تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 234
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەگ
[[ ست: بهغه، بهگه. په: بهگ = خوا] ]
«نا.» 1- «کئێر. کعر» نازناوێکه
به
نیشانەی
بە
گەورەزانین و
ڕێز
لێگرتن
، له
پاش
ناوی
سەرۆکی
هێندێ
له عەشیرەتەکانی
کوردستان
«
جاف
، جوانڕۆیی، بانەیی، فەیزوڵڵابەگی و.... و...» دێت.:: ڕۆستەم بەگ، عەبدووڵڵا بەگی میسباح، داوود بەگی
جاف
. 2- «کعر.»
لە
دەوری
د ستەڵاتی عوسمانییاندا،
لە
عێڕاق و
کوردستانی
عێڕاقیش «
وەکوو
هەموو
شوێنێکی دیکەی ئیمپڕاتووری عوسمانی»
بە
هێندێ
کاربەدەستان گووتراوە و ئێستاش
هەر
بەکاردێت،
بەڵام
له
جاران
کەمتر
بووه و شێوەی
ڕەسمی
بوونی
خۆشی
له
دەست
داوه. 3- «کعر.»
به
نیشانەی
ڕێز
گرتن
،
لە
قسەکردنا دەخرێته دوای ناوانەوه،
بێ
ئەوەی
ئەو
کەسەی
خۆی
سەرەک
عەشیرەت
یا
کاربەدەستێکی
میری
بێ
. تێبــ.ینی: آ»
ئەم
وشەیه
به
هۆی
دەستەڵاتی عوسمانییەوه،
لە
هەموو
خاکی
ئیمپڕاتۆرێتی عوسمانیدا
بڵاو
بۆتەوه و
گەلێ
گۆڕانیشی بەسەردا هاتووه: له زمانی عەر ەبی و فارسیدا
بۆته
«بێگ»،
ترک
خۆیان
دەڵێن
«
بەی
، بێی»، له توونس «
بای
» دەگووترێ. پ» بوونه
باوی
ئەم
وشەیه له حکومەتی «
ترکانی
عوسمانی»
دا
وەکوو
قەبێکی
ڕەسمی
وای
له
هەندێ
کەس
کردووه
که
ڕەگەزی بەرنه
سەر
زمانی تورکی، لەوانه -
که
بە
لای
منەوه زۆریش سەیره -
خوا
لێخۆس
بوو
دوکتۆر
«
معین
» ه «تم:
فەرهەنگ
، ج1، ل- 560، 631».
بەڵام
مامۆستا
تەوفیق وەهبی «تم: هبێد، ل-10»
وەک
وشەیەکی
ڕەسەنی
کوردی
نووسیویانه.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەگ
وتەیەکە
بۆ
گەورەیی
بەهێندێ
کەس
دەوترێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەگ
بزرگ
بیگ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بەگ
گەورە
لەقەمی
ئاغاوات
،
بێگ
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەگ
بێگ
،
ئاغا
،
کەکۆ
،
گەورە
،
میر
، هەخامەنشیەکان
بە
خوڵایان دەکوت بەگ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەگ زاده
«ت.»، «کع.، کئێر.» 1-
هەموو
ئەو
کەسانەی له بنەماڵەی «بەگ» ێک دەکەونەوه:: بەگزادەی
جاف
، بەگزاد ی فەیزوڵلابەگی، بەگزادەی
هەورامان
. 2- «مج.»
خاوەن
بنەماڵە
و
نیشان
،
نەجیب
ڕەسەن
. «عا.» نەبیل. 3-(بک.)
ئەوانەی
بە
دێهاتی
کوردستانەوە دەخولێنەوە و
دەهۆڵ
و
زوڕنا
لێدەدەن. (ت،: ژابا،ل- ٥٣و٥٤) تێبــ.- بەلای منەوە
دەبێ
بە
نیشانەی
قەدر
زانین
و
حورمەت
گرتنی
هونەری
ئەو
کەسانە،
ئەو
لەقەبەیان درابێتێ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
حەسەن بەگ:
چیایەکی
زۆر
بڵندە هاوینانیش بەفری پێوەیە کەوتۆتە
باکووری
ڕەواندزێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
1- بەگوڕ
[[ب/2 + 1- گوڕ]، ]
«بنت.»
به
هێز
،
بەقەوەت
،
بە
تووندی،
بەتین
و تاقەت.::
بەگوڕ
خۆی
هەڵاویشت و بەسەر دیوارەکەدا
بازدی
دا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
2-بەگوڕ
[[ به/8 +1- گوڕ ] ]
«ست.»
حاڵی
کەسێکی
هێز
و تاقەتی
زۆری
هەبێ.::
جوامێر
پیاوێکی
بە
گوڕه.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاڵقە بەگوێ
کنایە
از
غلام
حلقە
بە
گوش
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێل بەگی
[[کو: ئێل + بەگ + تو: ئی (ئم: نسب.)]، [کو. تو.]]
(نت.) گەورەی
عێل
،
سەرۆکی
خێڵ
. ((
کۆچ
خێرت
بۆ
ئیمساڵ
چۆن
ساڵان
)) ((
تا
لای
ئێل
بەگی
ئێل
نەوهاڵان
)) (مەولەوی: مکب-٤١٧). *سەرئێل،
سەرخێڵ
،
سەرکۆمار
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئەڵقە بەگۆش
بەندەی زەڕخریدە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەڵقە بەگۆش
[[ئەڵقە= بە+ گۆش]، [عا. کو.]]
(ست.)، (سن.) تم:
ئاڵقە
لەگوێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بوخچه بەگەردانێ
«نت.»، « «کعر.» تم: بگەردانی.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بەگؤشەی چاو ڕوانین
آغول، آلوس، اساسه، آغولیدن، آلوسیدن، اساسیدن. (
به
کنج
چشم
نگریستن
از
خشم
یا
ناز
)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بەگؤشەی چاو ڕوانین
به
تیلەی
چاو
سەیر
کردن
له
بەر
تووڕەیی
یا
ناز
کردن
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بەگؤشەی چاو ڕوانین
لَحظ، لَمح، اِلماح، خَزر.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەگا
آبسته،
بسارده
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بەگا
زەوی
دێراو
کە
بۆ
چەندنی
ڕەپستە
ئامادەیە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەگانە
گەورانە،
ئاغایانە
.
خەرج
و باجێکە
لە
لایەن
بەگانەوە
خرا
بووە
سەر
وەرزێرو ڕەنجبەران
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بەگداشی
بەکتاشی. (ڕێبازی) بەکتاشی
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەگرت دان
[[ به/3+ گرت «گرتن» + دان «فع.» ] ]
«
مست
.، مت.» بوونه مایەی
گیران
و بەندکرانی
کەسێ
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بەگزاده
بیگ¬زاده، نژاده
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بەگزاده
بەچکەبەگ،
ڕەسەن
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بەگزاده
نَجیب، نَسیب، اَصیل.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بەگزادە
نەتەوەی بەگ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بەگزادە
بیگزاده
1
2
3
4
5
6
7