تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 172
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
دوز و کلک۔ ا. مر (دوزو کەلەک duzu kelek)
( فروفیل، کەلەک، خاپاندن و نیّرەنگ.)
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
زبان کلک
[ا. مر ]
(زه بانی کیلک - zebani kilk)
زمانی قه ڵه م، نوکی قه ڵه م.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
شەش کلک
شش
انگشت
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
شەش کلک
شەشە
[مرۆڤی
شەش
پەنجە]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
شەش کلک
اَعنَش
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
شەش کلک
کسی
که
انگشت
انگل
دارد
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
شەش کلک
کەسێ
کە
شەش
تلی
لە
دەستی
هەیە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
هاتنە سەر کلک
وەستانی
مار
لەسەر
کلک
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلک
قەڵەم
(د)
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلک
پەنجە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلک
شتێکی
باریکە
وا
بەعاستی سمتەجوڵەی
هێندێ
گیاندارەوە
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
کلک
[ا ]
(كەلەک - kelek)
نشتەر
،
ئاگردان
، مەقڵی.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
کلک
[ص ]
(کیلیک - kilik¬)
خێل
، چاو¬چەپ و
خێل
،
خێل
و
قیچ
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
کلک
[ص ]
(كەلەك - kelek)
کەچەڵ
،
سەر
ڕووتاوه.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
کلک
[ا ]
(کەلیک - kelik)
کوندەپەپوو،
شووم
،
نەحس
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
کلک
[ا ]
(کەلەک - kelek)
جوانەگا
،
کەڵەگا
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
کلک
[ا ]
(کەلیک - kelik)
جۆره زەلێکه حەسیری لێدروست دەکەن،
لەبان
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
کلک
[ا ]
(كەلەک - kelek)
کەڵەک
، چەپەری
سەر
کونده
بۆ
پەڕینەوه
له
ئاو
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
کلک
کلک،
کلیک
،
انگشت
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
کلک
خامه
،
قلم
، کلک،
نال
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەستێرەی کلکدار
«نتـ.» جۆرێک ئەستێرەن
کە
کلکێکی
کەم
و
زۆر
درێژیان
هەیە
و
ناوبەناو
لە
«منظومه شمسی»
نیزیک
دەبنەوە و دەبیندرێن، کلکەکەیان
لە
«
غاز
» و «
هەڵم
» پێکهاتووە. ٭«بکـ.» ستێرکی
بدوو
«تمـ: ژابا- ۹»، ستەیر
دوڤ
«تمـ: کفـ- ٦۸۹»، «گەڕووسی، کرماشانی» ئەسارەی دومدار «تمـ: دۆمۆرگان، لێکۆڵینەوەی زمانەوانیی لەهجەکانی
کوردی
- ۱۱۱». ئەستێرەی گەڕۆک_ «نتـ.»، «تتـ.»
ئەو
ئەستێرانەن
کە
بە
دەوری
ڕۆژا دەخولێنەوە،
خۆیان
هیچ
ڕووناکییان
نییە
و
نووری
هەتاو
ڕووناکیان
دەکا
،
زەوی
یەکێکە
لەوان
کە
تا
ئێستا
«
نۆ
»
یان
ناسراون و
تێکڕا
پێیان
دەڵێن
«منظومەی شمسی» و بەپێی نیزیکی و دوورییان
لە
ڕۆژ
ئەمانەن:
عطارد
«له
هەموان
نیزیکتره له
ڕۆژ
»،
زوهرە
،
ئەرز
«
زەوی
»، مریخ،
مشتەری
،
زحل
، ئۆڕانووس، نێپتۆن.
هێندێ
لەو
گەڕۆکانە
یەک
یا
چەند
ئەستێرەیان
هەیە
کە
بە
دەوریاندا دەخولێنەوە و پێیان
دەڵێن
«
مانگ
»،
زەوی
یەک
«
مانگ
» ی
هەیە
. ئەستێرەی مانگێ: «نتـ.» ئەستێرەیەکە
دەگەڵ
مانگ
دەردەکەوێ و لەسەرەتای مانگدا
زۆر
لێی
نیزیکە
هەتا
مانگ
گەورەتر
دەبێ
، ئەیش زیاتر
دوور
دەکەوێتەوە. ئەستێرەی نەگەر: «نتـ.»، «تتـ.»
ئە
ئەستێرانەن
کە
لە
جێگەی
خۆیان
نابزوون «
لە
مەدارێکدا ناسووڕێنەوە»،
ئەمانە
خۆیان
ڕووناکییان
هەیە
وەکوو
گەڕۆکەکان
نەک
هەر
سارد
بوونەوە
،
بەڵکوو
گەرماییشیان
زۆرە
و سروشتیان
وەکی
هەتاوە.
ئەوانەی
زۆر
لێک
نیزیکن «نسبیا»
لە
شەوا
کە
ئاسمان
ساف
و
بێ
هەور
و هەڵابێ،
وەکوو
پەڵە
هەورێکی
سپی
دیاری
دەدەن. «
کاکەشان
» یەکێکە
لەو
پەڵە
هەورە
مەزنانە
کە
۱۸میلیون ئەستێرەی
گەورە
و
بچووکی
تێدا کۆبۆتەوە و
هەر
چەندێکیان دەورەی ئەستێرەیەکیان داوە و بوونە «منظومه»
یەک
چوار
ساڵی پێ دەوێ
تا
«
نوور
» ی نیزیکتری ئەستێرەی نەگەڕ بگاتە
زەوی
،
لە
کاتێکدا دەزانین
کە
لە
هەر
سانییەیەکدا
نوور
۳۰۰هەزار کیلۆمەتر
ڕێگا
دەبڕێ.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەستێرەی کلکدار
(فە)ئاسیرە
دمدار
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کلکاز
(فە.):ئەنگوستیلە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلکاف
مازوو
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
کلکاف
کلکاف
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
کلکاف
[کلکاف: بەرێکی دارمازووە]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
کلکاف
عَفص، قَلقاف
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کلکاف
نوعی
ثمر
مازوج
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کلکاف
بەرێکی دارمازوە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کلکاف
(ئەردە.):
مازوو
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کلکان
کنایه
از
آدم
خل
و
منگ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کلکان
برێتی
لە
پیای
حۆل
و
کەم
هۆش
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلکانی
پەتێکە
لە
پەنجە
گرێ
دەدرێ
بۆ
بیرخستنەوەی شتێک
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلکانی
بریتییە
لە
کەسێک
کە
دەستەشکێن
کرابێ
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کلکانی
کم
هوشی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کلکانی
بێهۆشی
،
حۆلی
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کلکانی
مەردومی
شێت
ووێته٬ ڕۆستەم پیاوێکی کلکانییە
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کلکانە
(فە.):ئەنگوستیلە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلکدار
شتی
خاوەن
کلک
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کلکدار
هێندێ
شتی
دەسکدار
1
2
3
4
5
6
7