رژیم سیاسی

Political Regime

ڕژێمی سیاسی بەم دوو تایبەتمەندییەی خوارەوە پێناسە دەکرێت:
1) کۆمەڵێ مێتۆد و شێوازی حکوومەتکردن کە بەو پێیە چەندوچۆنی ماف و ئازادییە دیموکراتیەکان و پێوەندی ئۆرگانەکانی دەسەڵاتی دەوڵەت لەسەر بنەمای یاسا دیاری دەکرێت.
2) چۆنیەتی ڕێکخستن و سازدانی پێوەندی نێوان فەرمانڕەوا و خەڵکانی ژێر دەسەڵات.
دەستووری بنچینەی هەر وەڵاتێک، ڕژێمە سیاسییەکەشی دیاری دەکات.
ڕژێمە سیاسییەکان بەپێی پێودانگی جیاواز لە یەکتر جیا دەکرێنەوە:
ـــ ئەگەر سەرچاوەی دەسەڵاتی دەوڵەت، پادشا بێت، ئەو ڕژێمە بە پاشایەتی لە قەڵەم دەدرێت کە دەسەڵات بۆ تاکێک بەجێ دەمێنێت.
ـــ ئەگەر سەرچاوەی دەسەڵات، جەماوەر یان زۆرینەی خەڵک بێت، ئەو ڕژێمە بە کۆماریی ناونووس دەکرێت کە لەم شێوازە حوکومەتییەدا ناوەندەکانی باڵای دەسەڵاتی دەوڵەت بە شێوەی هەڵبژاردن، بۆ ماوەیەکی دیاریکراو دەسپێردرێتە دەست کەسانێک.
ـــ بە لەبەر چاوگرتنی کۆجێیی دەسەڵات، وەکوو ڕژێمی دیکتاتۆری و ڕژێمی تاک حیزبی.
ـــ لەسەر بنەمای پێکهاتەی دەوڵەت، وەکوو فێدرالیزم و کۆنفیدراسیۆن.