یان

دم، هنگام، گاه، آن.

آن، این، نمک، ناز، ادا.

دەم، حان. [وەخت، کات]

نەمەک، ئەدا، ئین، ناز، خەمزە. [نازونووز]

لحظة، آن، وقت، زمان، حین، طرفة العین.

ملاحة، دلال، تغمز.

یا
وقت، موقع

یان، یا
وەخت و عان، حان، دەم، کات، نا

«ئمـ.» ١- ئامرازی کردنه سەرپشکی یەکێکە لە بەینی دوو کاراندا، دوو شتاندا.: ئان دانیشە ئان بڕۆ، ئان دوو ڕۆژ ئان سێ ڕۆژت زیاتر پێ نەچێ. ٢- ئامرازی شەرتە.: ئان بە گژیدا موچوو، ئان کە بە گژیدا دەچی تێیدا مەیەڵەوە. ٣- ئامرازی گومان و دوو دڵییە لە کارێک.: ئان ئەم کابرایە بێ ئاقڵه، ئان ئەوەی دیوتە بەراز نەبوون. ٤- ئامرازی پێشاندانی ڕێگای جیاجیایە بۆ پێکهاتن و جێ بە جێ کردنی کار و مەبەستێک.: ئەشکەوتەکەی «زەرزی» هێندە بەرزه، ئان دەبێ بە پەیژە بۆی سەرکەوی، ئان بە گوریس هەڵت کێشن. * یا، یان. تێبــ. ــ جیاکردنەوەی ئەو کارانەی بەم «وشە» یە پێکدێن، ڕێگای ئەوە ناگرێ کە کە خاسیەتێکی موشتەرەک لە هەمواندا بەدی بکرێ.

ناز، مکر و حیلە

ناز و نووز

نازونووز، نازو نیمناز، نازونمەک، شیرینی، دڵبەری

نازو نیمناز، نازونمەک، شیرینی، نازونووز، دڵبەری

دەنا،(باک) یا، یان،(موک) ئامرازی گەلە، یێت، یێن، ئینە وەکوو دار بۆ گەل داران، کار: کاران، شار: شاران. ئان(ئەردە) دەم، کات، ڕۆژگار. ناز، ئەدا، شیرینی، نازداری

«ئمـ.» ١- پاشبەندی جەمعە بۆ ناوان: ترکان، کوردان، عەجەمان، چاوانی دەردێنم. □ «سووریلەی خوریلە هەرمێیانیش دەخوا و درۆیانیش دەکا». * گەل، «ــ ئێل»، یەل. ٢- بە دوای ئەو ناوانەوە دەنووسێ کە کات پێشان دەدەن.: ئێواران، بەیانیان، بەرە جێژنان، بەهاران، خەرمانان، ڕۆژان، نوێژی خەوتنان. ٣- بە دوای جێگاوە دەنوسێ: ئێران، بەرانان «شاخێکە نیزیکی سلەیمانی»، دیلمان، سیدەکان، سەرقەبران، شۆڕان، لەندی شێخان «شاخێکە لە کوردستانی ئێران». ٤- نیشانەی درێژخایێنی کارێکە: گەڵارێزان، مێوەگەنان. ٥- پاشبەندی سفەتی فاعیلییە.: ڕەوان، پەشیمان، نیگەران، هەڵەداوان. ٦- نیشانەی ئاهەنگ و جەژنە.: خەتەنەسووران، خەنەبەندان. ٧- بە دوای سفەتەوە دەنووسێ و دەیکا بە ناو.: ئەستووران، باریکان، نەرمان، سوورکان، ڕاستان.

«نا.» دەم، کات، زەمانێکی کورت، وەختێکی کەم. □ «بخوێنن چونکە خو ێندن بۆ دیفاعی تیغی دوژمنتان» «هەموو ئان و زەمانێ عەینی قەڵغان و سوپەرتانە» «ئەحمەد موختار جاف».