«ست. مت.» ڕاگرتنی خوێن لە شوێنێکی لەشی ئادەمیزاد که بەشتێکی تیژ «چەقۆ، خەنجەر، شووشه،....» بڕابێ یا بە گولله و هەر شتێکی دیکه بریندار بووبێ و خوێنی لێ بێ. تێبــ.- ئێستا دوکتۆران ئەم کاره به داو و دەرمانی تازه «تەنتووریۆد، مێرکوورکڕۆم،...» دەکەن. جاران لەکوردستان، پەڕۆ و پاڵیان دەسووتاند و سووتوەکەیان دەخسته سەر برینەکه یا ڕۆنی داغیان بەسەردا دەکرد خوێنی ڕادەو ستا. بۆ برینی بچووک سووتوی جگە ره و گڵە سووریش بەکار هاتووه. *«سن.» برژاننە وه.

«مست. مت.»، «سن.» تم: برژاندن. تێبــ.- دە نگی «ن» ی یەکەم لەو وشەیەدا و له هەموو مەسدەرێکی دیکەشا که له ناوچەکانی بێجگه له «سنە» به «ئاندن» دوایی دێت و لەبن لەهجە ی سنەییدا د بێته «ئانن» - تۆزێ دەگیرێ «مشدد» ه، لەڕاستیدا هەر دەنگی (د)، کەی برژاندن دەچێتە ناو دەنگی (ن)ە کەوه «دەغم دەبێ» و ئەو گیراوییه پەیدا دەکات. ئەمەش بەلای منە وه شێوەیە کی دیکەی «د» ی کلۆری بن لەهجەی سلەیمانیە کە لەبن لەهجەی سنەییدا له باتی ئەوەی وەکوو سلەیمانی دەنگی «گ» ێکی سووکی لە دوای «ن» ەوه لێ دەربچێ، به جارێک کلۆر دەبێ و دەفەوتێ.

«نمف. له مس. برژان.»، «مک. سیم. هل.کک.» ١- هەر شتێکی خواردەمەنی که ڕاست وخۆ به هۆی ئاگرەوه له حاڵەتی کاڵی و خاوی هاتبێتەدەر و بۆ خواردن ئامادە بووبێ:: گۆشتی برژاو. ماسی برژاو، *برشته «تەنیا بۆ نان». «سن.» برژیاگ. «بک.» براشتی. ٢- زۆر شارەزا و لێزان بوونی کەسێک له کارێکا.*کوڵاو.سووتاو.

گەمەیێکی منداڵانە

برژانگ

سوورەوەبوونی هێندێ شت بە ئاگر

برشته شدن
مژه

برشتە بوون
مژول، بژانگ، مووی پێلووی چاو، بڕژانگ

«مست.، لا.» ١- ئامادە کردنی هەندێ خواردەمەنی کە ڕاستەو خۆ بە ئاگر ڕادێرابن.:: ئەم مریشکه باش برژاوه. ٢- «مج.» زۆر کار تێکردنی گەرما:: ئەم هاوینه هێندە گەرم بووو خەڵک وەختابووو ببرژێن. *«سن.» برژیان.

سووربوونەوەی هەندێ چت بە ئاوور، (هەورا) برژیان، (دەر) برشیای. برژانگ، مژۆڵ

سوورەوەکردنی شت بە ئاگر

برشته کردن، بودادان

براشتن، بریان کردن، بۆدان

«مست. مت.» ئاماد ه کردنی هەندێ خواردەمەنی بە خستنەسەر ئاگر و پێ ڕاداشتنی:: خێرا کەن دووو سێ فرووج سەر بڕن و بۆمان ببرژێنن. وەستا گیان کەبابە کەی من باش ببرژێنه *«بک.» براشتن، «سن.» برژان.

(هەورا) برژیاندن، (دەر) برشاندن، (باک) براشتن، سوور کردنەوەی هەندێ چت بە ئاوور، برژانن، وورژانن

تیمارکردنی برینی تازە بە دەرمانێکی تیژ بۆ ئەوەی کە تەشەنە نەکا

خون بست کردن زخم به کمک دارو

خوێن ڕاگرتنی برین بە دەرمان

_ی برینان: ماتە، کاڤینان، قرچاننەوە، کەوئێخستن، (باد) کەواندن، دەرمانکردنی برینی تازە بە دەرمانی توندو تیژ تا تەشەنە نەکات و لێی پیس نەبێ

برشتَن، برشتەکردن.(برشتن گوشت مثلاً.)