«سمف.»،، «سن.» تم: 2- بەرین. تێبــ.ینی: لە نێوان دەنگی «ر» و «گ» دا سووکه دەنگێکی «هەمزه» دەبیسترێ کە پاشماوەی «ئگ.» ە و بەتەواوی نەسواو ه، بە کورتی ئەوەی پێی دەڵێن بزوێنه کوردی لەم وشەیەدا و له وشەی «بەرگین» دا خۆی دەنوێنێ. ب» هەر و کوو لە سەرەوه باس کرا. «ا» ئەم وشەیە جۆرێک لەدەم دێتەدەر دەگەڵ وشەی «بەرگ» که هەر لە دوای ئەمەوه دێت جیاوازه، هەر بۆیەش ژمارەم بۆ هیچ کامیان دانەناوه و نەم کردن به «1-بەرگ، 2- بەرگ» ئەگەرچی هەرتکیان هەروەک یەک دەنووسرێن، ئەمەش یەکێکه له کەم و کووڕی ئەلفوبێتکەکەمان کە تا ئێستا چارەی بۆ نەدۆزراوەتەوه.

«مست.، مت.» کتێبــ.، دەفتەر و.... لە مەقەببا یا کا غە زەوه پێچان.

پۆشتە و پەرداخ.

ئێستەش بە بەرگ و بارە عەلەمداری (شێخ هەباس) ،
یا بێ نەواوو بەرگە گەڕاوە بە شەخسی عوور؟!

پێشوو

ئەو ڕێگایەیە کە مەردووم لە ڕەوشت و خوودا دەیگرێ (مبدا)

گەڵای دار و درەخت و سەوزایی

مقەببای ئەملاو ئەولای کتێب

کاڵا

برگ. (برگ کتاب برگ طپانچه، برگ ساعت و امثال آن.)

برگ، جامه، رَخت، پوشنه، پوشیدنی، پوشاک، مَرگ جامه.

پیشین، آغازین، نَخُزین، نُخُستین، جُلَوین، جلَوی.

...خڵیف. [قەباخ، توێکڵ(وه ک: بەرگی کتێب و دەمانچه و سەعات و ..)]

جل، پۆشاک، بەرگ مەرگ. [پۆشەن، کفن]

بەرگین، بەرین. [پێشوو، یەکەمین]

جلد، عِقاض، غِلاف.

لِباس، لَبوس، مَلبَس، مَشرَة، کِسوة، کِساء، کَفَن.

سابِق، مُقدَّم، اَول، آوَّلِي، أَقد.

برگ
جلد کتاب
لباس
مرام

گەلا، پەلک، بەڵگ
پشتەکتێب
پۆشاک، جلک
دۆز، مەرام

«نا.» 1- بەشێکە لە گیاوگۆڵ و دار و درەخت، پان و تە نکه - شکڵ و پانایی بە پێی دار و گیا د ەگۆڕێ - به ساقەتی گیا و لک و پۆپی دارانەوه نووساوه، ڕەنگی سە وزه. سەوزاییشی لە گیاوگۆڵی جووربەجوور دەگۆرێ - ئەم بەش ەی گیاوگۆڵ ئیشک دەبێ و ئی داران زۆربەیان لە پاییزا دەوەرێ. «مسوڵمانان بزانن شەو چ وەخته، که بولبول عاشقی بەرگی درەخته « «فولکلۆر» * «مک.، سن.، سیم.» گە ڵا. «جن.، گیلا = گەڵای ئیشکی دار، «سەردەشت گەڵ. «هل.» پەلک. «هو» پەرگ. «سن.» پەڵگ. «بک» بیروو، بەلگ. «زا» ڤێلگۆ - لق و پۆپ و گەڵای دار- «تم: ژابا - 55»، «جن.» بەلگ. هس.: «عا.» وەڕەق، وەڕەقه «محر: بەرگ» 2- ئەو شتانەی که مرۆڤ پاش جیابوونەوەی لە ژیانی حەیوانی بۆ داپۆشینی بەربە رەکانی د ەگەڵ سە رما و گەرما، دایهێناوه و دە بەری دەکا. شێو ەی دروست کردن و ئەو مادد یەش که لێی دروست دەکرێ وێڕای ژیانی ئاد ەمیزاد و پێشکە وتنی شارستانێتی گۆڕاوه تا وای لێهاتووه کە ئیمڕۆ دەبینین و هەر نەتەو ە یەی بەرگی نەتەوایەتی تایبەتی هەیه. پاتشا بەرگی نوێت لێ مەبارەک ن ەبێ.»، «هەرچەندە کە ڕووتم بە خودا مائیلی ڕووتم + بێ بەرگییه عیللەت که هەتیو مە یلی هەتاوه» «مک.» نالی: ل- 534» * «سن.» سیپاڵ. «سیم.» جلوبەرگ. «مک.» شمەک، جل، جلک «کک.» کاڵا،کە لپەل، کەلوپەل.