تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1684
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
خت
وتەیەکە پشیلەی
پێ
دەردەکرێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
خت
بی
سر
و
صدا
بیهوده
کلمەای
که
برای
راندن
گربه گویند
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
خت
خپ
،
بێ
دەنگ
و
جووڵە
بێهوودە
و
خۆڕایی
وشەی دەرکردنی
پشیلە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
خت
ختتە،
کتە
،
کتتە
،
فس
،
فسس
، ووشەیێکە پشیلەی
پێ
دەردەکرێ
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
خت!
پشت!. (
امر
به
رفتن
گربه.)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
خت!
خته!، فس!. [(وشەی
دەر
کردنی پشیله.)]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
خت!
غَس!.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
سیاه دره خت
[ا. مر ]
(سییاه دیره خت - dirext siyah)
جۆره دارێکه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بە ختی بەستراوه
کن.»
به
کچێک دەگوترێ
خوازبێنی
کەری
نەبێ
. «دەچمه
سەر
سوڵتانی، چلدانەی دەگرمەوه، بەختی
خۆم
و
چاو
جوانێ،
به
تاقی
دەکەمەوه» «فولکلۆر» تێبــ.ینی:
ئەم
وشەیه له (ئاوێستا)دا
به
شێوەی
ناوی
مەفعوول «
بەخته
»
بە
مانای «بەشدراو.
بڕیار
دراو
» هاتووه و له زمانی سانسکریتیدا
بە
شکڵ
(پهەکعا)
بە
مانای شتێکی
بەخشراو
له
هەندێ
شوێنی ئاوێستاشدا شکڵی «بەغه،
به
غا» ی
به
مانای «
بەش
» وەرگرتووه. «تم:
په
:
په
.، یگد،، ج 2، ل-115، و
معین
،
بورهان
، ج1، ل-239» 2- «مج.»
پەنا
، داڵداده، تێبــ.ینی:
یە
کێک
که
بیەوێ کەسێکی
دی
له کارێک
یا
له ڕووداوێکدا
کۆمەگی
پێ
بکا
.
یا
بەلایەکی
لێ
وەدەر
خا
.
پەنا
دەباته
بەر
بە
ختی
ئەو
کەسه. «بەختت بم.»، «
خۆم
خسته
بەختی
تۆ
و
تۆش
کەیفی خۆته» ڕستەیێکن
که
لەو
جووره کاتانەدا دەگووترێن،
جار
و باریش
پەنا
دەبرێته
بەر
بەختی کەسێکی
تر
لەلای کابرای
مەبەست
خۆشەویست
بێ
. «
خۆم
خسته
بەختی
بابت
» ئەمه
هەمووی
لەوەڕا
دێت
که
ئینسان
«
بەخت
» ی
وەکوو
هێزێکی
ئاگادار
،
بۆ
خۆی
داناوه
که
دەتوانێ
هەموو
شتێکی
بە
سەر
بێنێ،
جا
بۆ
ئەوەی
«
بەخت
» ی
خۆی
له
خۆی
نەتۆرێنێ
لەسەر
خۆی
بە
پێویست
دەزانێ
ئەگەر
یەکێک
خۆی
خسته
بە
ختییەوه،
دەبێ
ئیشەکەی
هەرچی
که
بێت
هەوڵ
بدا
بۆی
جێ
به
جێ
بکات.*
ئیقباڵ
،
تاڵع
،
تاڵه
چاره،
شانس
،
نسیب
،
نگین
. «بک.»
سعوود
..
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختار
[ا ]
(خەتار،خوتار - xetar, xutar)
بژار
، بژارکردنی
باخ
و
کشتوکاڵ
لە
گیاکەڵە
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختار
[ص.ع ]
(خەتتار - xettar)
غەددار،
فریودەر
،
خاپینۆک
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختال
[ص.ع ]
(خەتتال - xettal)
غەددار،
فێڵباز
،
دەسبڕ
و
فریودەر
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختام
[ا.ع ]
(خیتام - xitam)
کۆتایی
،
ئەنجام
، دوماهی،
بنەتا
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختان
[ا.ع ]
(خیتان - xitan)
خەتەنە
، سونەتکردن.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختتەخت
فسسەفس،کتتە و کتت،پشتەو
پشت
، دەنگێکە
بۆ
دەرکردنی
پشیلە
بەکار
دەبرێ
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختختە
(
کە
.) :
قدیلکە
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختفرج
[ا ]
(خەتفرەج - xetfrec)
جۆرە روەکێکە
وەکو
سەوزە
دەخورێ.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختل
[مص.م - ع ]
(خەتل - xetl)
فریودان
،
خاپاندن
.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ختل
کوتاه
قد
و
چاق
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ختل
خپلە
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختلان
[مص.م - ع ]
(خەتلان - xetlan)
فریودان
،
هەڵخەڵەتاندن
،
تەفرەدان
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختلی
(
هەورا
.) :
ختووکە
،
قدیلکە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختلە
(
هەورا
) :
قدیلکە
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختم
[مص.م - ع ]
(خەتم - xetm)
خەتم
کردن
،
تەواو
کردن
، خوێندنەوەی
هەموو
قورئان
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختمی
(شکا.) :
سەرکێش
،
یاخی
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ختمین
سەرکێش
بوون
،
یاخی
بوون
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختن
[ا.خ ]
(خوتەن - xuten)
کۆنی
بەشێک
لە
تورکستانی
چینە
کە
مسکی
بەناوبانگە.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
ختن
[ا.ع ]
(خەتەن - xeten)
زاوا
،
مێردی
کچ
،
مێردی
خوشک
، خەزور،
ژن
برا
.
1
2
3
4
5
6
7