وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أبعاد الَشكل

تعیین طول وعرض وارتفاع الشكل / درێژی و پانی و بەرزی. لاکانی شێوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أكّال

مرض الحُكاك / ئاڵۆش. خوروو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال

[ص ]

(ئاڵ، al)

سووری کەم رەنگ، جنۆکەی زەیستان کوژ، ئاڵ بوونەوەی ددان لە ئەنجامی خواردنی شتی ترش، نەهەنگ و ماسی گەورە، مۆری رەنگ سووری سەر کاغەزو نووسراو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال

[ا ]

(ئال - al)

بنەماڵە، خانەدان، ماڵبات.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال تەمغا

[ا ]

(ئال تەمغا - altemxa)

تەمغە، مۆری سوڵتانانی مەغول کە بە مەرکەبی سوور لە نامەو فەرمانیان دەدا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال رسول

[ا ]

(ئالی رەسول - aliresul)

بنەماڵەی پێغەمبەر (د.خ)

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال عبا

[ا - م ]

(ئالی ئەبا - alyeba)

خانەوادەی پەیامبەری ئیسلام محمد (د.خ)، عەلی، فاتمە، حەسەن، حوسێن، رۆژێک ئەم پێنجە لە ژێر یەک عەبادا دەنوون ە ئیدی لەو رۆژەوە بە ئالی عەبا ناونران.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال عمران

[ا - مر ]

(ئالی ئومران - ali umran)

نەوەو تیرەی حەزرەتی موسا، ناوی سورەتێکی قورئانە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال کساء

[ع - ا - م ]

(ئالی کیساء - alikisa)

بڕوانە: ال عبا (ئالی ئەبا - alieba)

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ال گونە

[ا ]

(ئال گونە - algüne)

سووراوی خۆ جوانکردنی ژنان، سووراوی گۆنە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

الَحَلوَان

اللیلَ والنهار / شەوو رۆژ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

الَق

لمعان. سُطوع. إضاءة / ڕووناکی. شەوقدانەوە. درەوشانەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

الَم

وَجَع. عذاب. كَرب / ئێش. ئازار. ئەندێشە. سزا. سوێ. گاشە. ژوار. ژان. سانجور.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

الَمَّ بـ أو على

زار / سەری دا. دیدەنی کرد. چوو بۆ لای.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

الَمنّان

من الاسماء الحُسْنی. الله / خوا. خودا.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ایدە ال

[فر - ا ]

(ئیدە ئال - ideal)

ئارەزووی بەرز، کەماڵخوازی، نموونەیی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بائع جَوّال

کۆڵگێڕ. چێودار.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَدّال

بََقّال / بەقاڵ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَزّال البرميل

مِثقَب / نەشتەر. کونکەر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَزّال. بِزال. مِثقَب

نەشتەر. کونکەر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

داء البطن

[ا.مر ]

(دائولبه تن - da ' ul betn)

ژانەزگ، سک یەشه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

داء الثعلب

[ا. مر ]

(دائوس س¬ ئلەب - da ʼ us se’leb)

موخورکه، و¬ەرینی موی سەرو برو، خركانه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

دامن الوده

[ص. مف ]

(دامین ئالوده - damen alide)

داوین پیس، داوین،تەر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درد الود

[ص. مف ]

(دەرد ئالود derdalud)

ده رداوی، دەرده دار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

درد الود

[ص. م ف ]

(دورد الود durd alad)

لیل، خلتاوی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(آل. إنتهى) به المطافُ الى

وصل الی. وأخیراً. وفی الخِـام / ئاوا کۆتایی هات. ئاوابو. ئەنجامەکەی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(آنِف. سالف. سابق. متقدم) الذكر (المار. مَرَّ) ذكرُهُ

باسکراو. ناوبراو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(إرتقى. تَبَوَّأ. جلس) على العَرش

چووە سەر تەخت. بوو بە شا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(بِصَرْف. بِغَضّ. بِقَطع) النَظَر عن

بغیر إلتفات. ماعدا / بێجگە لە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(تَحتَ. عِندَ. حينَ. لدى) الطَلَب

لە کاتی خۆیدا. لە کاتی داواکردندا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(تحت. في) طَيِّ الكُتمان

سِراً / بە نهێنیز بەشارراوەیی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(حُبّ. مَحَبَّة) الوطن

وَطَنِیَّة / نشتمان پەروەری.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(خًَفقان القَلب. تَعَلَق قلبه به. رقيق القلب. ضعيف القلب. سكة قلبية. على ظهر قَلَب)

توجد فی أماکِنها.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(رَدّ. كالَ) له الصاع صاعين

یەک بە دوی کرد لەگەڵیا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(عِلَّة. سَبَب. مُبَرِّر) الوجود

هۆی بوون.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(غُلَواء. غُلواء. غُلوان) الشباب

القُوَّة الحیویة أو النشاط الحیوی للشباب / هێزو وزەی هەڕەتی لاوی. شەوقء زەوقی گەنجێتی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(قَدرَ. على قَدرِ. بقَدرِ) المستطاع أو الإمكان

حَسَب الإمكانیة / بە گوێرەی توانا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(منذ. من) ذلك الحين

من ذلك الوقت / لەوکاتەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(مُنْذ. من) ذلك الوقت

لەوکاتەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

(مُنْقَطِع. عديم) النظير. ليس له نظير. لانظيرَ له

بێ هاوتا. بێ تاک.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان