تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1243
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بان گلێر
«نت.»، «سن.» تم:
باگردان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بان گێڕان
«مست. مت.» گلێرکردنەوه و سووڕاندنەوەی
باگردێن
لەو
سەری
بانی
خانوو
بۆ
ئەو
سەری
،
بۆ
پەستاونەوەی د
رز
و قەڵشەکانی و
ئیشک
بوونی
دڵۆپه ی
ناو
ماڵ
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بان
گەورە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بان
حاکم
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بان
سەر
سەری
شت
،
سەربان
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بان
ئەمیر
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بان
( (بان - ban))
پاشگرە،
کە
بچێتە
سەر
هەندێ
وشە
، ئاوەڵناوی
بکەر
دروست
دەکات وەک: باغبان=
باخەوان
، پاسبان=پاسەوان.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بان
[ا ]
(بان - ban)
سەربان
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بان
[ا ]
(بان - ban)
بانگ
،
هاوار
،
گازی
،
گازکردن
،
چڕین
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بان
[ع ]
(بان - ban)
جۆرە درەختێکە، گەڵایەکی
سەوزی
ناسکی
بۆن
خۆشی
هەیە
. بەرێک دەگرێ
وەکو
پستە
وایەو رۆنێکی
بۆن
خۆشی
لێدەگێرێ.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بان
بام
، بان،
پشت
بام
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بان
رو
،
روی
، بَر، اَبَر،
بالا
،
فراز
، زَبَر، زَوَر.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بان
کەڵک
. [سەربانی خانوو.]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بان
سەر
،
ژوور
. [لای سەرەوه.]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بان
سَطح، سَقف.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بان
فَوق، عُلو، عَلُ.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بان
اذان
صدا
زدن
طرف
بالا
بام
فلات
مانوس
باشید
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
بان
بانگی نوێژ:
مەلا
بانی
دا
گازی:
بانی
کە
بابێ
لای
سەروو:
لە
بان
ئەو
کێفە
سەربانی
خانوو
بانوو
، زەمینی
دەشت
و بڵند: بان هۆبەتوو، تاڵەبان
هۆگر
و
خاوەن
بەزەیی:
ئەو
مانگایە
لە
گویلکەکەی
نەبان
بووە
ببن،
بون
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بان
[[په:بان]]
«نا» ١-
تەختایی
سەرەوەی
خانوو
لە
دیوی دەرەوه،
پاش
ئەوەی
دار
ڕا
و
گڵەبان
دەکرێ
و
سواغ
دەدرێ.
ئەو
شوێنەی خانووکه
هاوینان
خەڵک
لەبەر
گەرما
لێی
دەنوون. * «مک.»،
سەربان
. «بک» بان،
سەربان
بانی
. «جنو»
بۆ
،
سەر
بۆ
. بانێکه و دووهەوا _ «کن»
فەرق
و
جیاوازی
له
تاقە
شتێکا
بۆ
کەس
یا
بۆ
دوو
مەبەست
، ٢- دەشتایێکی
لەچاو
دەوروبەری
خۆی
بڵیند
تر
بێ::
بانی
هۆبەتوو،
بانی
مەقان * «مک»
بانوو
، «بک»
بانی
. ٣-
سەر
، ژوور:: «بیخەرە
بانی
»، کڵاوەکەی
نایە
بان
سەری
، تانجیکه
نیشتە
بان کەروێشکێکه، کتێبــ.ەکه
وا
لەبان
مێزەکه. ٤-«ئم.»
بۆ
نیشاندانی
حاڵی
دووشتان
که
لەچاو
یەکتری
له حاڵەتی
بەرزی
و
نزمی
دابن، یەکیان
لەوی
دیکەیان
بە
رزتر
بوو
.
سەرچاوە:
نالی
بان
درەختێکی
بەرزی
ڕێکە گەڵاکەی
وەک
گەڵای داربیی
وایە
.
شوتوربانا!
ئەمە
پەرژینی
باغی
ڕەوضەیە،
یاخۆ
عەرار
و
عەرعەر
و
بانی
خیابانی بیابانە؟!
