تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 803
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دەوڵەتی ئازاد
بریتییەلە دەوڵەتێک
کە
نیشتمانپەروەرانی وەڵاتێکی
داگیرکراو
لە
دەرەوەی وەڵاتەکەی
خۆیان
وەکوو
دەوڵەتی
کاتی
دایدەمزرێنن و ڕزگارکردنی
وەڵات
بە
ئەرکی
سەرەکی
خۆیان
دەزانن.
ئەم
دەوڵەتە کاتێک
دروست
ئەبێ
کە
ژمارەیەک
لە
دەوڵەتەکان،
دانی
پێدا
بنێن و
بە
نوێنەری
ڕاستەقینەی
خەڵکی
ئەو
وەڵاتەی بزانن.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دەوڵەتی ئازاد
دولت
آزاد
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دەوڵەتی ئازاد
Free
state
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دەوڵەتی تاراوگە
دەوڵەتێک
کە
لە
دەرەوەی
خاکی
وەڵاتەکەی
خۆی
دامەزراوە.
دەوڵەتی
تاراوگە
یا
دەوڵەتی
بزر
،
بە
دەوڵەتی
قانوونی وەڵاتێک دەگوترێ
کە
ئەمێستە
داگیر
کرابێت و
تا
ئەوکاتەی
کە
دوورەپەرێزی
خۆی
بە
کاتی
بزانێت،
لە
دیدی
ئەو
وەڵاتانەی
کە
وەکوو
دەوڵەتێکی قانوونی
بە
ڕەسمییەت ناسیویانە،
دەوڵەتی
قانوونی دەمێنێتەوە. دەوڵەتێک
کە
لە
دەرەوەی
خاکی
وەڵاتەکەی
خۆی
دامەزراوە،
هیچ
پێوەندییەکی
لەگەڵ
دەوڵەتی
پێشوودا
نییە
.
دەوڵەتی
تاراوگەی
نوێ
،
پێش
ئەوەی
ببێتە خاوەنی دەسەڵاتی
پێویست
بۆ
نوێنەرایەتیکردنی وەڵاتەکەی
دەبێ
لە
لایەن
وەڵاتانی دیکەوە
بە
ڕەسمی
بناسرێت.
لە
وەها
دۆخێکدا
دەوڵەتی
تاراوگەی
نوێ
،
پێشبینی
دەکات
کە
سەرەنجام
ببێتە
دەوڵەتی
قانوونی
ئەو
وەڵاتە. نموونەی دامەزراندنی
دەوڵەتی
تاراوگە،
بریتی
بوون
لە
: دەوڵەتانی چێک، ئیتیۆپیا، یۆنان، هۆڵەندا، نەرویج، پۆڵەندا و یۆگۆسلاڤیا
لە
شەڕی دووهەمی جیهانی.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دەوڵەتی تاراوگە
دولت
در
تبعید
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دەوڵەتی تاراوگە
Government
in
exile
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دەوڵەتی تەواودۆست
ئەم
زاراوە
پتر
لە
ڕێککەوتننامە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکاندا
بەکار
دێت
.
لەم
جۆرە ڕێککەوتنەدا مادەیەک دەگونجێنن
کە
بەو
پێیە
هەر
دوو
لایەن
مافی «
دەوڵەتی
تەواو
دۆست
»
یان
هەبێت.
