تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەسپە
سرخچە، سرخیژە، سرخک.
ئەسپە
سورێجە. [سورێژە]
ئەسپە
حصبة، آهة.
ئەسپە
سُرخک
ئەسپە
سوریجە، سوورێژە، نەخۆشی زارۆکانە کە زیپکەی وردی سووریان لێ دێ
ئەسپە ئاسنینە
«نتـ.» تمـ: ئەسپە داریینە.
ئەسپە دارینە
[[ئەسپ+ئە+دار+ئینە]]
«نتـ.»، «مکـ.» مەکینەیەکە ئینسان سواری دەبێ و هاتو چۆی پێدەکا، دوو تەگەر «تایە» ی هەیە و بە هۆی زنجیرێکی تایبەتی کە چەرخێکی ددانە داری پێوەیە، دەسووڕێنەوە. تێبــ.ینی: لە چیرۆکی فۆلکلۆری کوردیدا باسی ئەسپێک دەکرێ کە لە دار دروست کراوە، یەکەم جار کە ئەم مەکینەیە هاتۆتە موکریان، لە «مەهابات» پێیان کوتوە: ئەسپە دارینە، هەروەکوو کتێبــ.ەکانی پێش شەڕی دووەم کە لە عێراق بۆ خوێندنی کوردی چاپ کراون بە «ئەسپە ئاسنینە» یان ناو بردووە. ٭«کعر.» پایسیکل، «کئێر.» دووچەرخە.
ئەسپە شینە
[[ئەسپ+ئە+شین+ئە]]
«نتـ.»، «سیمـ.» «باڵندەیەکی ڕەنگاوڕەنگە، لە کەڕەواڵە گەورەترە، لە کاتی هەڵفڕینا دەنگێکی لێوە دێ لە حیلەی ئەسپ دەچێ» «خا: جـ۱- ۴»، «زەردەواڵەخۆر- باڵندە» «هبێد- ۴۵» ٭«مکـ.» کاسەڵە شینکە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسپەئاسنینە
ئەسپەئاسنینە
دوچرخه
ئەسپەئاسنینە
بڕوانە: ئەسپ ئاسنینە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسپەدارینە
ئەسپێکە لە دار دروست دەکرێ و منداڵان سواری دەبن بۆ یاری
ئەسپەدارینە
دوچرخه
ئەسپەدارینە(فە)
چەروەی ئاهنین، ئەسپاسنینە دووچەرخە، ئەسپێکیشە لەدار دروست دەکرێ منداڵان بۆ یاری سوواری دەبن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسپەر
ئەسپەر
ئەسپەرە. [(جێگەپێلە بێڵدا.)]
ئەسپەر
عثرة. وێنە= بێڵ (٢)
ئەسپەر
جێگە پێ لە پێمەڕەدا، ئەو دارەی دە دەسکە بێڵی ئاسنی ڕادەکەن و دوو زیادی هەیە پێمەڕەکار پای پێدا ئەدا و باشتر زەوی ئەکەنێ
ئەسپەر
«نا.»، «سنـ.» تمـ: ئەسپەرە.
ئەسپەر(لو)
سوپەر، مەتاڵ،(ئەردە) ئەسپەرە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسپەردن
ئەسپەردن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەسپەردە
سپردە، سفتە.
ئەسپەردە
سپێریاگ، سپەردە. [ئەسپاردە، ئەمانەت]