(مست. لا.) قسەکردنی کڕیاڕ و فرۆشیار لەسەر نرخی کاڵا، هەوڵدانی بۆ سووکی کردن لە نرخی کەلوپەلدا، *سەودا کردن

(حمس.) تم: بازاڕخۆشی

(حمس) کڕین و فڕۆشتنی زۆر لە بازاڕا، دەستاودەست کردنی کاڵا و کەلوپەل بەخێرایی. *بازاڕگەرمی

(ست.) ١-کاڵای خراپ، کاڵایەک بە دانستە دروست نەکرابێ *جەڵەبی ٢-(مج.) ئادەمیزادی سووک و هەرزە بەتایبەتی ئافرەت.

(نت)، بازاڕێکی کڕین و فرۆشتنی کەم بێ، بازاڕێ ڕمێنی لەسەر نەبێ.

(نت)، (هل.) تم: بازبازێن.

(نت.)، (سیم.) یاری منداڵانە کە بۆ خۆخافڵاندن و کەیف لە جێیەکی بەرز (نسبیا) خۆیان فڕی دەنە نزمایی. تێبــ. - ئەم یارییە دۆڕاندن و بردنەوەی تێدانییە. *بازبازانێ، بازدبازدێن، بازبازۆکێ، بازدبازدۆکێ.

(نا) ١-(کک) بەشتێکەوە خەریک بوون یا خۆ خەریک کردن و خۆ خافڵاندن *گاڵتە، گەپ گەمە، کایە، وازی، یاری. ٢-(کئیر.) قومار. تێبــ. - بە م مانایە لە فارسی ڕا هاتۆتە ناو کوردی * (کعر)، یاری. بازی بازی، بە ڕیشی باباش بازی؟ - (کن.) بەڕدێنی (بابا) یاری ناکرێ، تۆ ناتوانی فێڵ لەمن بکەی. تێبــ. - (بابا)ی عەیار لە چیرۆکی ئەسکەندەرنامەدا، پیاوێکی زۆرزانی و فێڵبازە و کۆسەیە، چەند داوە موو نەبێ بەچەنەگەیەوە نیە بۆیە یاری پێ ناکرێ.

(نت) قسە دەربارەی چلۆنایەتی ڕووداوەکانی ناو دەوڵەتان، وڵاتان، زانست وهونەر و چلۆنایەتی کۆمەڵایەتی و... *دەنگ و باس. (عا) خەبەر، ئەخبار.: باس و خواسی لوبنان چییە ؟ ڕۆژنامەکانی ئیمڕۆ باس و خواسێکی ئەوتۆیان تێدا نەبوو.

(نا.)، (کعر.) گۆشتی کوڵاوی پوختەکراو، کە بەهارات و داو و دەرمانی دیکەی تێکەڵ کرابێ و لەناو ڕیخۆڵەدا ئاخندرا بێتەوە، لە کاتی پێویستا دە ڕۆنا سووڕی دەکەنەوە و هێلکە ی بەسەردا دەکەن، بە ساردی و برژاویش دەخورێ. *(کێیر) کاڵباس. تێبــ. - ئەم وشەیە تورکییە و مانای ئاخنراوە و پەستێوراو دەدا. هاوتاکەشی لە (کێیر) لە زمانی ڕووسی وەرگیراوە.

(نت)، (مک) ١-سەبیلەیەکە دارێکی ئاڵوبالووی درێژی ڕاستی بۆ سمرابێ و خرابێتە سەری. ٢-هەر ئەو دار بە ڵاڵووکە بەتەنیای و بێ ئەوەی سەرە سە بیلی وە سەرخرابێ. *(کعر) باسقەندە (تەنیا بۆ مانای دووەم). تێبــ. – ئاشکرایە لە بن لەهجەی سلەیمانیدا دەنگی (د)حکە سووکە کلۆر دەکرێ و دەنگی سووکە (گ) ێکی لێ دە ردەکەوێ.

(نت) (مک)، بای توند وبەرز.

١-چیمەن، لەوەڕگە. تێبــ.- ئەومانایانە ئی وشە پەهلەویەکە و ئێستا لە زمانی کوردیدا لەبیر چوونەوە ڕەنگە بوژاندنەوەیان بێ کەڵک نەبێ هەر بۆیەش ئەو وشەیەم نووسی. ٢-ناوە بۆ دەربەند و ڕووبارێک لە کوردستانی عێڕاق ناوچەی سەنگاو.

١- (مست. مت.) گۆڕینی حاڵی شتێک، کارێک یا کەسێ لە هەر بابەتێکەوە بێ، لە خراپی ڕا بەرەو چاکی: حوکمی زاتی (ئۆتۆنۆمی) لە کوردستانی عێڕاق، حاڵی نەتەوەی کورد باس دەکا. یاسای چاک کردنی کشتوکاڵ ژیانی جووتیاران باش دەکا. ٢-(مصت. لا،) ئەنجام دان یا نەدانی کارێک کە بە لای کەسێکەوە ئەوەی کراوە مەسڵەحەت بووە.: باشت کرد وەڵامت نەدایەوە دەنا لێتان دەبوو بە شەڕ. باشت کردووە سەر لێدا ئەگینا گلەیی نەدەبڕاوە.

(صت.) ١-حاڵی هەر شتێکی یان هەر کەسێکی لە لانی چاکییەوە بەسەر هاوچەشنی خۆیدا بێ،: قەڵەمەکەی لەئی ئەستی باشتر دەنووسێ. *چاتر، چاکت. قنجتر، خاستر، (جنو). خوو تر. ٢-حاڵی هەر شتێ یا کەسێ کە بۆ کەسێ یا بۆ کارێ لە هاوچەشنێکی خۆی زیاتر دەست بدا: هۆو قاتە شینەی ئەوهالیان بۆ تۆ باشترە.

تم: باڕە.

(مست. مت.) - هە ڵ پەرتاوتنی لق و پۆپی زیادە و زۆڵەکی دار و درثختان پێش ئەوەی بکث ونە گوڵەوە و بپشکوێن. بەبێ ئەم کارە دارەکان یا بەر ناگرن و میوە نادەن یا بەریان خراپ و کەم دەبێ.

(ئم: بچووکی)، (نت.)، (مک.) تم: باخچە /1

(نا،)، (مک) ١-بە تاڵایی نێوان کەوا یان مرادخانی و و لەشی ئادە میزاد کە لای خوارەوەی بە پشتێند دەبەسرێ و دە بێتە گیرفانێکی زل، جاران وەکوو گیرفان شتی تێدەخرا. ٢-(مج.) باوەش: وەرە باغەڵی بابی خۆت، بچۆ لە باغڵی دایکتدا بنوو. «... لەشکری شاعەبباسی هاتنە سەری، کاغەزە کەیان لە باغەڵی دەرهێنا... » .(تحفە، ب1، ل - 181) *باڵ (کعر) بەخەڵ. (سن.) بەخەڵ. دەباغەڵی کەسێدابوون (کن.) خێزانی ئەو کەسەبوون، ژنی کەسێ بوون،: کچەکەی مام برزوو دە باغە ڵی ئەحەی ڕۆستەمدایە.

(کو. عا.)، (بنت.) تم: ئاقڵ.