وشەدان

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أطارَك طَيَّرَ

جَعَلَهُ یطیرم / هەڵیفڕان. هەڵیدا. باڵی پێگرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

شَنقَب. شِنقاب. طير

قوڕناویلکە. قوڕاویلکە. قوڕاویلە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طیر

[مص.ل.ع ]

(ته یر ـ tiyet)

فڕین، هه ڵفڕین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طیر

[ا.ع ]

(ته یر ـ teyr)

باڵنده ،فڕنده.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَيَّر

صَعَّد. بَخَّر / هەڵماندی. کردی بە هەڵم. بەرزی کردەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَير

طائر. كل ذی جَناح من الحیوان / باڵندە. مەل. باڵدار. پەلەور.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَيرٌ قاطِع

بڕوانە قَواطِع.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَيرٌ كاسِر

جارِح / مەلی گۆشتخۆر. مەلی ڕاوکەر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَيَّرَ نَومَهُ

نَفَرَهُ / خەوی زڕان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَيَّرَه. طَيَّرَ به

جَعَلَهُ یطیر / هەڵیفڕان. هەڵی دا. باڵی پێگرت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

كَأَنّ على رؤوسِهم طَير

ساكنون. لایتحركون / جووڵەی بۆ ناکەن. نقەیان لێوە نایەت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طِرَة. طِيرَة

علامَة الشؤم. مایُتشائم به / نیشانەی شوومی و چاوچڵەیی. ئەوەی ڕەشبینی لێ ئەکرێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طیران

[مص.ل.ع ]

(ته یران ـ teyeran)

فڕین، بازدان، هه ڵفڕین.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَيَران

السَیر فی الهواء / باڵگرتن. فڕین.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

طَيرَة. طَيرورَة

طَیش. تَهَوُّر. رُعُونَة / هەڵەشەیی. زووهەڵچوون. سەرکێشی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

طیره

[ا.ع ]

(تیره ـ tîre)

هه ر شتێ فاڵی خراپی پێ بگیرێته وه، دڵته نگ، شه رمه زار، ناڕه حه تی، بێقه راری.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

قَواطِع. طيرقاطِع. ضِد الأوابد. غَير مُقيمَة في مكان واحد صيفاً وشتاء

باڵندەی کۆچەر. شوێن گۆڕ. گەرمیان و کوێستان کەر.

سەرچاوە: نالی

خەطیرە

گرنگ و خاوەن پایە

بڵا بۆ کوندەبوو بێ، مفتی مشک و ماری کەندوو بێ
خەطیرەی گەنجی وێرانە، ذەخیرەی کونجی کاشانە

سەرچاوە: شیرینی نوێ

شَطيرة

سندویش / بابۆڵە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إحتضن الطيرُ بيضَهُ وعلى بيضه

رَخَمَ للتفریغ / لەسەر هێلکەکەی (هەڵنیشت. کڕکەوت).

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَطارَ الطَيرَ

طَیَّرَهُ / مەلەکەی هەڵفڕان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستُطِيرَ

ذُعِرَ. خاف / ترسا. داچڵەکی. ترسی لێنیشت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستُطِيرَ

ذُعِرَ. خافَ / ترسا. داچڵەکی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

ارض لايطير غُرابها

مُخصِبَة / زەوی بە پیت.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اساطیر

[ع - ا ]

(ئەساتیر - esatîr)

ئەفسانە، داستان و حیکایەتی خەیاڵی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

اساطیر الاولین

[ع - ا ]

(ئەساتیرول ئەڤەلین - esatîrul evelîn)

ئەفسانەیی پێشینیان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تأطير

ثَنی / نوشتاننەوە. چەماننەوە. خوارکردنەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تأطير

إحاطة بإطار / (چێوە. چوارچێوە. کەمە. پەراوێز. تەوق) بۆ کردن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَدَبَّقَ الطَيرُ

أصطید الدِبق / بە قاچ پیالکان ڕاوی کرد. قاچی پیالکا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَسطير

تخطیط. رسم خُطوط / هێڵکاری. هێڵکێشان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تطیر

[مص. ع ]

(تەتەیور - teteyyur)

ڕەشبینی، بەدیەغباڵی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَطَيَرَ بالشيء أو من الشيء

تَشاءَم / ڕەشبینی لێکرد. دڵی لێ پیس کرد. بە شوم بوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تقطیر

[مص. ع ]

(تەغتیر - textîr)

دڵۆپاندن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَقطير

تنقیط / دڵۆپاندن. تکاندن. چۆڕگە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تقطير

إستقطار. تكریر / پاڵاوتن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خافض الطير. خافِض الجناح. وَقور. ساكن

ئاغر. لەسەرخۆ. هێمن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خطیر

[ص.ع ]

(خەتیر - xetîr)

گەورە، پایەبەرز.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَطير

هام. رفیع القدر والمقام / گەورە. پایەبڵند. گرنگ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَطير

عَصیب. خَطِر. ذو الخَطَر / سامناک. مەترسی.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان