ڕێ شاندەر

خاوگە، خەوگە، نوستنگە. نڤینۆک. (هەورا.): ژووروو ووتەی

(گول نووش - gulnûş)

نەوایەکی کۆنی مۆسیقای ئێرانییە.

گوی نقره.

[گرۆڤەری زیو.]

تومَة.

(گیتی نەڤەرد - gîtî neverd)

جیهانگەڕ.

(یەک نەڤەرد - yek neverd)

بە یەک شێوە.

« «نت.» تم: ئیمام /2 * پێشنوێژ.

لەبەرخۆوە گۆرانی وتن.

وەک چاوی وشکەصۆفییە کانیی لە دار و بەرد
دەردێن بە صەد تەرەننوم و گریان و نووکەنووک

(دەروغینون - deruxinun)

جؤره گیایەکه.

(دەریانەقال - derya neval)

جوامیر، بەخشنده، دلاوا، لیبورده.

(كانوون - kanûn)

ناوی دوو مانگی ساڵه (كانوونی یەکەم ، کانوونی دووەم).

«نا.» ١- ژنی گەورەپیاوان، ژنی بەڕێز و له خانەدانی گەوره. «بانووی پڕ تەمکین ساحێب سایە ی فەڕ» «بە جای تەخت نیا پەڕێش تەختەی زەڕ» «خانا -١٢٤» *خاتوون، خانم. ٢- ناوه بۆ ئافرەت تێبــ.- ئەم وشەیه له زمانی کوردیدا بەڵاوه نرابوو، تا ئەم ١٥/٢٠ساڵەی دوایی له چەند وشەیەکی مڕەکەبدا «کەیبانوو، ئاغابانوو،....» نەبێ نەدەبیندرا، هێستاش بەمانای یەکەمی هەر زۆر کەم دەکار دەکرێ، ئەگەرچی ئەدەبیاتی گۆرانی «خورشیدی خاوەر،، شیرین و خەسرەو، بە دیعولمولک و بەدیعولجەمال...» پڕن لەم وشەیه.

«نت.»، «مک.» تم: ١- بان/٢. تێبــ.- کەرتی دووە می ئەم وشەیه بەلای منەوه «ئووک» ئامرازی بچکۆله کردنەوەیه «هەروەکوو له وشە ی - بچووک -دا د بیندرێ» و «ک» ەک ی سواوه و کەوتووه. ب» فەرقێک له نێوان مەدلوولی ئەم وشەیه و «١- بان /٢» هەیە، هەرچی (١-بان/٢)ە به د شتایێکی بەرزی نسبەتەن گەوره دەگوترێ، بەڵام «٢- بانوو» دەشتایێکه لەچاو دەوروبەر ی خۆی بەرزتره و له «١- بان/٢» بچووکتر.

(ئاب نووس - ab nûs)

درەختێکە لە هندو حەبەشە دەڕوێ، وەکو داگوێز گەورە دەبێ و لق و پۆپ داهاوێ، دارەکەی قورس و قایمە، پەڵەی رەشی پێوەیە، دوای بڕینەوەی ماوەیاک لە ئاوی دەخەن تا رەش ببێ.

درەختێکە دارەکەی زۆر قورس و ڕەقە.

بونیانی کیبر و سەرکەشییە طاقی کیسرەوی
دانانی ظوڵم و ڕووڕەشییە تەختی ئابنووس

دارێکی ڕەش و سەختە مۆدنەو چتی تری لێ دروست دەکرێ

نوعی دستار مردانه

جامانە، ئاغابانوو، تەنراوێکی سپی و ڕەش یا سپی و سوورە کە پیاوان لە سەری دەبەستن

ئاغەبانوو، جامەدانی

آسیا استاد، استاد آسیا.

[ئاش وەستا: وەستای ئاش دروستکەر].

طحان، مرحی، صانع الطاحونە.

خربازان، خربندە، گزیدە، گزید مزاد، مزیدە، مژیدە.

[ئاشەبەتەندوورە: یارییەکی مداڵانە].

تدبیح، مزاد. وێنە

ئاشە بە تەندوورە، گەمەیەکی دوو دەستەییە، دەستەیەکیان بە پێوە سەر بەیەکەوە دەنێن و یەکێکیشیان پاسیان دەکا دەستەکەی تریش لە دەرەوە بازدەدەنە سەر کۆڵیان تاتێ دەکەون