وشەدان

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باو و نەریت

[[٢- باو+و+نه‌ریت]]

«نت..» «کعر.» ڕێ و شوێن و داب و دەستووری کۆمەڵایەتی.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

1-باو

«نا» تم: ١- باب/١.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

2-باو

[[؟]]

«نا» هەر ڕێ و ڕەسمێکی ژیان و کۆمەلایەتی و... که بەرەوەی بووبێ یا هەیبێ. د‌ەربەگایەتی و سەرمایەداری لەم زەمانەدا باویان نەماوه. ڕێژیمی پاتشایە‌‌تی له دنیای ئێستادا له باو کەوتووه. جاران کەوای شۆڕ و سەڵته له کوردستان باو بوو. *نەریت «کەمەرلاڵ کەی سەر هۆردەر جەخاو+ خاو سەرای سەنگ، بەتۆنیەن باو.(خانا-٧٧١)

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

3-باو

[[؟]]

«نا.» «مک.» ١- پاڵێکه بە «جۆلانه» ه دەندرێ بۆ ئەوەی دەست بکا به هاتووچۆ::کچێ کنێر وەره باوێکم پێوه نێ جا کە تۆش سوار بووی من باوت پێوه د‌ەنێم. باو‌ەلێ باوێکی بەسه- «کن» ههر تەکانێکی پێبده و بیخه جووڵەوه ئیتر ناو‌ەستێتەوه. ٢-وشەیەکه له یاری «باوباوێن» دا وێڕای لارکردنەوەی سەر دەگوترێ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

4-باو

[[؟]]

«پب» بەدوای ناوی ڕەنگانەوه د‌ەلکێ و بۆ هەر شتێ کرا به سفەت وا دەگەیێنی که ئەو شتە تەواو ئەو ڕەنگه نیه و نزیکیێتی::شین باو، سوور باو، ڕەش باو، «مەیلەو،شین مەیلەو....،....».

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

باو

زیادەی شتێک بەسەر شتێکی تردا

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

باو

دەستوور

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

باو

باوک

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

باو

باب، یاسا، رَوش، شیوه، طَرز، کیش، شایسته، درخور.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

باو

شێوه، یاسا، ڕەوشت، سزاوار، شایسه. [داب، شایان]

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

باو

رَسم، عادَة، دَأب، مَعمول، رَوِیَّة، رَویئَة، لائِق، حَرِيّ، مَلَکَة.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

باو

فام
هل دادن
کلمەای که هنگام بازی با بچەها گویند
پدر
رونق
فرصت
رشد و نمو
چرخیدن سریع
شایان
عنفوان
بیا

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

باو

شێوە، ئاماش، واش: پارچەکە ڕەش باوە، شین باوە
پاڵ، تەکاندن: باوێک بە جۆڵانەوە نێ
وشەیەکە بۆ گەمە دەگەڵ منداڵ دەگوترێ: بەچەکە باوا! باوباوێن دەکەین
باب، باڤ
ڕمێن و ڕەونەق: تیر و کەوان لە باو کەوتووە
هەل، دەرفەت: باوباوی تۆ بۆ نەتکرد لە دەستتدا
هێز و قەد و باڵا: هەر لە تەمەنێکدا بن بەڵام ئەو لە من باو خۆشترە
خول و سووڕی توند: خول خولەکەم باش باو دەخوا، «باوەخولێ»: گەمەیەکی مناڵانەیە
شیاو: ئەم گۆشتە باودیانی من نییە
هەرەت، جەنگە، تاف
وەرە، بێ

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

باو سەندن

زاڵبوون بەسەر شتێکدا

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

باو سەندن

بوونی شت بە باو

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

بەند و باو

دەنگوباسێکی ناشیرین کە بکەوێتە دوای یەکێک

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەندو باو هەڵبەستن

«مست. لا.» سازکردن و بڵاوکردنەوەی قسه و قسەڵۆک دەربارەی کە‌سێ بۆ بەدناو کردنی.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەیت و باو

«نت.» تم: بەندوباو.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بەیت و باو بۆ ڕێکخستن

تم: بەیت و بالۆره بۆ هەڵبەستن. «... ناوونیتکەیەکی زۆریان داخست و هەزاران بەیت و باویان بۆ ڕێک خست.» «قزڵجی پێکەنین، ل- 104» .

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

بە‌ندو باو

[[ 2-به‌ند/1+و + 2- باو]، ]

«نت.» قسەی هەڵبەستراو، پڕوپاگەندەی ناڕاست و ناشیرن دەربارەی کەسێ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوا

«نا» «کک.، جف.» تم::بابەگەوره /١ تێبــ. ئەمه هەر وشەی «بابا» یە که له «با» ی دووەمدا دەنگی «واو» به شێوەیەکی کۆنتری ماوەتەوه و نه بۆته «ب» .

