تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 50
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەتاڵ
[[ عا]]
ست.» 1-
حاڵی
دەفر
یا
هەر
شتێکی دیکەی
بۆ
ئەوه
دروست
کرابێ لەلاوه شتێکی تێ بکرێ «
بۆ
هەڵگرتن
یا
گوازتنەوه» و هیچی تێدا نەبێ.::
قاپی
بەتاڵ. جەواڵەکه بەتاڵه.*خاڵی «عا.»، «بک.» ڤالا.//
پڕ
. 2-
حاڵی
خانوو
یا
ژوورێکی
کەسی
تێدانەبێ و
بۆ
ئەوە
دەس
بدا ماڵێکی بچێته
ناو
تێیدا دانیشێ.:: با بزانین
ئەو
ماڵه ژووری بەتاڵیان هەیه
بە
کرێی بدەن.
هەر
لەم
گوزەره
چوار
دووکانی بەتاڵ هەیه. * «هو.»
واق
. «سن.»
ئاواق
. 3- «مج.» ئادەمیزادێکی
ئاقڵی
بە
شت
نەشکێ و
لە
کاران
سەرەودەر نەکا.:: تەماشای قەڵافەتی مەکەن
هەر
زۆر
بەتاڵه. 4- «مج.» کتێبــ.
یا
وتار
و نووسراوێکی «
بیر
» ێکی دەرنەخا و مەعنایەک
بە
دەستەوه نەدا،
تەنیا
وشەب ێ و
ڕیز
کرابێ.::
ئەم
مەقالەیه
چەند
دوور
و درێژه
بە
ڵام
چەند
بەتاڵه. 5-
ناتەواوی
چەشنه کارێک
که
ڕێ
و
شوێن
و
مەرجی
تایبەتییان
بۆ
داندرابێ و
ئەگەر
یەکێ
له مەرجەکانی
کەل
بوو
هەموو
کارەکه زەدەداربێ. «
هەرچەند
نوێژ
دەکەم نوێژم بەتاڵه + ئەلحەمد دەخوێنم
تۆ
لە
خەیاڵه» «فولکلۆر» - یەکێک له مەرجەکانی
نوێژ
ئەوەیه
که
دەبێ
نوێژکەر
مێشکی
خۆی
بۆ
یادی
خوا
تەرخان
بکا
و له
کاتی
نوێژا
بیر
له هیچی
تر
نەکاتەوه - «
که
زۆر
هات
قەواڵه بەتاڵه» «قاباڵه»
بۆ
ئەوەیه
به
بەڵگه
و
دەلیل
نیشان
بدات
خاوەن
مڵک
کێیه،
بەڵام
که
کار
هاته
سەر
«
زۆر
»
دەلیل
و مەنتق دەچنەوه
ماڵی
خۆیان
بۆیەش «قەواڵه»
که
«بەتاڵ» ه.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاش بەتاڵ
دست
از
کار
کشیدن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاش بەتاڵ
دەس
لە
کار
کێشان
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەتاڵ
مەردوومی
بێ
ئیش
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەتاڵ
کاری
بێ
کەڵک
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەتاڵ
دەفری
خاڵی
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بەتاڵ
بیهوده
،
پوچ
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بەتاڵ
بیکار، اَژگان، اَژگَهان.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بەتاڵ
پووچ
،
بێهووده
. [ناڕەوا، نادروست]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بەتاڵ
وێساگ
،
بێکار
. [بێ ئیش]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بەتاڵ
باطِل، فاسِد، لَغو.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بەتاڵ
بَطّال، عَطّال، مَیّاط، فارِغ، مُهمَل، عاطِل.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەتاڵ
تهی
باطل
بیکار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بەتاڵ
بێ
ناوەڕۆک
،
والا
،
خاڵی
ناماقووڵ
، هەڵوەشاو: نوێژم بەتاڵە
بێکار: برایەکم بەتاڵە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەتاڵ
بێکار
. (
زا
)
چۆل
،
خاڵی
، حەتاڵ،
پووچ
،
پووت
،
فش
،
ڤاڵا
،
هوڵۆڵ
،
هێسا
، (
هەورا
)
باهر
،
ئامان
و
یا
خانوو
و دوکانی_:
خاڵی
. مرۆڤی
بێکار
._بوون:
چۆل
بوون
. _کردن:
خاڵی
کردن
،
ڕەوارتن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەتاڵ کردن
دست
از
کار
کشیدن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بەتاڵ کردن
دەس
هەڵگرتن
لە
کار
، پایدۆز:
هەر
نیوەڕۆ
بەتاڵمان
کرد
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەتاڵ کردن
مست. مت.» 1-
هیچ
شتێ
ده
دەفرێکدا نەهێشتن.:: شوشەکانیان
هەموو
بەتاڵ کردبوو،
دەمی
به
جامی
دۆیەکەوه نا
تا
بەتاڵی
نەکرد
دەمی
هەڵنەگرت. 2-
چوونەدەر
له
خانوو
،
ژوور
،... و
چۆڵ
کردنیان.::
ئەرێ
ئەم
خانووەمان
کەی
بۆ
بەتاڵ دەکەی ؟ ژوورەکەم
هەر
بەتاڵ نەکرد.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دوودەست بەتاڵ
مەبەس
لە
کەسێکییە
بە
کڕین
و فرۆشتنی چتی
پڕ
و
پووچ
دەستمایەیەکی
باش
پێکەوە
بنێ
و
دەست
بکات
بە
کڕین
و فرۆشتنی چتی
گەورەتر
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
دەست بەتاڵ
بریتییە
لە
مەردوومی
بێ
کار
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەتاڵبوون
[[ كو.عا]]
مس. لا.» 1-
هیچ
دە
دەفردانەمان:: قاوورمەمان نەماوه کووپەکه بەتاڵ بووه.