بە
واتایەک
ئەگەر
لایەنێک
باجی
گومرگی دەوڵەتێکی
سێهەم
کەم
بکاتەوە
یا
مافێکی
بازرگانی
تایبەتی
بداتێ،
ئەوا
لایەنەکەی دیکەش خۆبەخۆ دەبێتە خاوەنی
ئەو
مافە
. نموونەی
ئەم
ڕێککەوتنە
لە
دانیشتنی مۆسکۆ (30/7/1991 ) لەنێوان
سەرۆکی
هەر
دوو
وەڵاتی
ئەمریکا
و سۆڤیەت
بە
ئەنجام
گەیشت
کە
ئەمریکا
مافی
دەوڵەتی
تەواو
دۆستی
بەپێی
پێنج
ڕێککەوتننامە
بە
سۆڤیەت بەخشی.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دەوڵەتی تەواودۆست
دولت
کاملەالوداد (بهین
دوست
)
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دەوڵەتی تەواودۆست
Most Favoured
Nation
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دەوڵەتی جەنگی
بۆ
ئەوەی
دەوڵەتێک
لە
کاتی
قەیران
و
بە
تایبەت
لە
کاتی
شەڕدا بەخێرایی و یەکگرتووییەکی
پتەو
بتوانێ
ئیش
بکات
بە
ناچار
، دەوڵەتەکەی
بە
حاڵەتی
جەنگی
ڕادەگەیەنێ
تاکوو
بە
دەسەڵاتێکی بەرفرەوانەوە
بە
دامودەزگە حوکوومییەکان ڕابگات.
بەم
بۆنەوە
لە
چالاکییەکانی بەرهەمهێنانی
تایبەتی
دەست
وەردەدا و
ئازادی
تاکەکەس،
سنووردار
دەکات.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دەوڵەتی جەنگی
دولت
جنگی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دەوڵەتی جەنگی
War
state
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دەوڵەتی خۆشگوزەران
سیستەمێکی
سیاسی
کە
دەوڵەت
خۆی
بە
بەرپرسی
پشتگیری و پێشکەوتنی ئاسایشی
کۆمەڵایەتی
و خۆشگوزەرانی شارۆمەندانی وەڵاتەکەی دەزانێ.
ئەم
دەوڵەتە ئەبێ
پێداویستی
خزمەتگوزاریی دەرمانی و بیمەی
نەخۆشی
و
بێکاری
و خانەنشینی و
یارمەتی
ماڵ
و
خێزان
،
هەر
لە
منداڵییەوە
تا
سەری
پیری
بۆ
هەمووان
دابین
بکات. بیمەی
کۆمەڵایەتی
لە
ساڵی1880
لە
ئەڵمانیا و 1914
لە
بەریتانیا ڕەواجی
پەیدا
کرد
بەڵام
وەک
بەرنامەیەکی گونجاو،
هەروەها
زاراوەی «
دەوڵەتی
خۆشگوزەرانی» ،
یەکەم
جار
لەلایەن
حیزبی
کرێکاری
بەریتانیا
لە
50-1945،
هاتە
ئاراوە.
ڕەخنەگرانی
دەوڵەتی
خۆشگوزەرانی،
لەسەر
ئەم
خاڵە
پێدادەگرن
کە
خەڵکانی
بەهرەدار
لەم
جۆرە دەوڵەتەدا
لەش
قورس
دەبن و هەوڵی ئیشوکار نادەن. بەگشتی بزاڤی سۆسیال دیموکراسی*
لە
ئەورووپا دەوڕێکی کاریگەری
بووە
لە
پێشخستنی بیرۆکەی
ئەم
جۆرە دەوڵەتانەدا. سەرکەوتوترین نموونەی
ئەم
سیستەمە
لە
لایەن
حیزبی سۆشیالیستی سوید دامەزراوە
کە
دەگەڕێتەوە
بۆ
دوای شەڕی جیهانی
دووهەم
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دەوڵەتی خۆشگوزەران
دولت
رفاه
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دەوڵەتی خۆشگوزەران
Welfare
state
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
دەوڵەتی داسپاردە
ڕژێمێک
کە
بە
ڕواڵەت
سەربەخۆ
بێت
کەچی
لە
ڕاستیدا
لە
لایەن
حکوومەتێکی دیکەوە کۆنتڕۆڵ و
ئیدارە
دەکرێت.
بۆ
وێنە
ڤیچی فرانس لەسەروبەندی شەڕی دووهەمی جیهانی
کە
زێدەتر
لە
کۆنتڕۆڵی فەڕەنسەدا
بوو
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دەوڵەتی داسپاردە
دولت
دست
نشانده
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دەوڵەتی داسپاردە
Pappet
Government
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
دەوڵەتی سێبەر
کابینەی
سایه
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
دەوڵەتی سێبەر
Shadow
cabinet
13
14
15
16
17
18
19