«نت»، بە ڵایەکی کتوپڕ و لە ناکاو «= ناگەهان» بدا بەسەر کەسێکدا:: فڕۆکه وەک بەڵای ناگەهان گەییشته سەرمان. 2- «مج»، «ست» زۆر زرینگ و زیت و فێڵباز، کار لەد ەس هاتوو:: بەڵایەکه بۆ خۆی. بێ بەڵابی - 1- بۆ دەربڕینی ناڕەزایی و تووڕەیی له قسە و کردەوەی کەسێک بەکاردێت. تێبــ.ینی: به پێی ڕادەی «تووڕەیی» وشەی «بەڵا» درێژ دەکرێتەوه:: بێ بەڵابی واز بێنه. 2- بۆ دەربڕینی ناڕەزایی ڕووت بە بێ تووڕەیی. تێبــ.- لەم حاڵەتەدا ڕستەکە بێ درێژکردنەوەی هیچ وشەیەک و بێ ئەوەی قورسایی بخرێته سەرهیچ پیتێک لە دەم دەرد ه چێ «ورچه قوڵه بێ بەڵابی، داری بێ گەڵا بی» .

بەڵاڵووک

خورۆک، کەنین. (بەڵاجەوی لێ تێ = خورۆکی لێ تێ، کەنینی لێ تێ.) [گاڵتەجاڕ، سەیروسەمەره، پێکەنین.]

عجیب

سەیر، سەمەرە، عەجایب

قەشمەرجاڕ

آلوبالو

بەلالوک

آلوبالو

«نت»، 1- (سیم.، مک.) دروختێکی کێوییه لە جسنی داری ئاڵوباڵوو، بەرەکەشی هەر ئاڵووباڵوه بەڵام دەنکی وردتره و گۆشتیشی کەمتره. ب» بەری ئەم داره تێبــ.ینی: آ» بەلای منەوه ئەسڵی در ەختی ئاڵووباڵوو هەر ئەمەیه و کەوی کراوه و بۆته دەسچێن. ب» له کوردستان ئەم داره زۆره، بەرەکەی دەخورێ و ناوکەکەی دەکوتن له باتی دەرمانی ژوانی «مسهل» بەکاری دێنن. * «سن.» بەڵاڵووکە کێفیله. 2- سن.» تم: ئاڵووباڵوو.

«مست، لا» 1- گرفتار بوون، تووشی ناڕ ەحەتی هاتن. 2- «مج» نەمان، فەوتان، لەناوچوون:: دەک بەڵا لەم حاڵەدا. بەڵای لێاد ژیانی قوون دەرکان.

وتەیەکە دەبێژرێ لە دوای چەند وتارێکەوە بۆ لابردنی بیرێک کە بگونجێ لەوێدا ببرێ

پَن، وَلی.

بەڵان، نەمان، وەڵی. [ئەمما، وەلێکان]

اَمَّا، لکن.

لیکن

بەڵان، ئەمما

«بن.، بد.،» بۆ ئەم مەبەستانه بەکاردێت 1- بۆ بەستنی دوو مەبەستی لێک جیاواز.:: بچن بەڵام زۆر دامەنیشن. 2- بۆ ددان بە مەبەستێکدا هێنان، تەسدیق کردنی کارێک:: ئەوه ئیشه کەوایه بەڵام تۆش حەقته. 3-بۆ سرنج ڕاکێشان یا وریا کردنەوەی کەسێک کە کارێک نەکا::بەڵام نەچی بۆی بگێڕیتەوه. بەڵام نەچی لەوێ دای کوتی، منداڵینه بچن بۆخۆتان یاری بکەن بەڵام جلکەکانتان پیس نەکەن. 4- بۆ ترساندن و هەڕ ەشە لێکردن:: چی دەکەی بیکه بەڵام لەبیرت نەچێ. جارێ دەنگ ناکەم بەڵام هەروای ناخوا. 5- بۆ دیاری کردنی زۆر و زەبەندی شتێ.:: جوان بەڵام جوان. ئازا بەڵام چ ئازایە ک. 6- بۆ دیار خستنی سەرنەکەوتن له کارێکا. زۆرم هەوڵدا بەڵام دەرگاکەم هەر بۆ نەکرایەوه. زۆری دەگەڵ خەریک بووم بەڵام دەگەڵم نەهات. زۆر دەخوێنێتەوه بەڵام هیچ حاڵی نابێ.* ئەمما. وەلێ. «مک» بەڵان. «بک» » لێ.

بەڵان، بڵام، تەنانەت، ئەمان، وەلێ

دارێکی باریکە ئەمسەر و ئەوسەری لەلە دەکرێ و بەنێکی تێ دەخرێ و دەکرێتە دەمی کار و بەرخ و بۆ ئەوەی دایکیان نەمژن