبــ. آ) ئەم جۆرە تەرکیبە دە شیعری شاعیرانی کلاسیکی کوردیدا زۆرن. تەنیا ئەوانە باس کراون کە بەسەر زمانی خەڵکیشەوە هەن. ب) هەموو (ئەهل)ەکان لە بن لەهجەی (سنەیی)دا دەبنە (ئال) ئالی کەیف (ئەهلی کەیف).
ئەو وەختە
آن دم، آن دی، آن دون، آن هنگام، آن گام.
ئەو وەختە
ئەوسا، ئەو ڕۆژە، ئەو دەمە. [ئەو کا]
ئەو وەختە
حینئذ، ذلک الحین، ذلک الوقت.