(باک.): دیارییەکە لە نیشانە کردنی کچاندا پێشکەش دەکرێ

«مست.، مت.» 1- کوڵاندن و پاڵاوتن و قاڵ کردنی بنێشت. 2- جاوین و نە رم کردنەوە ی بنێشتی ڕەق. تێبــ.- بنێشت پاش کوڵاندنی ڕەق و تورت دەبێ و منداڵ نازانن بیجاون، هەر لە دەمیاندا ورد بوو قوتی دەدەن، بۆیه یەکێک «دایکیان، خوشکی گەور یان لەپێشدا بۆیان دەجوێ تا نەرم دەبێتەوه و لەبەر یەک دەکشێ.

«نت.»، «مک.»، «کن.» تم: بنێشت • کردن به بنێشته خۆشه ی...

نهاد، سگال، اندیشە، سمراد، نیرنود، پندار.

بیر، هۆش، نیهاد. [هزر، فکر]

نظر، فکر، رأی، صریمة، عزیمة، خیال، نیة.

شتێکی سپیی جیڕی بەکەشە لە (دارەبەن) پەیدا دەبێ

سقز

شیلەی دارەبەن، جاچکە

«نت.»، «جەوی» یەکی زەردباوه که له دارەبەن د تکێتەوە و بۆ خۆش کردنی تامی دەم دەیجوون. تێبــ.- له چەند شوێنێک دارەبەن «داره قەزوان» بریندار دەکەن و و له قوڕێکی کۆجیلەیەک سازدەدەن و به جێگا بریندارەکانیەوه دە نێن پاشان که پڕ بوون لێیان دەکەنەوه و بەتاڵیان دەکەنه مەنجەڵەوه، ئەو جەوییه لەم کاتەدا ڕەنگی بۆرزەرد و ڕەگ ڕەگی ڕەشی تێدایه و تامی تاڵه، دەیکوڵێنن تاڵایەکەی دەڕوا و ڕەنگی سپی مەیلەو زەرد دەبێ. بێجگه له جاوین بۆ داوودەرمان و سەنعاتیش بەکاردێت و یەکێکه لەو کاڵایانەی که لەکوردستان دەنێردرێته دەرەوه *«سن.» جاچک. جاچکه. «بک.» به نووشت «تم: ژابا-57» بەنیشت «تم: کف. 73» «هو.» وێژەن. «جن.» جاجک.

بەنوشت، (باک) بەنیشت، (دەر.، لەک) جاچک، (هەورا) وێژەن، جاجک، جاجکە، جاچکە، چتێکی سپی چیڕی بەکێشە، لە دارەبەن و یا دارەقەزوان پەیدا دەبێ، لە بەهارێدا دارەکە بە تەشۆی بریندار دەکرێ و لە قوڕی کۆجیلەیێکی دروست دەکەن و بە بەر شووێنە بریندارەکەیەوە دەنێن لەدووایەدا لە مەنجەڵێکیدا دەوڵوێنرێ و لهناو کیسەیێکی خامی دەکەن و دەینێرنە بازاڕ

«نت.» بنێشتێ که هێشتا نەکوڵێندرابێ و خۆش نەکرابێ و جاچکەی نە کوڵێندراو، بنێشتی خاو. تێبــ.- له کوردەواری ئەم جووره بنێشته بۆ گەیاندنی هێندێ «کوان» بەکار دێنن.*(سن) جاچکە تاڵه.

پنجە گیایەکە گەڵای سپیە، گەڵاو لاسکەکەی وەکوو بنێشت دەجوورێ

گیایەکە شیری لێدێ، کە مەیی ڕەش دەبێ دەبیتە جیر(جیل) لاستیک

سقز تلخ

بێنشتی نەکوڵاوی خۆش نەکراو

(دەر.، لەک) جاچکە تاڵ

سقز تلخ

بنیشتە تاڵ

دەرمانێکە لە بەز و بنێشت دروست دەکرێ، بۆ برین زۆر باشە

پیه و سقز که بر زخم چرکین نهند