هەردوو
شوشەکە بەتاڵ
بوون
ئەو
هەموویان
چۆن
خواردۆتەوه. 2-
چۆل
بوونی
خانوو
و
هەر
شتێکی
لەم
بابەته.:: ژوورەکه
سەری
مانگ
بەتاڵ
دەبێ
. 3-
هیچ
نەزانین
،
ئاقڵ
بەشت نەشکان.:؛
پەککوو
لەو
کابرایه !
نازانم
ئینسان
چۆن
وا
بەتاڵ
دەبێ
. 3-
بێ
ناوەڕۆک
بوونی
کتێبــ. و
نووسراو
.. تێبــ.ینی: پێویسته
ورد
ببینەوه
که
مەسدەری «
بوون
»
لەم
وشەیە
دا
لەوانەیه
بۆ
زەمانی «
حاڵ
» و «موزارع.»
بێ
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەتاڵایی
عاستی بەتاڵیی
شت
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەتاڵایی
فراغ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بەتاڵایی
بۆشایی
، واڵایی
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەتاڵایی
[[ كو.عا]]
«نت.» تم:
بۆشایی
/2و3.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەتاڵایی
چۆلی
، ئاستی
چۆلی
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەتاڵی
بێکاری
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەتاڵی
عاستی
بۆشی
شت
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بەتاڵی
بیهودگی،
بی
کاری
، ایست، فَرویش.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بەتاڵی
پووچی
،
بێکاری
،
وێسان
. [بێهوودەیی،
بێ
ئیشی]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بەتاڵی
بُطل، بُطُول، بُطلان، لَغو، فَساد، بِطالَة، تَبَطُّل، عَطالَة، تَعَطُّل، تَعطیل.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەتاڵی
بیکاری
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بەتاڵی
پووچی
،
بێکاری
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەتاڵی
ڤاڵاهی،
خاڵی
،
بێکاری
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
دەست بەتاڵی
بریتییە
لە
بێ
ئیشی
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
سەربەتاڵی
بێ
سەرداری٬
بێ
کەسێتی
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاساوبەتاڵ
ئاش
بەتاڵ
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئاشبەتاڵ
وتەیەکە
ئاشەوان
بە
دەنگی
بەرز
دەیڵێ
لە
کاتێکدا
کە
ئاشەکەی
دانی
نەمابێ
کە
باراشی
بۆ
بەرن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاشبەتاڵ
ئاساو
بەتاڵ،
ئاش
دۆڵە
، ووتەیەکە
ئاشەوان
بە
دەنگی
بەرز
دەیڵێ
لە
کاتێکیدا،
کە
ئاشەکەی
دانی
نامێنێ
تا
باراشی بۆببەن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
دەسبەتاڵ
بیکار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
دەسبەتاڵ
بێ
کار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
سەربەتاڵ
بی
سرپوش
بی
مغز
کودن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
سەربەتاڵ
دەفری
بێ
سەرپۆش
پیاوی
نەزان
و
بێ
ئاوزە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
سەربەتاڵ
سەرئاوەڵە٬
بێ
سەردار٬
بێ
خاوەند٬
بۆ
ئافرەتی
بێکەس
و بێمێرد بەکاردەبرێ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
پێبەتاڵ
پێڵاوی گەورەی
فراوان
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
پێبەتاڵ
کفش
بسیار
بزرگ
پای
بسیار
بزرگ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
پێبەتاڵ
پێڵاوی
لە
ئەندازە
بەدەر
گەورە
لاقی
زۆر
پان
و
زل
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کونبەتاڵ
کنایه
از
بیوەزن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کونبەتاڵ
برێتی
لە
بێوەژن
، کومبەتاڵ
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کوونبەتاڵ(بۆتا.)
بێوەژن
.
1
2