وشەدان

سەرچاوە: نالی

مورائیی

ڕیاباز.

ئەی خەڵوەتیی مورائیی، بێ ڕەنگی خود نەمائیی
ڕەنگ زەردی عاشقیی به، نه ک زەردڕوو و شەقیی به

سەرچاوە: نالی

موراد

ئارەزوو، مەبەست.

بێ بابی مورادی من و تۆ بوو بە تەمەننا
بێ بابی دوعایی من و تۆ بوو بە موناجات

سەرچاوە: نالی

میحراب

میحرابی مزگەوت، تاقێکی بەرزە لە ناوەڕاستی دیواری پێشەوەی مزگەوتدا سەرەکەی وەک کەوان هاتووەتەوە و پێشنوێژ تیا ئەوەستێ.

بێ نیییەتی تەقبیلی دەمت عاطیلە ڕۆژووم
بێ حەضرەتی میحرابی برۆت باطیلە نوێژم

سەرچاوە: نالی

میحرابگەهـ

شوێنی میحراب. ئەو شوێنەی مزگەوت کە پێش نوێژی تیا ئەوەستێ.

ئەی مەسجید و میحرابگەهت قیبلەیی حاجات ،، بۆ ئەهلی موناجات!
مەحجووبی هەوام و ئەمەتە مەشهوودی مەعلووم ،، بۆ ڕاهی نەجاتم

سەرچاوە: نالی

میعراج

هۆی بەرزبوونەوە. بەرزبوونەوە.

بە میعراجی سولووکی سالیکداندا تا نەچیی ڕۆژێ،
لەناو جەهلی مورەککەبدا دەمێنیی هەروەکوو ماوی

سەرچاوە: نالی

مەخزەنی ئەسرار

جێگای ڕاگرتنی ڕاز و نهێنی.

هەم گوڵبەنی بێ خاری، هەم مەزرەعی ئەزهاری
هەم مەخزەنی ئەسراری، ئیثباتی مەزایا کچ

سەرچاوە: نالی

مەعنا ئارایی

مەعنا ڕازاندنەوە.

نووکی خامەی من کە بێتە مەعنائاراییی کەمال
خەط بە خەط ئیظهاری نەقشی صوورەتی (مانی) دەکا

سەرچاوە: نالی

هەوراز

بەرەو ژوورە.

هەی کەرێکم بوو، چ پەیکەر؟ طەیکەری هەوراز و لێژ
سینە پان و مووچە کورت و شانە بەرز و گوێ درێژ

سەرچاوە: نالی

وێرانێ

وێرانەیەک.

عەشق سوڵطانێکە هەر گا ڕوو لە وێرانێ بکات
ئاهی سەرد و، ئەشکی گەرم و، قەلبی بوریانی دەوێ

سەرچاوە: نالی

پاساران

پەنا گوێسەوانە.

فەرقی کۆساران لە پاساران دەفەرمووی وەک چییە؟
وەک عەزیزیی باز و وەک بێحورمەتیی پاسارییە

سەرچاوە: نالی

پەخشان ئەوراق

گەڵا. ک ا غەز.

شەبنم کە نەظم و نەثرە لە ئەوراقی غونچەدا
گۆیا بووە بە زار و زوبان و ددان و پووک:

سەرچاوە: نالی

چەرخی دەوران

ئاسمانەکان.

وەها هەستا بە باڵی جاذیبەی قودرەت، لە نیوەی ڕێ
بەجێما ئەسپ و پەیک و ڕەفڕەف و ئەم چەرخی دەورانە

سەرچاوە: نالی

کودوورات

تۆز و خۆڵ.

بەو ئاوە خوت بشۆ لە کودووراتی سەر زەمین
شاد بن بە وەصلی یەکدی: کە تۆی طاهیر، ئەو طەهوور

سەرچاوە: نالی

گرانبار

ئەوەی باری گرانی لەسەر شان بێ. باری قورس

ئەی نەفسی مورائیی چ گران باری، تەکالیف
بۆ خەلقی دەکێشی.. دە هەڕۆ ڕیش و جەدەو بە

سەرچاوە: نالی

گرانناز

ئەوەی نازی بە گران بکەوێتە سەر خەڵک.

ئەی شۆخی بێ نیاز و گرانناز و غەمزە سووک!
تیری موژەت نیشانەیی دڵ کون دەکا بە نووک

سەرچاوە: نالی

گوڵزاران

باخچەکان،

وەرە نێو بەزمی گوڵزاران و گوڵ زاران، تەماشاکه:
سەراسەر پێکه نینی گوڵ، لەبالەب غونچە پشکووتن

سەرچاوە: نالی

گوڵزاران

ئەوانه ی دەمیان وەک گوڵ جوان و بۆنخۆش و نازدارە،

وەرە نێو بەزمی گوڵزاران و گوڵ زاران، تەماشاکه:
سەراسەر پێکه نینی گوڵ، لەبالەب غونچە پشکووتن

سەرچاوە: نالی

ئومەرا

جەمعی ئەمیرە واتە پادشاه.

دەعوای ئومەرا چەندە لەسەر تەختی کرابێ
چەند خوێن کە ڕژابێت و چ خوێنی نەڕژابێ

سەرچاوە: نالی

ئیفتیرا

بوختان.

خۆش بە هەر دوو دەست و دەم گرتوویە ئۆخەی کردووە
کیذب و توهمەت، ئیفتیرا و بوهتان کە تۆبەی کردووە

سەرچاوە: نالی

تارا

سەرپۆشی بووک.

