تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاو بە سەر کشان
«مستـ. لا.» ١- ون بوونی زەوی و زار و هەر شتێکی تر لە ژێر ئاوا.: بەستێنی چۆمی مەهاباد، بەهاران ئاوی بەسەر دەکشێ. ٢- خنکانی کەسێک یا نوقم بوونی شتێک کە لە ناو ئاودا بێ و لە پڕ ئاوەکە لەبەر هەرچی بێ، تێکیەوە پێچێ و بیبا.
بادانەوە سەر...
(کن.) وازهێنان لە شتێ، لە کارێ یا لە کەسێ و گەڕانەوە سەر ئی دوێنێ. حەمەم دیت دیسان بایداوە سەر کەبابچی.
بان سەر
تارک، چَکاد، چَکاده، چَکاه، کاچَک، هَباک، فَزاک، تارک- سَر، کلەی سر.(فَرق سَر)
بان سەر
کەفاک، تەوقەته. [تەپڵی سەر]
بان سەر
رَعّامَة، فَرق، قُمّه، قُمّة الرَّاس.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بردنە سەر
تەواوکردنی کارێک یا وتارێک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بێ سەر و بن
بەرماڵی له سەر ئاودەگەرێ
«کن.» پیاوی چاک و، موسڵمانه، دەست و دڵی پاکه،
تەپڵی سەر
تەپڵە سەر
خۆلی سەر
کڵۆل، بیچارە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دەردی سەر
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دەردی سەر
بریتییە لە ڕەنج و سەغڵەتی
دەس لە بان سەر بوون
دەس لە بان سەر بوون
هاو دەرد بوون.[دووچاربوون بە بەڵای خەڵکی.]
دەس لە بان سەر بوون
اَلابِتلاءُ بِبَلیَّةِ الْغَیرِ.
سلتان‌سەر
ئیشکە سەرما
[[ئیشک + ئە + سەرما]]
(نت.) سەرمایەکی بەفر یا بارانی دەگەڵ نەبێ. ئیشکە سەرمای کەرکووک لە مۆخی ئیسقان کاردەکا.
بان سەره
[[١-بان/٣+١-سه‌ر+٥-ئه/١]]
«نت.» خشڵی ژنانەیه، دراوی زێڕ یا زێوه که له تەپڵەسەری تەقیله یا تاسکڵاو... بۆ جوانی دایدەدروون.
بێ¬سەروبن
همیشگی، بوباش، جاوید، جاودان، بی¬سروتَه، پایدار.
بێ¬سەروبن
هەمیشەیی. [هەوبوو و هەرماو]
بێ¬سەروبن
دائِم، باقِي، سَرمَدي، اَزَلي و اَبَدي.
بێ¬سەروپا
بی¬سروتَه، بی¬سرودُم، بیهوده، بیهُده، پَرهوده، بی¬یاسا. (حرف بی¬معنی)
بێ¬سەروپا
بی¬سروپا، هَشَنگ، جَلو، لَفتَره، اباش، کُمینه، اَوباش، اَباسه.
بێ¬سەروپا
بێ¬سەرودم، بێ¬سەروتا، بێهووده. [بێ¬سەروبن، تێکەڵوپێکەڵ (قسەی بێ¬مانا.)]
بێ¬سەروپا
ئەلوجەلو. [ڕەشوڕووت، خوێڕی]
بێ¬سەروپا
لَغو، مُزخرَف، غَلَط، هَذَر، سَقط، هَذَیان.
بێ¬سەروپا
اَرادلِ، اَجلاف، قِفاف، أخلاط، خُشارَة، رَعاع، سِفلَة، سَفّلَة، اَوباش، اَبّاش، هُباشه، اَوتاش، رِذال.
بێ¬سەرەتا
دیرینه، بی¬آغاز، دیرین.
بێ¬سەرەتا
بێ¬بەرایی، هەمیشەیی. [هەوبوو، بێ¬پێشینه]
بێ¬سەرەتا
اَزلي، لا بِدائِي، بِلا اَوَّل.
بێ¬سەرەتایی
همیشگی، بی¬آغازی، دیرینگی.
بێ¬سەرەتایی
هەمیشه. [هەوبوون، بێ¬پێشینەبوون]
بێ¬سەرەتایی
اَزَل، لا بِدایَة، لا اَوَّلِیَّة، بِلا اَبتِدائِیِّة.
بەرخی نێر بۆ سەربڕینه
«کن.» پیاو بۆ ئەوەی که لە پێناو شتێکا خۆی بەخت کات. تێبــ.ینی: ئەوە ئاشکرایه که مەڕداران «بەرخی مێ» سەر نابڕن.
بەرگه ‌سەرین
«نت.»، «کئێر.»، کیسەیەکی ئوستوانەیی شکڵه، له چیت یا بلووری دروست دەکرێ و «سەرین» ی دەناو دەندرێ. * «مک.» بەرگەسەنیر. «سیم.» بەرگە پشتی.
تۆڕی سەرانسەری جیهانی
تۆڕی سەرانسەری جیهانی کە زۆرجار بە وێب یا «WWW» ناسراوە، باشترین خزمەتی ئەنتەرنێتە کە لەڕێگەی چەندەها میدیاوە دەتوانێ نووسراوە، دەنگ، وێنە و ئەنیمەیشێن ڕاگوێزێت. بنکەکانی وێب لە تەواوی جیهاندا بڵاو بوونەتەوە بەڵام زۆرترینیان لە وەڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکادایە. لە تۆڕی ئەنتەرنێتدا ملیۆن ــ ملیۆن کۆمپیتەری خانەخوێش پێکەوە پێوەندییان هەیە. هەرکام لەم کۆمپیتەرانە لە زاکیرەی خۆیاندا کۆمەڵێ زانیاری جۆراوجۆریان جێگیر کردووە. ئەگەر کەسێک بخوازێت لە دەریای بێبڕانەوەی ئەم زانیارییانە بە خێرایی و بەلەز کەڵک وەربگرێت، دەبێ لەڕێگەی تۆڕی جیهانی ئەنتەرنێتەوە دەستبەکار بێت. ئەم تۆڕە لە ساڵی 1992 لە لایەن تیم بێرنێرز لیی، شارۆمەندی ئەمریکایی داهات و یەکەم بنکەکەشی لە لایەن ناوەندی توێژینەوەی فیزیکی گەردیلەیی ئەورووپا cern لە بەینی سویسڕا و فەرەنسەدا بنیات نراوە.