وشەدان

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ققە

قەقە٬ گکه٬ لە زاراوەی منداڵاندا بە چتی شیرین دەڵێن.

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

حوققەباز

فێڵباز

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

حوققەبازی

فێڵبازی

سەرچاوە: نالی

حوققەی طیب

سندووق یا قوتووی بۆن خۆشیی.

ئەی قوببەیی طەیبە کە دەڵێی حوققەیی طیبی! ،، مەئوایی حەبیبی!
مسکێنم و بۆ خاکی عەطرناکە کە هاتووم ،، بەو بۆنەوە هاتم

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

حۆققەباز (ئەردە.):

فێڵباز، کەڵەکەباز. ــ ی: فێڵبازی.

سەرچاوە: نالی

دیققەت

وردیی. باریکی.

شیعری خەڵقی کەی دەگاتە شیعری من بۆ نازکی؟!
کەی لە دیققەتدا پەتک دەعوا لەگەڵ هەودا دەکا؟!

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی

مسەققەلات

مُستَقِلاّت. ( زمین و باغ و دکان جزو شهر)

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی

مسەققەلات

زەوی و باخ و دووکانی ناو شار، کە بەرهەم و داهاتی هەیە.

سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی

مسەققەلات

مُستَغَلَات. (ما یحصلُ مِن رَیعِهِ الدخلُ او الغَلَّةُ)

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

مشەققەت

رنج، مشقت

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

مشەققەت

ئەرکی گران، زەحمەتی زۆر

سەرچاوە: نالی

موحەققەق

دیارە. بێگومان.

موحەققەق مەشرەبی « نالیی » لە شیعرا هەروەکوو « خاکیی »
خەیاڵی « کوردی » یە، بەیتی سەراپا زوڵفی دوو تایە

سەرچاوە: نالی

ڕیققەت

ناسکیی.

ڕەققێتیی تەن و، ڕیققەتی دڵ، ڕوقبەتی طاعەت
مەخصووصی ڕەقیب بۆ له منی خەستە ڕقی بوو!

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

حوققە

فێڵ و کەڵەکە

سەرچاوە: نالی

حوققە

ئاسمان.

حوققەی فەلەکول ئەطلەس و ئەستوونەیی زێڕین
بێ بییکە بە تارای سەر و ترکەی خەز و واڵا

سەرچاوە: نالی

حوققە

سندووقی بچکۆلانەی بۆنخۆشیی و وردە شتی پێویستی ئافرەتە.

حوققێکی زەڕی صافی لەسەر بانی نرابێ
نەختێکی بە صەد صەنعەتی (مانیی) قڵەشابێ؟!

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

حۆققە (ئەردە.):

فێڵ و کەڵەکە، فریو، تەڕدەستی، فرت و فێڵ.

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

شەققە

دەنگێکە لە ناوەندی تەقە و شڵپەدا وەک دەنگی قۆچەقانی

سەرچاوە: نالی

شەققە

پارچە قوماش.

هەتا شەققەی فەلەک نەبوە بە کافووریی کفن، هەستە
کە ئەمشەو فرصەتە، هێشتا فەلەک ماویی، ئەتۆش ماوی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

نەققە

صدای زور زدن
نوعی ماهی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

نەققە

نقە، دەنگی زۆر بۆ هاتن: ئەو نەققەیەت لە چیە؟ دەنەققێنێ
جۆرێ ماسی

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

نەققە

ماسی زۆر گەورە

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان