وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أبلَغَ عَنه

خَبَّر / خەبەری لێدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أبلَغ عَنه

وَشَی بِه / بوختانی بەدەمەوە کرد. بوختانی بۆ کرد. بۆی هەڵبەست.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أثلجت عنه الحُمّى

تَرَكَتهُ / تاکەی سووکی کرد. بەری دا. ڕەویەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أجزَأ. أجزَى عنه

قام مقامه و أغنی عنه / جێگەی گرتەوە. چوە جێگەکەی. بوو بە بریکاری. (لە جێی. لە جیاتی. لە بری) ئەو بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أخذ عَنهُ أو مِنهُ

تعلم منه / لێوەی فێربوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أدبَرَ عَنهُ

وَلّی / ڕۆی. بۆی دەرچوو. تێی تەقان. هەڵهات.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أغضَى على الأمر. أغضى عنه طَرفه

سَكَت. صَدَّ / بێدەنگ بوو. ڕووی وەرگێڕاز چاوی پۆشی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أفاقَ عنه النُعاس

أقلَعَ / خەو بەری دا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

ألقى عنه الشيءَ

طَرَحَهُ / لە کۆڵی کردەوە. لێی دوورخستەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أنفَضَهُ عنه

أبعَدَهُ ونَفی ودادَهُ / لێی زویر بوو. وازی لێهێنا. ئەفەرۆزی کرد. دووری خستەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستعاض عنه بــ

سَدّ مَسَدَّهُ / خستیە بری. لەجێی داینا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَعنى عَنه

إكتفی / پێویستی پێی نەبوو. بەکاری نەهێنا. وازی لێهێنا. لایبرد. دەستی لێهەڵگرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَغنى عَنه

طرده / دەریکرد. لایبرد. دەستی لێهەڵگرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بانَ عَنه

إنقَطَع عنه وفارَقَهُ / لێی (دابڕا. جیابووەوە). وازی لێهێنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَحثَتُ عَنْهُ في مَظانِه

إلتَمَسْتَهُ فی مكانِه المؤَمَل / لەو جێگەیە بۆی ئەگەڕام کەگومانم لێ ئەکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَخُلَ. بَخِلَ عليه أو عنه

قَثَّرَ. قَرَّط / دەستی لێگرتەوە. ڕژد و ڕەزیل بوو لەگەڵیا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَحَوَّلَ عنه

إنصَرَف عنه / وازی لێهێنا. دەستی لێهەڵگرت. پشتی تێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَشَعَّب عَنه

تباعَدَ / لێی دوورکەوتەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَطَرَّف الى الموضوع. لمح أشار اليه. ذكر عنه

بۆ باسەکە چوو. لێی دوا. باسی لێکرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَغاضَى عَنَهُ أو عَينَيهِ

طَبّق جِفنَیه / چاوی نووقان. چاوی لێکنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَلَعَ عَنهُم

غابَ وإبتَعَدَ / دوورکەوتەوە. خۆی ون کرد.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طعنه

[ا.مص.ع ]

(ته ئنه ـ te’ne)

جێگه ی نێزه له به نده ندا، سه ر کۆنه کردن، یه ک لێدانی نێزه، تانه و ته شه ر، ئاژن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طعنه زدن

[مص.م ]

(ته ئنه زه ده ن ـ te’ne zeden)

سه ر کۆنه کردن،ئاژنکردن،تانه لێدان،لۆمه کردن، لێدان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

عنعنه

[مص.م.ع ]

(ئەنئەنه - en’ene)

درکاندنی هەمزە له شێوەی عەیندا، له گێڕانەوەدا دەگوتڕێ، (روی عن فلان عن فلان عن فلان ...)> شەرح و بەیانی شکۆ و شانازی باوباپیران به ریز.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

فراعنه

[ا. ص. ع ]

(فەرائینه - fera’ine)

فیرعەونان، ستەمکاران، سەرکێشان، لوتبەرزان، نازناوی هه-ر یەکێک له پاشایانی کۆنی میسر بووه.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مَنَعَهُ الشئَ ومِنْهُ وعَنْهُ

حَرَّمه إیهاهُ. كَفَّهُ ونَهاهُ عَنْهُ / لێی قەدەغە کرد. دەستی پێهەڵگرت. نەیهێشت بیکا. وازی پێ لێهێنا.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان