تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بەخ
خودستایی، بالیدن، ناییدن، پُغار، گُراز، دیمیاد، نیوتور، بادبروت.
بەخ
خۆهەڵکێشان، فیز. [بەخۆداهەڵگوتن، دەعیە]
بەخ
تَفاخُر، مُباهات، اَنُیَّة، اَنَانِیَّة، تَشَخُّص، تَکَبُّر.
بەخ
پەخە، ئای چەند جوانە!
بەخ بەخ!
بَەبَه!، پَەپَه!، پَخ پَخ!، خوش خوش!، وَخ وَخ!، وَەوَه!، اَخ اَخ!، شاد زیاد!
بەخ بەخ!
کش کشخوەش خوەش!. [بەەبەهـ!]
بەخ بەخ!
بَخٍّ بَخٍّ!، طُوبَی!
بەخ!
بَه!، په!، پَخ!، خَه!، خوش!، اَخ!، خوشا!، (کلمەی تحسین است، گاهی در مقام توبیخ هم استعمال می شود.)
بەخ!
[بەهـ!، پەخ! (وشەی پەسەند کردنه، هەندێ جار بۆ سەرزەنشت کردنیش بەکار دەهێنرێت.)]
بەخ!
بَخّ!، طُوبی!، واهِ!، واها!، واهًا!
بەخ(باک)
شانازی، فیز._کردن: شانازی کردن. بەە، پەە، پەخ، فەە، خووەش. ئافەرین. بۆ بەسەر رۆیشتنیش بەکار دەبرێ
سێچاک(بەخ)
بەخت وەرگەڕان
[[ بەخت+وه‌‌رگه‌ڕان]]
مست. لا.»، «مک.» چەواشەبوونی ئەحواڵی کەسێک لەباشی ڕا بۆ خەراپی.::دە ک ڕەببی تەخت و بەختی و رگەڕێ
بەخەبەر
ست.»، «مک.» 1- کە سێکی له ناو نوێندا بێ بەڵام نەخەوتبێ، جا نووستبێ و هەڵستابێت یا هێشتا خەوی لێ نەکەوتبێ:: دوێنێ شەوێ بوو به چواریش هەر به خەبەر بووم. 2- موتڵەقی کەسێکی نەنووستبێ:: بزانه ئاغا بە خەبەره یا نەنووستووه.* «سن.» خەوەر، بێدار. «بک.» هشیار «جن.» بیار.
بەخەم کردن
مست. مت.»، «کن.» تم: بەخێوکردن.
1-بەخت
[[په: به‌خت]]
هێزێکی نادیاره، ئادەمیزاد له زۆر کۆنەوه بۆ خۆی ڕەچاو کردووه و لای وایه هەر چاکه و خراپەی بەسەری دێ لەو هێزەوەیه.
2-بەخت
نمس.» تم: بەخت کردن، تێبــ.ینی: آ) بەلای منە وه ئەم وشەیه و «بەخشین» و «بەشینەوه» و «پەخش» و «بەش» هەموویان له سەرچاو یەکەوە کەوتوونەتەوه و لە ڕێگای گۆڕان و گەشە کردنا به قۆناغی زمانی «پەهلەوی» دا تێپەڕیون که قۆناغی پێش قۆناغی ئێستای زمانی کوردییه و لێک ترازاون و هەر لکەی ڕچەی تایبەتی خۆی گرتۆتە پێش و مانای جۆربەجۆریان هێناوەته گۆڕ. ئەم وشەیە و «1- بەخت» له سیغەی مەفعوولی ئا وێستاییدا «بەخته» ماونەوه و تۆزێ گۆڕانیان بەسەردا هاتووه و ماناکەشیان دژ وەستاوه. ب» ئەم وشەیه به تەنیایی لەزمانی کوردیدا دەکار ناکرێ و به هۆی فیعلی مساعدی «کردن» مەسدەری «بەخت کردن» لێ داتاشراوه.
ئەمەگ بەخەسار
[[کو. عا.]]
(ست.) ١- حاڵی دایک و بابێکی منداڵیان نالەبار و ناعاملاوبێ. دایە گیان بە هۆمێدی خودای نایەڵم ئەمەگ بەخەساربی. ئەمەگ بەخەسار خۆی منداڵەکانی یەکێکیان باش دەرنەچوون. ٢- حاڵی کەسێکی سەرەڕای ماندووبوون بە کارێکەوە هیچی بۆ حیساب نەکرێ.
بێ بەخت
بەدبەخت، چارەڕەش، ئاوان، تەپڕەش، ناپاک._ی: بەدبەختی، چارەڕەشی، ئاوانی، تەپڕەشی، ناپاکی، نهێن بڕی
بەخاوەن کردن
نگهداری کردن
رد نمودن گم شده به صاحبش
بەخاوەن کردن
ئاگاڵی بوون
دانەوەی گوم بوو بە خاوەنی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەخت
تالع و ناوچەوان و بەش
بەخت
بَخت، هور، آورَند، ماراب، تاخیره، سَرنوشت، فرشته، ستاره، اختر.
بەخت
چاره، سەرنویشت، نگین، فریشته، هەساره. [چارەنووس، ئیقباڵ، تاڵە]
بەخت
اِقبال، طالِع، بَخت، حَظّ، نَصِیب.
بەخت
ئیغباڵ، سعود
پەیمان و بەقا: عەرەب بێ بەختن سۆزی خۆ نابەنە سەر
پەنا، داڵدە: ئەز دێمە بەختێیە
خەرج، مەسرەف: ئەو ماڵەی هەموو بەخت کرد
بەخت
بەخت نەمەنە(هەورا)