وشەدان

باڵ بەستن

[[١- باڵ /٢ + بەستن]]

(مست. مت.) هەردوو دەستی کابرایەک لە پشتە وە بەستن.: خێرا باڵی ئەو دیلانە ببەستن و بیان بەن بۆ چەم. ئەمنیە باڵی (عەوڵای ئاغا) یان بەستوو هێنایانە لای ئاغای (مادڕوج) *باڵبەست کردن

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باڵ گرتنەوە

(مست. لا) ١-هەڵفڕینی مەل لە شوێنێکی بۆ ماوەیەکی کەم لێی نیشتبێتەوە: کۆترێک لە سەر ئەم دارە بۆ پێش پێی تۆ باڵی گرتەوە. ٢-تم: باڵ گرتن.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بای باڵ دان

«مست.، لا.»، «کن.» ١- دەست له بەریەک بڵاو کردنەوه و خۆ لەبەریەک کێشانەوه و ماندوویی لەخۆدەر کردن. ٢- «مج.» پیاسەیەکی بچووک لە شوێنێک هەوای پاکی لێ هەبێ «دەرەوەی شار، ناو باخ و بێستان» :: ئێواران تۆزێ بای باڵی خۆت بده. چووینه تووی مەلیک بای باڵی خۆمان دا.

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

باڵ

دوو ئەندامە بەڕاست و چەپی باڵدارەوە، پێی دەفڕێ

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

باڵ

پەلی گیاندار

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

باڵ

بال، کَنَگ. (بال مرغ )

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

باڵ

آستیم، آستین، آستی، اوستیم.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

باڵ

دست، کَنگ، کَبک، گُشاک، بال.(از سرانگشتان تا دوش.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

باڵ

بازو، باهو، رَش، گُشاک.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

باڵ

بازه.(مقدار کشش دست از سرانگشتان تا بینی )

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

باڵ

بال، نهنگ.(نوعی ماهی بزرگ است.)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

باڵ

ئامرازی فڕین لەباڵندەدا.(باڵی پەلەوەر.)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

باڵ

قۆڵ. [ئەو بەشەی جلوبەرگ کە دەکەوێتە سەر جومگەی دەست.]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

باڵ

دەس. [(لەسەر پەنجەوە تا شان.)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

باڵ

قۆل، باهو، بازوو. [لە ئەنیشکەوە تا شان.]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

باڵ

[(هێندەی درێژی دەست لە سەرپەنجەوە تا لووت.)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

باڵ

نەهەنگ. [(جۆرە ماسیەکی گەورەیه.)]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

باڵ

جَناح، کَنَف، سِقط.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

باڵ

کُمّ، قُنان.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

باڵ

یَد، جارِحَة.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باڵشکان

(مست. لا.)، ١-توانستی فڕین نەمانی باڵەندەیەک لە بەر ئەوەی باڵێکی ئازارێکی پێگەیشتبێ یا شکابێ. ٢-(کن.) تووشی بەدبەختی بوون، بێچار بوون، سەر نەکەوتن.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باڵندە

[ [ ١-باڵ/١ + ئندە]]

(نت.) تم ؛ باڵدار.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باڵەشۆڕه

[[١-باڵ/١+٣-ئه/٢+شۆڕ=٥-ئه‌/١]]

«نت.»، «مک،» دەردێکه تووشی مریشک و جوجە ڵە دەێت، باڵیان فش دەبێتەوه و بەلادا دێن. *«سن،» باڵەشۆڕێ. پەلەپسکێ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

به باڵابڕان

[[به /3+باڵا/1+بڕان]]

مست. لا.»، «کن.» 1- به قیسمەت بوون، به نەسیب بوون:: ەد یگوت من ناچم با ئەو جاره یەکێکی تر بچێ خۆ بە باڵای منەوه نەبڕاوه، 2-کارێک که له هەموو کەس چاتر به کەسێ بکرێ یا شتێ بۆ یەکێ له هەموو کەس زیاتر دەست بدا:: ئەوه هەر به نەوزاد دەکرێ دەڵەی به باڵی بڕاوه.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بۆمبی باڵدار

نت.»، «کئێر.» جۆرێک تەقەمەنییه که لە خۆیەوه- بێ ئەوەی به فڕۆکە فڕێ بدرێ یا بەتۆپ و... بهاوێژرێ- دەچێته سەر شوێنی مەبەست و بەسەریا دەتە قێتەوه. تێبــ.- یەکەم شتی لەم بابەته ئەڵمانیای نازی ساڵی 1944 دایهێناوه و ئەوسا به ناوی «ڤ-2» ناوبانگی دەرکرد.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

1-باڵەوان

[[؟]]

«نا.» «سن.» تم: ١-باڵەبان.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

2-باڵەدان

«نا.»، «سن.» تم: ٢-باڵەبان.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئاداب(باڵە.، مام)

زووخاو، زۆخ، کێمی برینانە

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

ئێستر باڵانی