دەرکەوت.

له دوگمەی سوخمه دوێنێ نوێژی شێوان
بەیانی دا سفیدەی باغی سێوان

پس رفت ،پس نشست ،پس برد ،پس نشاند.

ڕوویه دواوه ،بردیه دواوه. [کشایەوه ،کێشایەوه.]

تَقَهقَر ،تَنَحّی ،اِنتکَص عَلی عَقَبیه ،زَحَّهُ ،نَحاهَ.

خود را به زمین زد.

خوەی کوتا زەویا، خوەی دا به زەوینا. [خۆی به زەویدا دا.]

وَحَفَ، تَلَبَّدَ.

دایک (ز)

پیتێکە دەکەوێتە پێش هێندێ ناو (اسم)ەوە مەعنای جووڵانەوەیەکی سەر بەرەوخوار دەگەیەنێ

پیتی وریاکردنەوە

پیتێکە بۆ بەستنەوەی دوو وتار بەیەکەوە بەکاردێنرێ

فرو، فرود، پایین.(حرف نزول است کە تنها استعمال نمیشود: فرود آمدن، پایین پریدن، فروهشتن.)

وشەیەکە کە مانای دابەزین و بەرەو خوارهاتن دەگەیەنێت.) [(داخۆزین، داپەڕین، داهێشتن

ندارد.](هاووتای عەرەبی نییە.)[

پیشوند به معنی: فرو، فرود
پیشوند به معنی: نو، تازه
پیشوند به معنی: تا
پیشوند به معنی: بُگذار
پیشوند به معنی: سرگردان
پیشوند به معنی: آهای
پیشوند به معنی: نکُن
پیشوند به معنی: خواستن و تقاضا کردن
پیشوند به معنی: حرف تشویق و تشجیع
پیشوند به معنی: کلمهٔ احترام به دوشیزگان
پیشوند به معنی: به معنی بخشیدن
پیشوند به معنی: مداوا، معالجه
پیشوند به معنی: داد و شکایت
پسوند به معنی: زدن، مضروب کردن
پسوند به معنی: ظرفیت
مادر

لە پێش وشە بە مانای: بەرەخوار: داکەوتن، داهێنان، داهێشتن
لە پێش وشە بە مانای: نوێ، تازە: هەوایەک داهاتووە ماملێ دەیڵێ
لە پێش وشە بە مانای: هەتا، هەیا: دا بۆ خۆم دێم هیچ مەکە
لە پێش وشە بە مانای: دەبا، بڵا: دا بزانم چییە
لە پێش وشە بە مانای: مات، سەرگەردان: دامابووم
لە پێش وشە بە مانای: ئەی، هۆ: دا کاک پیرۆت وەرە
لە پێش وشە بە مانای: مەکە، وامەکە: دا دەنگ با گوێمان لێ بێ
لە پێش وشە بە مانای: پێشگری خواستن: دا بمدەیە، دا وەرە
لە پێش وشە بە مانای: وشەی هان دان: دادەی ڕامەوەستن
لە پێش وشە بە مانای: وشەی ڕێز لێنان کچی شوو نەکردوو: دامریەم
لە پێش وشە بە مانای: بەواتا: بەخشی: نانی دا بە من
لە پێش وشە بە مانای: عیلاجی نەخۆشین: خەریکی دا و دەرمانم
لە پاش وشە بە مانای: هاوار و شکایەت: دا لە دەست ئاغای زاڵم
لە پاش وشە بە مانای: لێدان: لە منی دا
لە پاش وشە بە مانای: دەفرایەتی: ئەم جەواڵە چی تێ دا، پارە ها لە کیسەدا
دایک

بدا.

تا سەری زوڵفت لەسەر ڕوو حەڵقە دا
من وەکوو ماری سەر ئاگر خەم دەخۆم

تاوەکو.

هەڵگرا، وەک مۆمی کافووریی بە شەودا، موو بە مووم
دا سیاهیی ڕوو بخوێنم نوقطە نوقطە، خەط بە خەط

تا.

ئالوودە نەبێ دا، بە زەبوونگیریی خوێنم
بۆ کوشتنی من دامەنی پاکی لە کەمەر دا

ڕۆ، خووارەوە، لای ژێرەوە بەڵان تەنها بەکارنابرێ،دانان (ڕۆنان) داهێشتن(ڕۆهێشتن)، داگرتن(هێنانەخووارەوە). لەڕووی میهرەبانیەوە، ئەرێ،- ئەم پەڕتووکەم بدەیە.(باک. دایک،داد، دێ،دایێ، دادێ، (باک.) دیا، بۆ بانگکردنی دایک: وادا، (باک.) وادا،(باک.) وادایێ،(باک.) دایک. (موک.، باک.) تا، تاکوو، بۆئەوەی. دەی ، دادەی ، ئا، دە(بۆتێڕا خوڕینە)، -وەرە لام: دەوەرە لام، داپێم بڵێ:دەپێم بڵێ. بۆ شووێنە و جێگایە: بەڵام بە دووای ووشانە دەنووسێ کە سەرەتایەکەیانبە(بە) یا (دە) ،(لە) دەست پێ بکات:لەویدا، بەچیدا، لەخوواردندا، لەکاراندا، لە قوتابخانە دا قوتابی زیرەک زۆرن، خووارەوە، لای ژێرەوە، بەڵان بە پێشی ووشانەوە دەنووسێ، دانیشتن:نیشتنە سەرزەوی یا کورسی ،دانان:نانە خووارە، داگرتن:هێنانە خووارەوە، دادڕین، دابەزین. تیپی ووریا کردنەوەیە و فەرمان و تێڕاخوڕینە:داوەرە، داهەستە، دابڵێ،دادەی، دەی، دە