تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



برا
[[ست: براتەر]]
١- ئەولادی نێرینە که دەگەڵ ئەوڵادی نێرینە و مێیینەی دیکەی دایک و بابیان یا یەکێک لەو دوانەیان یەک بێ. ٢- «مج.» به نیشانەی خۆشەویستی و ڕێزلێنان، لە قسه کردن و نامە نووسینا بۆ خەڵکی تریش بەکار دێت. «دەزانی که حاڵمان چلۆن بوو برا + لە پێشدا چ زوڵمێک له کوردان کرا» «حافیدی» .
برا باب
«نت.»، «مک.» دوو کەس کە باوکیان یەک بێ و لەدایکێک نەبن.
برا زازا
[[برازا+زا]]
«نت.» منداڵانی برازای کەسێک، ئەو منداڵانەی کە باوکیان برازای کەسێک بێ.
برا گەوره
«نت.» ١-نیسبەتی کوڕی هەر ه گەورەی ژن و مێردێک دەگەڵ منداڵەکانی تریان. ٢- ئەو کە سەی چەند دۆست و برادە ر یا بنەماڵەیێک «لەبە ر هەر سفەتێکی بێ» لەناو خۆیاندا بە گەورەی خۆیانی دادەنێن و ڕێزی لێدەگرن و له قسەی دەرناچن.
ئەنگوسە برا تووتەڵە
قامکی پەنا قامکە چکۆڵە
باوک برا
«ست.» نیسبەت و پەیوەندی هەر منداڵێکی نێرینەی پیاوێک دەگەڵ منداڵەکانی که له دایکێک نەبن و هەر باوکیان یەک بێ. // دایک برا.
باگەڕ(باد.، برا.، باک)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
برا
نێرینەیەکە کە لە باوک و دایکت یا لە یەکێکیان بێ
برا
بَرادَر، دَادَر، داداش.
برا
کاکه. [نێرینەی هاوباوک یا هاودایک یا هاودایک و باوک.]
برا
اَخ، صِنو، صَنو، شَقیق.
برا
نێرینەی هاودایک و باو یان هاویەک لەوان، برێ
بردرا، دژی هاوردرا
برا
برادەر، براڵە. ئەو نێرینەیە، کە لە دایک و بابی مرۆی بێ و یا لە یەکێک لەوان بێت، برای باب: مام، ئاپ، ئاپۆ، برای دایک: خاڵ، لالۆ. بردرا، بریا، کرداری ڕابردووە بۆ یەکێکی نەدیوە
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَرّاً
علی البَرّ / بەسەر زەویدا. لەسەر زەوی بە زەویدا.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَرا
خَلَقَ / دروستی کرد. هێنایە کایەوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَرا
جَعَل فی أنفه البُرّە (حفلە أو قُرگ تُوچَع فی الأنف) لووتەوانەی کردە لووتی.
برا زاوا
[[ برا+زاوا]]
«نت.» ئەو کەسە یه شە وی گواستنەوەی بووک دەچێ و پشتێندی بووکێ د ەبەستێ و لە تەنیشتیەوه دەڕوا تا دە یگەیێنێتە ماڵی زاوا. تێبــ.- د ەشێ ئەو کەسه برای ڕاستی زاوا بێ یا هەر دۆست و برادە ری بێ.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَنو غَبراء. بَنو الغَبرا
الفقراء / هەژاران. بێنەوایان.
حەوت برا(ڕۆژ.):
حەوتەوانان.
برابەش
«نت.» ١- کەسێکی لە مڵکایەتی شتێکدا دەگەڵ کەسێ یا کەسانێ شەریک بێ. ٢- «مج.» کەسێکی ماڵی خەلکی لەلابێ و نەیداتە وه «هەر وەکوو برای بێ و بەشی خۆی لێ و رگرتبێ.» :: ئەرێ کابرا ئەم قەرزانەم بۆ نادەیە وه، خۆ تۆ برا بەشی من نی ؟
براله
[[برا+له «پب» ] ]
«نت.» بۆ دەربڕینی خۆشەویستی کاتی بانگهێشتنی کەسێک دەگوترێ، هۆ برای خۆشەویست «کاکە و برالەی خۆیان کرد و ئیشەکەیان ئاوالێکرد کە کردیان.....»
برای باب
«حافیدی» «نت.»، «مک.» تم: ١- ئام «مام» «خزم برای بابیش بێ هەرباشه» «فولکلۆر» .
برای دایکی
ئادەمیزادێکی نێرینه که دەگەڵ کەس یا کەسانێکی تر دایکیان یەک بێت. *داییک برا.
برای دینی
هەموو ئەو کەسانەی پەیڕەوی دینێک بن.:: موسڵمان برای دینی یەکترین.
برایانه
[[برا/١+ئانه/١]]
«بنت.» وەکوو برا، بەشێوەی برا.
برایی
[[ برا /١+ ٢- ئی ]]
«حمس.» تم: برایەتی.
برایەتی
[[برا/١+ئایه‌تی/١]]
«نت.»، «حمس.» ١- پێوەندی نێوان ئەو کەسانەی دایک و باب یا یەکێک لەو دوانەیان یەک بن. ٢- «مج.» پێوەندی دۆستانەی نێوان دوو یا چەند کەس یا نێوان میللەتان و نەتەوەکان:: برایەتی کورد و عەڕەب * برایی.
ئەنگووس براتووتە
برادر کالوج، کاکلوج.
ئەنگووس براتووتە
براتووتە، برا تووتەڵە. [قامکی پاڵ تووتە].
ئەنگووس براتووتە
بنصر. وێنە= ئەنگوس (٤)
سەرچاوە: شیرینی نوێ
الغَبراء
الارض / زەوی. زەمین.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَراءَة
تَبَرُّء. تَنَصُّل. إنكار / نەچوونە ژێر. نکول کردن. ئینکارکردن.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
براءَة
تَبرِئَة. إطلاق السراح / بەردان. بەرەڵاکردن.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
براءَة
عَدَم الذَنب / بێتاوانی. دووربوون لە تاوان و گوناه.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
براءَة
تَخَلُّص / ڕزگاربوون. سەرفرازبوون.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
براءَة
سەرچاوە: شیرینی نوێ
براءَة
سَذاجَة / ساویلکەیی. سادەیی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَرَّاءَة
سِكِّین جَیب. مِطوی / قەڵەمبڕ. چەقۆ.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَرَّاءَة أقلام. مِقطاطة