تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لش
[ا.ص ]
(لەش - leş)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لش
[ا ]
(لوش - luş)
چڵپاو، قوڕاو، سیاناو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشاب
[ا.مر ]
(لوشاب - luşab)
شوێنێ ئاوی لێ بوەستێ و گیاو قامیشی لێ بڕوێ، زەلکاو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشتن
[مص.م ]
(لیشتەن - lişten)
لشتە
لیسیده
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشن
[ص ]
(لەشەن - leşen)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشک
[ا ]
(لەشک - leşk)
شەونم، خوناڤ، شەونمێ کە زەوی سپی بکات.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشک
[ص ]
(لەشک - leşk)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشکر
[ا ]
(لەشکەر - leşker)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشکر
[ا ]
(لەشکەر - leşker)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشکر شکوف
[ص.فا ]
(لەشکەر شیکوف - leaşker şikûf)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشکرگاە
[ا.مر ]
(لەشکەرگاهـ - leşker gah)
لەشکرگە، شوێنی لەشکر لە جەنگدا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
لشکری
[ص.ن ]
(لەشکەری - leşkerî)
لەشکری، سوپایی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دلشاد
[ص.مر ]
(دیل شاد - dil sad)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بالشتک
[ا ]
(بالیشتەک - baliştek)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بالشویسم
[ا.مر ]
(بولشیڤیزم - bulşivîzim)
ڕێبازی بەلشەویک.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بلشویک
[ص.ا ]
(بولشیڤیک - bulşivîk)
لایەنگران یان پەیڕەوانی بەڵشەویزم.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بلشویک
[ا ]
(بولشیڤیک - bulşivîk)
بۆڵشەوی، زۆرینه، پەیڕەوانی (لینین)، که زۆرینەی دەنگیان هێنا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بلشک
[ا ]
(بولوشک - buluşk)
بولشویزم
بولشویسم
بولشویزم
ئەم زاراوە ناوی ئایدیۆلۆجی حیزبی بولشویک، بە ڕێبەرایەتی «لینین» بوو کە «شۆڕشی سۆڤیەت»ی لە ئۆکتۆبەری 1917 بە ئەنجام گەیاند و یەکییەتی سۆڤیەتی دامەزراند. چۆنیەتی پێکهاتنی بولشویزم ئەگەڕێتەوە بۆ ئەو ناکۆکیە کە لە کۆنگرەی حیزبی نهێنی سۆسیال دیموکراتی سۆڤیەت لەسەر ئەندامەتی لە حیزبەکەدا ڕووی دا، کە ئەمەش بوو بەهۆی شەقاربوونی حیزب و لادان و جیابوونەوەی دوو گرووپی بولشویک (بە مانای زۆرینە) بە ڕێبەرایەتی «لینین» و «مەنشویک» (بەمانای کەمینە) بە ڕێبەرایەتی «مارتۆف». «لینین» لە ساڵی 1909 ئەم ناوەی لە گرووپەکەی خۆی نا و لە 1912 حیزبەکەیان دامەزراند. لە ساڵی 1918 ئەم ناوەیان بە «حیزبی کۆمۆنیستی سەرانسەری سۆڤیەت» گۆڕی و پاشان لە ساڵی 1953 دیسانەوە بە«حیزبی کۆمۆنیستی یەکیەتی سۆڤیەت» ناوداریان کرد.
تایبەتمەندییەکانی بولشویزم، بریتی بوو لە: یەکەم، لایەنگری لە مارکسیزمی ئۆرتۆدۆکسی. دووهەم، هەبوونی ڕێکخراوەیەکی ناوەندیخوازی حیزبی. سێهەم، شۆڕشگێڕی و خەبات لەگەڵ ڕیفۆرمخوازی و حیزبەکانی دیکە.
بولشویزم، وەک ئایدیۆلۆجیایەکی شۆڕشگێڕانە، ئاوێتەیەکە لە مارکسیزمی ڕۆژاوایی لەگەڵ ترادسیۆنی جڤاتیخوازی سۆڤیەت. دوای بە دەسهێنانی دەسەڵات لە 1917 بەملاوە، هاوتەریب لەگەڵ حکوومەتی ڕەهای سۆڤیەت، تیۆر و کردەوە لەسەر پرەنسیپەکانی لێنینیزم چەقی بەست. ڕۆڵی مێژوویی بولشویزم لەم ڕاستییەدا بوو کە لە لایەکەوە پێوەندی خۆی لەگەڵ مارکسیزم بپارێزێ و لە لایەکی دیکەشەوە، دەس هەڵگرێ لەم بیرۆکەی مارکس، کە گوتبووی: «ئازادی چینی کرێکار تەنیا بەدەست خۆیان مەیسەر ئەبێ» و لەجیاتی ئەوە، ئەندێشەی تکاچۆف پەسند بکەن کە دەڵێ: شۆڕشی کۆمەڵایەتی، تەنیا بە هێنانی وشیاری چینایەتی بۆ ناو کرێکاران لە دەرەوەی چینەکەیان و لە لایەن شۆڕشگێڕانی لێهاتووی سەر بە ڕۆشنبیرانی سۆشیالیستییەوە پیادە دەکرێت.
لێکۆڵەرانی ئەورووپی تا 1945، بولشویزمیان بە توندڕەوترین لقی جووڵانەوەی چەپ لە قەڵەم داوە، بەڵام لەوەدوا زۆربەیان، بە سیمایەکی توتالیتار تەعبیریان لێکردووە.
بێ تلشا(باک)
بەلشاندن(باک)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەلشین
قینەبەریکردن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەلشین
بەلشێن(باک)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەیتلشا
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جامع الشرائط
[ص.مر.ع ]
(جامیئوش شه رایت - cami’uş şerayît)
که سێک که هه لومه رجی تە واوی بۆ کارێک تێدابێ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جلشتن
شوشتنی بەگ و کاڵا لە ماڵدا بەتێکڕایی
جلشتن
رختشویی