تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 15
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کۆدە
پووشانە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کۆدە
زمین
بایر
سخت
چراگاه اختصاصی
باج
چراگاه
بچەخوک
گیاه
کوه
و
کوهپایه
که
جمع
آوری
می
کنند
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کۆدە
زەوینی
زۆر
سەخت
و
جووت
لێ
نەکراو
پووش
و
پاری
پاوان
پووشانە
بەچکە
بەراز
گیای
چیاو
قانگەلاشک
.
کە
کۆی دەکەنەوە و
لە
گیشەی دەدەن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کۆدە
خورامه٬ مەڕانه٬ پارەیەکە
لە
جیاتی سەرانەی ئاژاڵان وەردەگیرێت٬ (هەورا.): قۆچان٬ شاخانه٬ (
کە
.):پوشانه٬ مەکات٬ پووشانەیێکه٬
کە
خاوەند
زەوی
لە
ئاژاڵداری دەستێنێ
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
کۆدەتا
کودتا
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
کۆدەتا
Coup detat
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
کۆدەتا
ئەم
وشە
فەرەنسییە و
بە
واتای «ڕووخاندنی حکوومەت» ـە.
کۆدەتا
بە
ڕاپەڕینی لەناکاوی گرووپێکی
ناو
دەسەڵات
دەگوترێ
کە
بە
مەبەستی ڕووخاندنی
گرووپی
دەسەڵاتدار
هەوڵ
دەدەن
دەسەڵات
لەوان
بستێنن و
خۆیان
بە
حکوومەت بگەن. باوترین
شێوازی
کۆدەتا
لە
جیهاندا
ڕاپەڕین
بەدژی دامودەزگەی ڕێبەرایەتی
سیاسی
وەڵاتە
کە
لە
ناوخۆ
و
بە
دەستی
ئەفسەرانی
سەربازی
بە
ئەنجام
دەگات.
ئەم
جۆرە کۆدەتایە
لەو
وەڵاتانە ڕوودەدات
کە
دامودەزگە سیاسییە دەسەڵاتدارەکان، بنەمایەکی
قایم
و سەربەخۆیان نەبێت،
هەر
بۆیە
هێزەکانی ئەرتەش
وەک
هەلێک دەیقۆزنەوە و دەچنە گۆڕەپانی سیاسییەوە.
کۆدەتا
، تایبەتمەندییەکی
سیاسی
زۆربەی وەڵاتانی جیهانی سێهەمە.
جیاوازی
نێوان
کۆدەتا
و
شۆڕش
ئەوەیە
کە
کۆدەتا
دیاردەیەکی لەناکاوە و
لە
لایەن
کەسانێک
لە
چینی
دەسەڵاتدار
و
بە
مەبەستی
بەدەستەوە
گرتنی
دەسەڵات
ئەنجام
دەدرێ
بەڵام
شۆڕش
یاخیبوون و ڕابوونێکی جەماوەرییە
دژ
بە
زوڵم
و ستەمی
گرووپی
دەسەڵاتدار
.
لە
وەڵاتانی جیهانی سێهەمدا جۆرێک
لە
کۆدەتا
جێگەی
شۆڕشی گرتۆتەوە ئەویش بریتییە
لەو
کۆدەتایانەی
کە
لە
لایەن
ئەفسەرانی
شۆڕشگێڕ
و ڕیفۆرمخواز
بە
ئەنجام
دەگات
بە
مەبەستی گۆڕانکاری
لە
پێکهاتە
سیاسی
و
ئابووری
و کۆمەڵایەتیەکانی
وەڵات
. نموونەی
ئەم
کۆدەتایە، کۆدەتای جەمال عەبدولناسر
لە
میسر
و
سەرهەنگ
قەززافی
لە
لیبیایە.
لە
بەرانبەر
ئەم
جۆرە کۆدەتایە
کە
بە
لایەنگری
چەپ
ناوبانگی دەرکردووە، کۆدەتایەکی ڕاسگەرایانەش
لە
ئارادایە
کە
بۆ
سەقامگیرکردنی حکوومەتێکی
یاسایی
و نەتەوەیی و مەدەنی
هەوڵ
دەدات. نموونەی
ئەم
جۆرە کۆدەتایە، کۆدەتای 1949
ئێران
بەدژی حکوومەتی نەتەوەیی محەممەد موسەدیق و کۆدەتای 1973 ژەنەڕاڵ پینۆشە
بە
دژی
حکوومەتی نەتەوەیی ئالندە
بوو
لە
وەڵاتی
شیلی
.
بە
گشتی
کۆدەتا
بە
داگیرکردنی ناوەندە گرنگەکانی
وەڵات
دەست
پێدەکات
وەک
:
ڕادیۆ
و تەلەفزیۆن، وێستگەی
شەمەندەفەر
،
فڕۆکەخانە
و دامودەزگە دەوڵەتییەکان و وێستگەی
ئاو
و
کارەبا
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کۆدەل
(باک.): تەختەبەردی
دەریایی
سەرچاوە:
نالی
کۆدەک
مناڵ
.
خەڵقیی
کە
هەموو
کۆدەکن و
بەستە
زوبانن،
با
بێن
و
لە
« نالیی » ببیەن شیعری
سەلیقیی
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کۆدەڵە
بچەخوک
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کۆدەڵە
بەچکەبەراز
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
کۆدەڵە
چیایەکە کەوتۆتە
باکووری
ڕۆژهەڵاتی ڕەواندزێ بەلای
حاجی
ئۆمەراندا
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دەرکۆدەرکۆ
(گەر.): (هەو.)دەرۆزەکەر٬ (هەورا.):
لەتەچن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
دەرکۆدەرکۆیی
(گەر.): درۆزەکەری
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
پێزووکۆدەمی(هەورا)
پێزووکەی
دم