تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەفسون گەر
افسونگر
ئەفسوون گەر
اَفسونگر
بیرمۆک(گەر)
(کۆ) بنەوشۆک، (بار) بەنەشیشۆک، قەزوانی ووردە، بەدارو بەرەکەشی دەڵێن: بیرمۆک
بیویژان(گەر)
مێویژان، (باد) گیایەکی بۆنخۆشی کوێستانی بەهارییە
بەهووردە(گەر.، زرا)
بلیمەت، کەمۆ، ڕامیار، بەرگەر، بەسەلیقە
تاوا هێلک(بار.، گەر)
هێلکەو ڕۆن
تریسک(خۆ.، ڕەوا.، گەر)
تیشک، تروسکایی ڕۆژو ئاوو ئاوور. (ڕەوا) گلووە ترێ
تەورە(گەر)
تەوەرەی ئاشی
خراوە گەر
سەرلێگر(بار، گەر)
بزن یا مانگایەکە نەبان بێت.
شیر گەر
کەسێکه و خەنجەری درو.ست بکات.
شەشە (گەر. ، باک.)
شەوە. شەش کلک. کەسێکی دەستی یا پێی (6) قامکی هەبێ. شەش قامک، شەش ئەنگوست.
شەڕەک (گەر.)
گوریسی ڕەشماڵانە.
هێسن گەر(باک.)
ئاسنگە(ڕەوا.) ـــ ی (باک.) : ئاسنگەری.
هێلەک(گەر.)
سێخمە٬ بەروانکە.
هەسێب گەر
حسابگر، آمارگر
پەرجان(گەر.، باد)
چیلە، پەرژینی ڕەزو باخ و هی هەر چتێکی بێ
چنکچنک(گەر)
دەرۆزەکەر. وورتکەی نان
بازاڕ گەرمی
(حمس.) تم: بازاڕخۆشی
بوخچه گەردان
«نت.»، «سن.» تم: بوخچە بگەردانی.
ئافتاب گەردان
[[ ئافتاب/١ + گه‌ردان= وه‌رگێڕ]، [فر. کو.] ]
«نتـ.»، «مکـ.» پێشچاوکەیە کە لە چەرم یا موقەبا - بە شکڵی مانگی کەمتر لە حەوت شەوە - دروستی دەکەن و ئەو سەرەو سەرەکەی بەنێکی تێدەخەن. لە وەختی دروێنە یا کاری دیکەی کشتوکاڵا جووتیاران لە ناوچاوانیانی دهادەنێن و لە پشتە سەریان گرێی دەدەن تا تیشکی هەتاو لە دەم و چاویان نەدا.
ئاوی گەرم
ئاوێکە گەرم بێ. مەبەس لە فرمێسکە
ئاوی گەرم لە ژێر «لەبەر» ڕۆییشتن
«کنـ.» میز بە خۆدا کردن، میز دەبنەخۆ کردن. □ «سەری وەبن کڵاوی کەوتووه، ئاوی گەرمی لە ژێر دەڕوا»
ئێلچی گەری
(حمس.) پەیام گەیاندن، هێنان و بردنی قسەی کەسێ یا هەیئەتی بۆ لایەکی تر. ((میوانینە! میر ئەمنی ناردۆتە کن ئەنگۆ بە ئێلچی گەرییە.)) (تحفە: ج٢-٩).
بازاڕی گەرم
(نت) ١-تم: بازاڕێ خۆش. ٢-هاتووچۆی زۆری خەڵک بۆ شوێنێ. تێبــ. - ئەم مانایە تەوس و تانوتی تێدایە مە بەستی (سەلبی) بەکار دێت. حەمە شەل ئیمڕۆ بازارەکە ی گەرمە.
بناوانک(باز.، گەرد)
مشکە کووێرەیە گڵی بە کۆمەڵ لە دەشتێ دەردەخاتە سەر زەوی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بوخچەی گەردان
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەخشی گەری
مدیریتی محاسباتی عامە
بەردی سارد و گەرم
«نت»، «کن» نسکۆ و گیر و گرفتی ڕۆژگار::یاخوا قەت بەردی سارد و گەرمت وەبەر پێ نەیێت.
بەڵا¬گەردان
آسیب¬گردان. (بَلا گردان)
بەڵا¬گەردان
دەردەو گەڕێن، وەیەو گەڕێن. [قەزاوەگێڕ]
بەڵا¬گەردان
قِدیَة، صَدَقَة.
تریقانەوە(گەرمێن)
تووکڵ(گەرد)
تێکوڵ، پودس، تۆک
تیتری سماق نانی گەرم(هەو)
گەمەیەکی کچانە
تەنۆشک(گەرد.، باک)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جێ گەرمکردن
جێگە کەرمکردن
جێ گەرمکردن