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باناندن
[[؟]]
«
مست
، مت.» کاریله و بەرخی
ساوا
و ەبەر
بزن
یا
مەڕ
«غەیری دایکیان»
خستن
. کارێکی «
بانۆک
» دەیکا. تێبــ.-
تەنیا
مامۆستا
ی خوالێخۆشبوو
مامۆستا
«گیو»
ئەم
وشەیەی نووسیوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانماڵ
[[١-بان/١+ماڵ «ماڵین» ]]
« «نت.»، «سن.» بێڵێکه
لە
چە
ند
پارچە
تەختە
دروست
کراوه و ئەوسەرەوسەرەکەی دەتەختەیەکی دەگیرێ، بەفری لەوسەری بانەوە پێ ڕادەدەن
بۆ
ئەو
سەر
. *«کعر.»
بەفر
ماڵ
«
خۆشناوەتی
» شپارۆخ. «مک.» وەرەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانکوتانەوه
[[١-بان/١+كوتانهوه]]
«
مست
.، مت.» شێلانی
بانی
خانوو
به
قاچ
و پێ لەقه، له وەختی
باران
و دڵۆپەێ کەمدا * بانکوتان.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ
[[په:ڤانگ]]
«نا.» ١- دەنگی بەرز::
کچێ
د ە بیبڕەوە
ئەم
بانگ
و هاوارەت
لە
چییه؟ * «بک.» بان،
بانگ
. «زا.» ڤێنگ «تم: ژابا - ٣٧».
هاوار
،
قاو
. هس.: «
هر
» وانا:
خوێندن
. ٢-
ئەو
دووعا و قسانەیە
کە
بەپێی
ڕێ
و شوێنی ئیسلامە
تی
،
شەو
و ڕۆژێ
پێنج
جاران
لەسەر
بانی
مزگەوتان
یا
لەسەر
مناره «
ئێستا
به
میکرۆفۆن»، یەکێک
پڕ
به
دەنگی
خۆی
دەیانخوێنێ و موسڵمانان
ئاگادار
دەکا
کە
و ختی نوێژه. * «جنو.» ئەزۆ «لەعاڕ ەبی
اذان
».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ لێدان
[[بانگ/١+لێ «پپیف» +دان]]
«
مست
.، لا.»
هاوار
کردن
، بەدەنگی
بەرز
ناڕ ەحەتی و
پەژارە
ی
خۆ
دەربڕین
. «.... چووونه
ماڵی
هەیدەر
گۆرانی
، جنازەی برایان هەڵدەگرت و دەیانهێناوه،
بانگ
لەسەر
بانگیان لێداوه، دەڵێ: «
هیچ
کەس
وای
لێ
نەقەوماوه.» «
تحفه
، ب٢،.ل-٢٦٩» .*
بانگ
ڕاهێشتن
/٢. «سن.»
هەڵدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ هەڵدان
[[بانگ/١+ههڵ «پێبف» +دان]]
«
مست
.، لا.»، «سن.» تم:
بانگ
لێدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ کردن
[[بانگ/١+كردن]]
«
مست
.،» مت» ١- بەدەنگی
بەرز
ناوی
کەسێ
هێنان
و داوایەک لێکردنی::
ئەوەندەی
بانگیان
کرد
گوێی
لێ
نەبوو
.
بڕۆ
ماڵی
شاسوار
بانگی
که
تا
ئێره
بێ
. *
بانگێشتن
.
قاو
کردن
،
گاز
کردن
. ٢-
مێمانی
کردنی
کەسێ
،
دەعوەت
کردنی یەکێک
بۆ
نان
خواردن
لە
شوێنێک *
بانگێشتن
کردن
،چڕین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ کردنەوه
«
مست
، مت.» ١- تم:
باوەخوون
. ٢- گەڕاندنەوەی کەسێک
که
دەستی
کردبێ
بە
دوورکەوتنەوه له شوێنێک::
خێرا
بانگی کەنەوه با
ئەو
نامەیەش هەردەگەڵ
خۆی
بەرێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگدەری گاڕان
«نت.»، «کن.»
گوێدرێژ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگی بێ وەخت
«نت.» تم: بانگی
بێ
واده
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگی ناوەخت
«نت.» تم: بانگی
بێ
واده
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێشتن کردن
[[بانگێشتن+كردن]]
«
مست
.، مت.»، «مک.»