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوێشک دان

«مست.، لا»، «کعر.» تووشی حاڵەتی باوێشک بوون *باوێشک هاتن.: مچۆل بەم نیوەڕۆیەش هێشتا خەواڵووه و باوێشک ئەدا.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوێشک هاتن

«مست.، لا.»، «مک.» تم: باوێشکدان:: باوێشکم دەهاتێ، باوێشکم دێنێ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەرێن

[[٣-با/١+وژ‌رێن «وه‌راندن» ]]

«مک.» ١- «ست.» حاڵی میوەیەکی بەهێزی «با» له درە‌‌خت بووبێتەوه و کەوتبێته خوار. تێبــ.- ئەو جووره میوەیه پەسەند نییه و لەمیوەیە‌‌کی بەد‌‌ەست لێکرابێتەوه هەرزانتر دەفرۆشرێ، بۆیه میوە فرۆشان ئەگهر‌ بیانهەوێ بڵێن میوەکەیان هەرزانه هاوار دەکەن: «و‌‌رە هەڵیگرەوه بەنرخی باو‌ەرێنی» ٢- «نت.» هەر مێوەیێکی بەم جووره ل‌ه دار بووبێتەوه.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەش پێدا «پێا» کردن

«مست. مت.» بە هە‌ر دوو دەست و گورج و گۆڵی پڕ بەشتێ یا کەسێکدا کردن:: هەر باوەشی پێداکرد و خستیه سەر شانی، باوەشی پێیا کردو دای بە‌ ئەرزا.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەشێن

[[٣-با/١+وه‌شێن «وه‌شاندن» ]]

«نت.» ئامرازێکە بەهێزی دە‌ست یا هەر هێزێکی تر بەم لاو لای خۆیدا دەجوڵێندرێ، ئەویش هە وای دەور و پشتی خۆی دەجوڵێنێ و فێنکی دەکا. تێبــ.- ساد‌‌ترین جۆری پارچە مقەبایەکە، بە دەست به ‌ڕاست و چەپا د‌‌یجووڵێنن، جۆرێکی دیکەی هەیه لە پووشی خورما دەیچنن و دەسکێکی ڕێ دەخەن، بەڵام ئێستا باوەشێنی کارەبایی پەیدا بووه، جاران حەسیر یاشتێکی تری لەم بابەتەیان به میچی خانۆ‌وه هەڵداوەسی و پە‌تێکیان تێدەخست کەسێک دەیجووڵاند *«سن.» باڕووشە. پانکه.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەڕی

«حمس» ١- ئەنجامی باوەڕ کردن. ٢- تم: باو‌‌ەڕ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەژن

[[١-باو+٣-ئه/٢+ژن]]

«نت.»،«کعر.»، «کعر.، سن.» .» ژنی دووەمی هەر پیاوێ بە نیسبەتی منداڵەکانی لە ژنی یەکەمی. ژنانی پیاوێ کە لە ژنێک زیاتری هە‌بێ، بە نیسبەت منداڵەکانی لە ژنەکانی دیکەی *زڕدایک//باوەپیاڕە.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەگۆ

[[باو/+٣-ئه/٢+گۆ «گۆتن» ]]

«بنت.»، «هل.» لە نێوەراستی قسەی کەسێکا، قسەیەک کردن بە نیازی بەڕاست زانینی قسەکەی یا زیاتر ڕوون کردنەوەی. «عا.» تەعلیق.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەگێژه

[[ باوه «بابه» +گێژ+٥-ئه/١]]

«نت.»، «مک.» یاری منداڵانه لە کوردەواریدا. تێبــ.- هەردوو دەستیان بەولاولادا به «افقی» ڕادەگرن و بە دەوری خۆیاندا دەسووڕێنەوه و د‌‌ەڵێن: «باوە گێژه گێژم مەکه، گێژت ناکەم» هەرکەسێ درەنگتر گێژبێ یاری دەباتەوه * باوە خوله، باوه خولێ. «سن.» مامە گێجێ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

باوەڵ

[[؟]]

«س.»، «مک.» حاڵی بزن یا مەڕێ کە تووشی نەخۆشی «باوەڵی» بووبێ.

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

1-باوکه

[[باوك+٥-ئه/١]]

«مک» نێرەی باڵندە و پەلەوەری وەکوو چۆلەکه و پاساری و پەڕەسلێرکە و... و،....

سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی

2-باوکه

[[باوك+-ئه/١]]