تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
بگرە و بەردە
کینایەیە لە هەرا و ئاژاوە و ئاگا نەبوونی کەس لە کەس.

سێمینە ئیلتیجام دەڵێم ئەی غەوثی عاصییان
هاواری بگرە بەردەیی ئاشووبی مەحشەرە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردە
بەردە
بەنی، خولامی زێڕکڕی
ئەو داهاتە بۆ دەرەوە دەنێردرێ بۆ فرۆشتن
ڕفاندن و تاڵان: عەجەب بگرە و بەردەیەکە
بەردە
بەندەی زێڕکڕی چ نێر، چ مێ. وازبێنە، وێڵکە، لێگەڕێ. تاڵان؛ چ بگرەوبەردەیەکە
بەردە گێچ
«نت.»، «مک.» بەردێکه لە تەبیعەتدا زۆره، ناوی کیمیایی «سولفاتی کالسیۆم» ه که هێندێک «ئاوی تێدایه، له کوورەی تایبەتیدا دەیپێژن، ئاوەکەی دەڕوا و خۆی دەبێتە «تۆز» ێکی سپی، بۆ کاروباری بەنایی به تایبەتی - سپیکاری ناو خانوو بە کەڵک دێت. ئەم بەرده له هەموو پارچە و مەڵبەندەکانی کوردستان به زۆری دەست دەکەوێ. * «سیم.» بەردە گەچ.
بەردە ئەستێ
جوورە بەردێکی شینکارە بە لێدانی ئەستێ ئاگر دێنی
بەردە ئەموستیلە
نگین انگشتر
بەردە ئەموستیلە
نقیم، مۆرخوانە
بەردە ئەموستیلە
بەردە!
ول کن!، رها کن!
بەردە!
ڕێڵ کە! (بگرەوبە ڕدە) [ڵێگەڕێ!]
بەردە!
اطلق!، خل! (سبیله، سبیلي.)
بەردەزووره
[[به‌رد/1+3-ئه‌/2 + زوره]]
«نت.» «مک.» بەڕدێکی سەخت و ڕەقه ڕەنگی سوورێکی زەردەباو یا ز ەردێکی مەیلەو سووره. تێبــ.ب - ناوەکەی لە وەوە هاتووه کە بەدەست پێداخشاندن هەست بە زبرایی د ەکرێ و دەشکرێ به «زووره» و بۆ تیژکردنی داس و چەقۆ و... بە کاردێت. ئەو شتانەی بەم بەرده تیژ دەکرێن و پاشان به «هەسان» دەیانساون تا دەمەکەیان کەند و کڵۆیان تێدا نەمێنێ.
بەردەم
«نت.» 1- لای پێشەوەی شتێک.:: بە بەردەمی دووکانی وەستا فەر ەج دا بڕۆین سڵاوێکی لێ بکەین. 2- «مج.» لە حزوورا، لای کەسێ. تێبــ.ینی: لەم حاڵەتەدا هە میشه «لە» ی پێشەوە دێت:: لە بەردەمی قازی ئیقراری کرد.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردەئازەبە
بەردە عازەبە
بەردەئازەبە
سنگ زورآزمایی
بەردەئازەبە
بەردێ کە خۆرت بۆ ڕاکردنی کێ بەرکێ دەکەن
بەردەئازەبە
بەردە عازەبە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردەئەستێ
جۆرە بەردێکی شینکارە بە لێدانی ئەستێ ئاگر دێنێ
بەردەئەستێ
سنگ آتش زنه
بەردەئەستێ
بەردی ئاگر پژێن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردەئەموستیلە
نقێمی ئەموستیلە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردەبار
پیاوی ژیر کە سەری لە هەموو شتێک دەرچێ
بەردەبار
پیاوی زانا و بەتەگبیر
بەردەبار(باک)
داهێنەر، ئاگادار، ئەندازەگر، ئەندازەناس، ئەندازیار، (زا) پیاوی ژیر کەسەری لە هەموو چتێک دەرچێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردەباران
بەردفڕێدان بۆ یەکێک بەزۆری
بەردەباران
«نت.» تم: بەردە باران.
بەردەباران
[[به‌رد/1+3-ئه/2+بزران/2]]
«نت.» جۆره سزایەکە بۆ تاوانباران له کۆنەوه له کۆمەڵگاکانی ئادەمیزادا باو بووه. «عا.» ڕەجم. * سەنگەسار. 2- تم: بەرده باران کردن/2.
بەردەباران
کوچک باران، سەنگەسار، سەنگباران، بەردفڕێدان، بە زۆری بۆ یەکێک یا یەکێک بە بەردان کوژتن و کۆمایەک بەرد لەسەر گۆڕەکەی کۆ کردنەوە._کردن: بەبەردان داگرتن