«نتـ.»، «ستمـ.» ئاوێکە گۆیا باڵندەی عەینەمەل «خەزایی» حەزی لێدەکا و بە دوایدا دێت. تێبــ. ــ ١» نازانم ئەم تەرکیبە «عین الامل» ی عارەبییە یا تەرکیبێکی کوردی و عارەبییە بە مانای ئاوی «کانی = عەین + مەل = باڵندە» یا خۆ هەر هیچیان نیە و وشەیێکی کوردییە و جەڕاوە. ب» لە هەندێ شوێنی کوردستان کاتێ کوللە زۆر دەبێ و ترسی ئەوە دەکرێ کە زیان بە دەغڵان بگەیێنێ، یەکێک ـ دەنێرن لە کانییەکی کە هیچ کەس نازانێ لە کەنگێوە دەست نیشان کراوە ئاو بێنێ، باوەڕیان وایە کە باڵندەی خەزایی بە دوای ئەم ئاوەدا دێن و کوللەکان دەخۆن.

بِعَینِهِ ، کوت و مت.

لەم حوجرە، لەبەر پەنجەرە کەوتووم و دەخوێنم
بێ عەینی دەڵێی بولبولی گۆشەی قەفەسێکم

حۆرییە سپییەکانم، مەبەست لە گلێنەی چاوە. یاخود

حەڵاڵی بێ نیکاحی حووری عینم
بە جووتێ ناظیری شەرع و فەتاوا

آیینه

ئاوێنە

هەروەک عاسا، کینایەیە لە کوێریی و بێ چاویی.

شەو نائیم و قائیم، عەلەمی بابی ڕەضا بێ
بێ دیدە هەڵستێ بە مەثەل عەینی عەصا بێ

مخفف عین الدین

سووکەڵەناوی عەینەدین

عیناً

عەین، تەواوهەو: عەینەت وبیللا خۆی

باڵندەیەکی بۆرەقنەی دەنووک تیژە بەقەد ڕیشۆڵەیەک دەبێ و زۆر مێمڵی کوللەیە

سار ملخ خوار
چشمەای که آب آن برای جلب سار ملخ خوار بر کشتزار می پاشند

خەزایی، عایلەمەن
کانیاوێ لە ئاوی لە مەزرا دەپڕژێنن خەزایی پێوە دێت

ئاینەمەل، حاینەمەل، غەزایی، تووەخۆره، باڵندەیێکی بۆرەقنەی دندووک تیژه بە شێوه وەکەندەسمه دەچێ و ڕەنگاوڕەنگه، مێمڵی کوللەیە هەرساڵێکی کولله زۆربێ ئەویش پەیدا دەبێ، هەر ساڵێکی کولله نەبێ ئەویش دیارنیه کاتێکی بەگژ کوللەدا دەچی زووزوو خۆی لە ئاو هەڵدەکێشێ تا نزیکی ئاو نەبێ ئاو نەبێ شەڕێ ناکات چوونکوو ژاری کوللەکه توک و پەڕی هەڵدەوەرێنی ئەگەر زوو خۆی نەشووات.

عیناً

عەین

چَشمک،

چاویلە، چاویلکە، چاو [ئامرازێکی شیشەدارە لە چاو دەکرێت]

ناظوره، عَوَینه

عینک