آتش

ئاتەر، ئاور، ئاگر، ئایەر

هذیان

قسە پەڕاندن، راوانن، وڕێنە

پرت و پلا، چرند و پرند

قسە بێ مانا و هیچ و پووچ

عبارت تبریک عید نوروز که معمولا از طرف کودکان برای دریافت عیدی گفته می شود

جێژنە پیرۆزەی نەورۆز بە مانا ئەی ئاگر ئەی دایە. مناڵگەل لە شەوی نەورۆز دەچنە سەر بانان و دەڵێن: هاتەرێ ماتەرێ پیرۆزیتان بێتە سەرێ، لە ماڵانیشەوە خای سووکراویان ئەدەنێ

نگا: هات هات

هات هات

هات هات

چاووڕاو٬-ی نەچیر و دز و لەشکر و ئیدیکەیە

نگا: هات هات

هات هات

آمد و رفت، نَوسان.

هاتن وچوون، هەڵۆرکە، نەوسان، شەکوشۆ؛. [لەرینەوە بە حەواوە]

تَرَدُّد، تَذَبذُب، اِهتزار، نَوَصان، نَوَسان، نَوَعان، تَنَوُّع، تَنَوُّح، تَطَوُّح، عَیر، ذَبذَبَة.

پێکهاتەی کۆمەڵایەتی ــ ئابووری بریتییە لە سیستەمی ئابووری دیاریکراوی مێژوویی و سەرخان*ی تایبەت بەو پێکهاتە. لە زاراوەی مارکسییەکاندا لە مێژووی مرۆڤ پێنج پێکهاتەی کۆمەڵایەتی ــ ئابووری بەرچاو دەکەوێ کە بریتین لە: کۆمۆنی سەرەتایی، کۆیلەداری، فیۆدالیزم، سەرمایەداری و کۆمۆنیزم. هەرکام لەم پێکهاتانە، لە بواری چۆنییەتی سەرهەڵدان و فراژووتنیان خاوەنی یاسای تایبەت بە خۆیانن. لە هەمان کاتدا یاسایەکی گشتیش لە ئارادایە کە لە هەموو پێکهاتە کۆمەڵایەتی ـــ ئابوورییەکاندا دەور دەبینێت.
هەریەک لەم قۆناخانە پێکهاتەیەکی ئابووری و کۆمەڵایەتی تایبەت بە خویان هەبووە. لە ڕاستیدا گۆڕینی پێکهاتەیەک بۆ پێکهاتەیەکی دیکە بەهۆی ئەو ناکۆکییانەوە بوو کە لە کۆمەڵگەی پێشوودا سەریانهەڵداوە و بوونەتە هۆی ئامادەبوونی پێکهاتەیەکی دیکە. بۆ نموونە سەردەمی کۆیلەداری بەهۆی ئەو ململانێ و ناکۆکییانەوە بوو کە لەناو ئەو پێکهاتەدا هەبوون. ئەمەش بووە هۆی لێکهەڵوەشانەوەی ئەو پێکهاتە و فیۆدالیزم، وەک پێکهاتەیەکی نوێ جێی گرتەوە. بەم پێیە لە هەر سەردەمێکدا پێوەندی نوێی بەرهەمهێنان و شێوازێکی نوێی ئابووری و کۆمەڵایەتی سەقامگیر دەبێ و فۆڕمێکی تازە لە کۆمەڵگەدا دروست دەبێ .

ئابووری صورت بندی اجتماعی ـ اقتصادی

Socio-Economic Formation