تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انس
[ع - ا - مص ]
(ئونس - uns)
هاودەمی، هۆگری، ئولفەتگرتن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انس
[ع - ا ]
(ئینس - ins)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انس
[ع - ص ]
(ئەنەس - enes)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسان
[ع - ا ]
(ئینسان - insan)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسانیت
[ع - مص - جع ]
(ئینسانیەت - insanîyet)
تەربیەت وئەدەب و ئاکاری چاک، مرۆڤایەتی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسب
[ع - ص - تفض ]
(ئەنسەب - enseb)
گونجاوتر، لەبارتر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسباک
[ع - مص - ل ]
(ئینسیباک - insibak)
لە قاڵبدان، قاڵبدان، قاڵبە زێڕو زیو، سەبیکە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انستیتو
[فر - ا ]
(ئینستیتو - instîtü)
ئەنجومەن. بنکەی ئەدەبی یان زانستی، پەیمانگە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسجام
[ع - مص - ل ]
(ئینسیحام - insicam)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسداد
[ع - مص - ل ]
(ئینسیداد - insidad)
گیران، رەوان بوون، قسەڕەوانی، لەبەر رۆیشتن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسلاخ
[ع - مص - ل ]
(ئینسیلاخ - insilax)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسلاک
[ع - مص - ل ]
(ئینسیلاک - insilak)
تێکەڵ بوون، بەدەستەیەک یان کۆمەڵێک خەڵکی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسولین
[انگل - ا ]
(ئینسولین - insulîn)
مادەیەکە لە بەدەندا پەیدا دەبێ و شەکری خوێن رێک دەخات.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انسکلوپیدی
[ا ]
(ئانسکلوپیدی - ansklüpîdî)
کتێبێک کە هەموو وشەو زاراوە زانستی و ئەدەبییەکانی زمانێکی بەپێی ریزی پیتی ئەلف و با تێدا تۆمارکرابێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دانسینگ
[ا.فر ]
(دانسینگ - dansing)
شوینی رەقسینی به کومه لی ژنان و پیاوان.
ئاسانسۆر
[[ فرەنسی ]]
ئامرازێکە لە خانوبەرە بەرزەکاندا شوێنی تایبەتی بۆ دەکەن و لە نهۆمێکڕا بۆ نهۆمێکی تر لە باتی پلیکان پێی سەردەکەون یا دێنەخوار.
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
بیرۆکەی دروستبوونی ڕێکخراوێکی وەها بۆ سوودوەرگرتنی ئاشتیخوازانە لە وزەی ئەتۆمی، ئەگەڕێتەوە بۆ 1950 بە دواوە. لە ساڵی 1953 لەسەر پێشنیازی «ئایزێنهاوەر» سەرۆککۆماری ئەو کاتەی ئەمریکا، بە کۆمەڵی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان، بڕیار درا سەرچاوەیەک بۆ ئەم مەبەستە دابمەزرێت. لە ساڵی 1954، کۆمەڵی گشتی بڕیارنامەی "ئەتۆم بۆ ئاشتی" مۆر کرد و سەرەنجام لە 29ی ژووەنی 1956 ڕەشنووسی بڕیارنامەی ئاژانس لە کۆنگرەی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمیدا پەسند کرا. ئاژانس وەکوو ڕێکخراوەیەکی نێونەتەوەیی سەربەخۆ، بەرپرسیارییەتی سوودوەرگرتن لە وزەی ئەتۆمی بۆ خزمەت بە ئاسایشی زیاتر بەرعۆدە گرتووە.
بەگشتی ئامانجەکانی ئاژانس لە دوو تەوەردا کورت دەکرێتەوە: یەکەم، کەڵکوەرگرتنی ئاشتیخوازانە لە وزەی ئەتۆمی و ڕەونەقبەخشین و پەرەپێدانی بۆ خزمەت بە ئاشتی و تەندروستی و پێشکەوتن و بەهرەداری لە تەواوی جیهان. دووهەم، بێخەم بوون لەوەیکە ئەو هاریکاری و زانیارییانەی کە لە لایەن ئاژانسەوە ئاڕاستە دەکرێ، بۆ ئامانجی سەربازی و جەنگی بەکار نابرێت.
ئەرکێکی دیکە کە بە ئاژانس سپێردراوە، ئەوەیە کە ڕێ خۆش بکات بۆ پاراستن و پیادەکردنی پەیمانی بەربەستکردنی چەکی ناوەکی Non Proliferation Treaty (NPT) . تا ئێستە بنکەی ناوەکی زۆربەی وەڵاتان کەوتونەتە ژێر چاودێری ئاژانسەوە، ئەم چاودێرییە، 95% پێگە ناوەکییەکانی جیهان بێجگە لەو پێنج وەڵاتەی کە خاوەنی چەکی ئەتۆمین ئەگرێتەوە. ئاژانس پێکهاتووە لە 35 ئەندام و ناوەندەکەشی لە شاری «ڤیەنا»ی لە وەڵاتی «نەمسا»یە.
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
آژانس بین المللی انرژی اتمی
ئاژانسی نێونەتەوەیی وزەی ئەتۆمی
International Atomic Energy Agency (IAEA)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەرخەوانسوور
بریتییە لە هاتنی لافاو بە زۆری
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەرخەوانسوور
کاتی سووربوونی ئەرخەوان لە بەهاردا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەرغەوانسوور
ئەفغانستان
ووڵاتی ئەفغانانە، کە کەوتۆتە بەری ڕۆژهەڵاتی ئێران
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اسانسور
[ا فر ]
(ئاسان سور - asan sür)
باڵارۆ، مەصعەد.
بانسەت
زیوری زنانە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بانسەر
دراوێکە دەدرێ لەتەوقەسەری کڵاوی ژنان بۆ پێداکردنی ئەڵقەی دەسماڵێ
بانسەر
لەسەر سەر، بەچاوان، دراوێکە لە تۆقەسەری کڵاوی ژنان قایم دەکرێ بۆ ئەوەی ئالقەی دەسماڵی پێدا کرێ
بانسەرە
جوورە خشڵێکی ژنانەیە
باوانسۆزی
الاحساس الابوي
باوانسۆزی
Parental Sense
تانستن(ڕۆژ)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ترانسفورماتور
[ص. فر ]
(تیرانسفورماتور - tiransformator)
ئامێرێکه بۆ کەم کردنەوەو زۆر کردنی وزەی کارەبا بەکار دێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ترانسپورت
[ا. فر ]
(ترانسپورت - transport)
نەقڵ و ئینتیقال، راگوێزان.
توانست
Ability, Capability, Capacity، توانا، کارامەیی.