تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کتر
[ا ]
(کەتەر - keter)
بێل.
کتر
بنی گیای لیلک کە قەڵەمی قامیشی لێ چێ دەکەن
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کتران
[ا ]
(کەتران - ketran)
کترتینگە
(ئەردە.): جاڵجاڵووکە٬ پەسپەسە کۆڵە
کترم
رویهم، همه باهم
کترمی
همه باهم
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کتره
[ص. ]
(کەتره - ketre)
دڕاو، قسەی قۆڕو بێ مانا.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کتری
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کتری
[ا ]
(كیتری - kitrî)
کتری
کتری
[دەفری تایبەتی ئاو تێدا کولاندن (قۆری کانزا)]
کتری
مِحَم، غَلّایه
کتری
دەفری سەرپۆش و کلک و لولەدار بۆ ئاو تێدا کوڵاندن
کتری
کەتری٬ چاپەز٬ (باد.):گیای کرتی
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دکترین
[ا.فر ]
(دوکتورین - dukturin)
ڕیباز، باوەر، بوچوون، بیر، تیوری.
ئەلەکترۆن
[[=یۆنانی: ئێلێکترۆن (کارەبای زەرد) ئەوەی تەسبیح و... لێ دروست دەکرێ (لەبەر ئەو هێزە شت ڕاکێشەی تێدای]
(نا.) ئەو (زەڕڕە) زۆر زۆر بچووکانەی کە بە چاو نابیندرین، کارەبای سارد (سالب)یان تێدایە و ئەستێرە چۆن بە دەوری (خۆر)دا دەسووڕێنەوە، ئەوانیش بە خێرایی ٤٨ هەزار کیلۆمەتر لە سانیەیەکدا بە دەوری ناوکەی (ئاتۆم)دا دەسووڕێنەوە (تم: معین. فەرهەنگ، ج١-٣٤١) ژمارەی ئەلەکترۆن لە هەر جیسمێکدا فەرق دەکا و هەر ئەلەکترۆنەی لە مەدارێکدا دەسووڕێتەوە.
ئەلەکتریسیتە
[[فرەنسی: لە (ئێلێکترۆن)ی یۆنانی]]
(نا.)، (کئێر.) هێزێکە کە لە ئەنجامی لێک خشانی دوو جیسمدا پەیدا دەبێ و شتی سووک (وردە کاغەز،کا، سووتوو،...) ڕادەکیشێ، وەکوو چۆن تەسبیحی کارەبا لە پارچەی خۆی بخشێندرێ، یا شانەی باغە پاش ئەوەی سەری پێ داهێنرا، شتی سووکەڵە هەڵدەگرن. ئەمە سادەترین چەشنێتی. ئێستا بەهۆی کاری دوولانە (تەفاعول)ی کیمیایی کە لە (پیل)دا پێکدێ و هەروەها بەهۆی کاری مەکینە (داینەمۆ)، بۆ پێویستەکانی جۆربەجۆری ژیانی ئیمڕۆی ئادەمیزاد، سازدەکرێ و کەڵکی لێ وەردەگیرێ *(کئێر.) بەرق. برووسکە. (کعر.) کارەبا.
ئەلەکتریک
[[-فرەنسی: هەر شتێک و کارێکی پێوەندە بە ئەلەکتریسیتەوە هەبێ]]
(نا.)، (کئێر.) ١- لەباتی ئەلەکتریسیتە بەکاردێت. ٢- دەزگای تەل و گڵۆپ کە لەباتی چرا ناوماڵ و خانووی پێ ڕووناک دەکرێتەوە. ٣- چرای دەستی کە بە (پیل) کار دەکا. ((ڕەهنومای گومبووی هەردەی هەوایی)) ((ئەلەکتریکی تەلی بینایی)) (پیرەمێرد-٣٦٦) *ئەلەکتریک. عەلەکتریک. تێبــ.- ئەم وشەیە زیاتر لە گفتوگۆی زانستی و ناو خوێندەواران دەبیسرێ، خەڵک بەگشتی شێوە کوردییەکانی بەکاردێنن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتروامان
[فر - ا ]
(ئیلکتروئیمان - iliktrüiman)
موگناتیسی کاەرەبایی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتروتراپی
[فر - ا ]
(ئیلکتروتراپی - iliktru tirapî)
مالیجەی نەخۆش بە کارەبا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتروفر
[فر - ا ]
(ئیلکتروفۆر - iliktrufur)
ئامێرێکە بۆ کەڵەکەکردنی کارەبا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکترولیت
[فر - ا ]
(ئیلکترولیت - iliktrulit)
هەر تەنێک بەهۆی هێزی کارەباوە بەش بەش ببێ، یان جیابکرێتەوە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکترولیز
[فر - ا ]
(ئیلکترولیز - iliktrulîz)
جیاکردنەوەی تەنێک بە هۆی تەزووی کارەباوە، وەکو جیاکردنەوەی ئوکسیژین و هایدرۆژین لە ئاو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکترومتر
[فر - ا ]
(ئیلکترومیتر - iliktrumitr)
کارەبا پێو، ئامێرێکە بۆ دیاریکردنی تەزووی کارەبا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتروموتور
[فر - ا ]
(ئیلکتروموتۆر - iliktrumutur)
ئامێری گۆڕینی تازووی کارەبا بۆ تەزووی میکانیکی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکترون
[فر ]
(ئیلکترون - iliktrun)
ئەلکترۆن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتریزە
[فر - ص ]
(ئیلکتریزە - iliktrîze)
بەشەوق هاتوو، هەر شتێ قوەتی کارەبایی تێدابێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتریسیتە
[فر - ا ]
(ئیلکتریسیتە - iliktrîsîte)
کارەبا، تەزووی کارەبا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتریسین
[ف - ا ]
(ئیلکتریسین - iliktrîsîn)
پسپۆری کارەبا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
الکتریک
[فر - ا ]
(ئیلکتریک - iliktrîk)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اکتریس
[ا ]
(ئاکتەریس - akterîs)
ئەکتەری ژن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باکتری
[ا ]
(باکتری - baktirî)
میکرۆب، بەکتریا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
باکتریولوژی
[ا ]
(باکتریولوژی - baktiryolojî)
تفاندنە دەم یەکتری
مەبەس لە دوو کەسە یا پتر، کە لە قسەیەکدا یەکدیگربن