ئاگادار
کردنی
کەسێ
یا
کەسانێ
بۆ
چوونه
ماڵ
یا
هەر
شوێنێکی
تر
بۆ
:
نان
خواردن
،
خواردنەوه
،
شایی
و
خەنەبەندان
یا
هەر
جوورە کۆبوونەوەیەکی
لەم
بابەتانه. *دەعوەت
کردن
. «کعر.»
زیافەت
. «مک.»
مێمانی
کردن
. «سن.»
میرفانی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێن
[[١- بان/٣+ئگ+ئین]]
«ست.»، «سن.»
حاڵی
شتێکی
لە
سەرەوه
یا
سەرووی هاوچەشنەکانی
خۆی
بێت.::
ئەو
کتێبــ.ە ی بانگینم
بۆ
بێنه. تێبــ.- له
نێوان
دوو
دەنگی «ن» و «گ»
دا
، بزوێنەی
کوردی
هەیه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانەمەڕ
[[١-بان/٣+٣-ئه/٢+مهڕ]]
«نت.» «مک.» _ ١- کاتێکه مەڕداران لەکوردستان
بۆ
لەوەڕاندنی حەیوانەکانیان سەردەکەون
بۆ
کوێستانان، فەسڵی چوونه هەواران. ٢-
مانگی
دووهەمی
بەهار
«لە٢١ ی» نیسانەوه
تا
٢١ی
مایس
» ٣١ ڕۆژه *«کئێر.» ئوردیبەهشت «فر.» .
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانەناو
[[١- بان/١+ئەناو]]
«نت»، «سن» تم: ئاویه. تێبــ.- کەرتی دووەمی
ئەم
وشەیه «ئەناو»
بە
ڕای
من
دەبێ
لە
مەسدەری مابێتەوه
که
ئێستا
له قاڵبی «
هەنوون
»
دا
د ەبیندرێ و
لەبن
لەهجەی هەورامیشدا «بان
ئەنوو
» شکڵێکی دیکەی
ئەم
وشەیه..
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانەگا
[[١- بان/٣+ئه/٢+گا «جێگا» ]]
«نت»، «سن» تم: بەرگەده.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
1-بانوو
[[په:بانووك، بانۆی]]
«نا.» ١-
ژنی
گەورەپیاوان،
ژنی
بەڕێز
و له
خانەدانی
گەوره. «بانووی
پڕ
تەمکین
ساحێب
سایە
ی
فەڕ
» «
بە
جای
تەخت
نیا
پەڕێش تەختەی
زەڕ
» «خانا -١٢٤» *خاتوون،
خانم
. ٢- ناوه
بۆ
ئافرەت
تێبــ.-
ئەم
وشەیه له زمانی کوردیدا بەڵاوه نرابوو،
تا
ئەم
١٥/٢٠ساڵەی
دوایی
له
چەند
وشەیەکی مڕەکەبدا «
کەیبانوو
،
ئاغابانوو
،....»
نەبێ
نەدەبیندرا، هێستاش بەمانای یەکەمی
هەر
زۆر
کەم
دەکار
دەکرێ
،
ئەگەرچی
ئەدەبیاتی
گۆرانی
«
خورشیدی
خاوەر
،،
شیرین
و
خەسرەو
،
بە
دیعولمولک و بەدیعولجەمال...» پڕن
لەم
وشەیه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
2- بانوو
[[١- بان/٢+ئوو]]
«نت.»، «مک.» تم: ١- بان/٢. تێبــ.- کەرتی
دووە
می
ئەم
وشەیه بەلای منەوه «
ئووک
» ئامرازی
بچکۆله
کردنەوەیه «
هەروەکوو
له
وشە
ی -
بچووک
-
دا
د بیندرێ» و «ک» ەک ی سواوه و کەوتووه. ب» فەرقێک له
نێوان
مەدلوولی
ئەم
وشەیه و «١- بان /٢»
هەیە
،
هەرچی
(١-بان/٢)ە
به
د شتایێکی
بەرزی
نسبەتەن گەوره دەگوترێ،
بەڵام
«٢-
بانوو
» دەشتایێکه
لەچاو
دەوروبەر
ی
خۆی
بەرزتره و له «١- بان/٢» بچووکتر.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
بانا
بنا، گیاهی
است
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
بانا(فە)
دووا
ڕۆژ
1
2
3
4
5
6
7