ئەو شتە ڕووناکانەن کە شەو بە ئاسمانەوە دەدرەوشێنەوە

ستاره

ستێر، هەسارە، ئەو شتانەی لە مانگ بچووکترن و شەوانە لە عاسمان دەبریقن: ئەستێرە بەرزەکان ئەدرۆشێنەوە بەشەو/وەک چاوەکانی من نە سرەوتیان هەیە و نە خەو «پیرەمێرد»

«نا.» ۱- هەموو ئەو جیسمانەی کە شەوانە وەکوو خاڵێکی بچووکی ڕووناک لە ئاسمان دەدرەوشێنەوە، بە گشتی دووجوورن: گەڕۆک، نەگەڕ. ۲- تمـ: ئەستێرەی بەخت: ئەستێرەی گەشە، ئەستێرەی بڵیندە، ئەستێرەیان لە کزییە ٭ «سنـ.»، «هو.» هەسارە «بکـ.» ستێر، ستێرک. ئەختەر. ئەستێرەی بەخت_ «نتـ.» ئەستێرەیێکی چارەنووسی ئینسانێکی پێوە بەند بێ ٭ئەستێرە/۲، ئەستێرەی تاڵع. تێبــ.ینی: بە شتێکی زانستی ئەستێرەناسیی کۆن وای دادەنا کە چارەنووسی دنیا و هەموو خەڵکی دنیا پەیوەندی هەیە دەگەڵ حەوت ئەستێرەی گەڕۆک «تمـ: _» کە تا ئەو کاتە ناسرابوون، بە پێی حیساباتێکی دوور و درێژ دەیان دۆزییەوە کە فڵان ئینسان لە ژێر سێبەری کام ئەستێرەدایە و کەی لە دایک بووە، ئەو ئەستێرەیە لە کامە «بورج» دابووە، ئەوسا چارەنووسی کابرا لە ڕووی گەڕانی ئەو ئەستێرەیە دیاری دەکرا، پاتشایانی کۆن بۆ ئەم مەبەستە و گەلێ مەبەستی تر، ئەستێرە ناسی تایبەتییان لە بارەگاکانیان ڕادەگرت. ئەستێرەی بەیان_ «نتـ.» تمـ: ئەستێرەی ڕۆژێ. ئەستێرەی تالع_ «نتـ.» تمـ: ئەستێرەی بەخت «ئەستێرەی تالع ڕووی کردە نەهات» «بێ شنە و سروەی شەماڵ کزومات» «پیرە مێرد_۳۲۰»

هەستارە، چتارە، ستێر،(زەن)هەسارە ئەختەر، هەرین، ئاسیرە، ئەو چتە رووناکانەن، کە شەوانە بە حەواوە دەدرەوشێنەوە. نێوی ئافرەتانە

«سفا.»، «تتـ.» ئەو کەسەیە سەری لە گەڕان و هەڵاتن و ئاوابوونی ئەستێران دەردەچێ ٭ئەختەرشناس، حیسابگەر. منجم.

۱- «نا.». لێک دانەوە و حیساب کردنی هات و چۆ و هەڵاتن و ئاوابوون و بەرز و نزم بوونەوەی ئەستێرەکان و هەڵدان و هەڵێنانی ئەو کارەساتانەی بە پێی ئەم حیسابانە ڕوودەدەن. تێبــ.ینی: ئاشکرایە ئامانجی ئەم زانستە لە ڕابردوودا دەگەڵ ئێستا لێک جیاوازن. ۲- «حمسـ.» کاری زانایەکی ئەستێرە ناس. ٭ئەختەرشناسی، حیسابگەری.

«مستـ. لا.» بزووتنەوە و جووڵانی ئەستێرەی «نەگەڕ» ە لە شوێنی خۆی و خوشینی بە ئاسمانا بە خێرایی: چاوت لێ نەبوو ئەو ئەستێرەیە ڕاکشا. تێبــ.ینی: ئەو ئەستێرەی ڕادەکشێ لە جازبەی مەنزوومەی خۆی دەردەچێ، وێڵی «فضا» دەبێ و هەرچی هاتە پێشێ دەیداتە بەر، تا دەگاتە ئاتمۆسفۆڕی زەوی پڕش و بڵاو دەبێتەوە دەسووتێ، جار و بارە کە ئەستێرەکە زل بێ_ یا لەبەر هەرچێکی تر_ بتوانێ بێتە ناو ئاتمۆسفێڕی ئەرز، جازبەی ئەرز ڕایدەکێشی و لە شوێنێک دەدا قووڵی دەکا، ئەوەی پێیان دەڵین «بەردی ئاسمان» پاشماوەی ئەم کارەن.

کرمێکە بە شەو قوونی دەدرەوشێ