حوققەی فەلەکول ئەطلەس و ئەستوونەیی زێڕین
بێ بییکە بە تارای سەر و ترکەی خەز و واڵا

سەرچاوە: نالی

حەمرا

سوور.

لەباتیی لالەیی حەمرا جگەر پوڕ داغی خورشیدە
لەباتیی سونبولی تاتا سەر و سەودا پەرێشانە

سەرچاوە: نالی

خارا

جۆرە قوماشێکی ئاوریشمە لە جوانیدا وا دێتە پێش چاو کەوا شەپۆل ئەدا. دوو جۆری هەیە

خارایی سەوز و شینی لەبەرکردووە جەبەل
دامێنی وەردی سوورە کە دەستم بە دامەنی!

سەرچاوە: نالی

خەضرا

سەوز، ئاسمان.

خەضرا، دەڵێی زەمینە بە (چین) و (خەطا) یەوە
غەبرا، دەڵێی سەمایە، بە شەمس و سوهایەوە

سەرچاوە: نالی

دارا

دارێوش، دوا پادشای بنەماڵەی هەخامەنشی کە ئەسکەندەری مەکدوونی بەزاندی.

بە سەراوێزەیی چاوێنەییی کەللەی سەریان
لە کەی و قەیصەر و ئەسکەندەر و دارا نییە باس

سەرچاوە: نالی

زەهرا

جوان. سەما

شەو چەپکەنی نەیلۆفەڕی و جیلوەیی ڕەقصی
شەرمندە دەکا زوهرەیی زەهرا لە سەمادا

سەرچاوە: نالی

سارا

صەحرا، دەشت.

داخڵ نەبی بە عەنبەری سارایی (خاکوخۆڵ)
هەتا نەکەی بە خاکی (سولەیمانی) یا عوبوور

سەرچاوە: نالی

شەوچرا

گەوهەری شەوچراغ، گەوهەرێکه به شەو وەک چرا ئەدرەوشێتەوە. چرای شەو. جۆرە کرمێکه به شەو تیشک ئەداتەوە، به کوردی (گوڵەئەستێرە) ی پێ ئەڵێن.

ئەتۆ میهرییو مەهڕوویان ستارەن
له خزمەت شەوقی تۆدا شەوچرا چین؟!

سەرچاوە: نالی

شەوچرا غ

گەوهەری شەوچراغ.

سم وەکوو یەشم و لە پەشم و تووکی پێدا سەرنگوون
چاو وەکوو بیجادە یا دوو شەو چراغی شوعلە ڕێژ

سەرچاوە: نالی

شەوکەتئارا

ئەوەی شان و شکۆ بەوەوە بڕازێنێتەوە، موحتەشەم

« نالیی » ئیستە تاجی شاهیی و تەختی خاقانیی هەیە
شەوکەت ئارا، موحتەشەم دیوانه، فیکرەت صائیبه

سەرچاوە: نالی

طوغرا

جۆرە مۆرێکی سوڵتانەکانی عوسمانییە. خاڵ.

موشەخخەص لەشکری خەططت لەسەر تەسخیری باڵایە
کە طوڕڕەی (میری میران) ت نیشانەی ثەبتی طوغرایە

سەرچاوە: نالی

عەذرا

پاڵەوانی داستانی خۆشەویستیی (وامیق) و (عەذراء).

لە دنیا جەننەتی باقی تەلاری شاهییە، ساقیی!
(حەبیبە) طوڕڕەیی طەوقی ملیی (شیرین) و (عەذرا) یە

سەرچاوە: نالی

عەذرا

بێجگە لە مەعنا لەفظییەکەی کە واتە (کچی دەست بۆ نەبراو) و لەوەش کە ناوی ئافرەتە، ئیشارەتیشە بۆ مەریەمی دایکی عیسا و بۆ عەذرای قارەمانی ڕازی خۆشەویستیی (وامیق و عەذرا).

عیشقت، کە مەجازی بێ، خواهیش مەکە ئیللا کچ
شیرین کچ و لەیلا کچ و سەلما کچ و عەذرا کچ

سەرچاوە: نالی

غەبرا

تۆزاویی، ئاسمان.

خەضرا، دەڵێی زەمینە بە (چین) و (خەطا) یەوە
غەبرا، دەڵێی سەمایە، بە شەمس و سوهایەوە

سەرچاوە: نالی

ماجەرا

ڕووداو. ئەنجام.

لە چاوی (ڕوودبار) م (نووری) دیتن وەقتە تاریی بێ
ئەمیش با ماجەرای هیجرانی (نووریی ڕوودباریی) بێ!

سەرچاوە: نالی

مەجرا

شوێنی پیا ڕۆیشتنی ئاو.

ئەی دەراتوو لە دوو مەجرایی دو میزابی مەبال
مەبە بادیی وەکو خەرزیهـ بەهەوای کیبر و مەنیی

سەرچاوە: نالی

هەڵگرا

داگیرسا، شەوقی دایەوە.

هەڵگرا، وەک مۆمی کافووریی بە شەودا، موو بە مووم
دا سیاهیی ڕوو بخوێنم نوقطە نوقطە، خەط بە خەط

سەرچاوە: نالی

چەمەن ئارا

چیمەن ڕازێنەوە،

تا نەگریا ئاسمان و تەم وڵاتی دانەگرت،
گوڵ چەمەن ئارا نەبوو، هەم لێوی غونچە وا نەبوو

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان