تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1508
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بن تیک
[[كو.، تو.]، [بن/٦+ تیک]]
«نت.» تم:
بندروو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بن دانەوه
«مست. مت.»، «مک.»
هەڵقەندن
و
دە
ردانی
خاک
و خۆڵی دەرەوەی بنجه گیایەک
یا
دارێک
بۆ
ئەوەی
به
بنه
هەڵکەندرێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بن پەل
«نت.» گەڵای تووتنه
که
لەبن
گەڵای ئەسڵی دەردەچێ و له
پێش
شکاندنەوەی تووتنا لێدەکرێتەوه.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاوری بن کا
کنایه
از
فتنه انگیز
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاوری بن کا
سەرە
سوودرە،
مایە
فتنە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوری بن کا
«نتـ.» تمـ:
ئاگر
«
ئاگری
بن
کا
». تێبــ.:
بەو
جۆرەی
کە
لەم
قامووسەدا
ڕەچاو
کراوە
،
دەبوو
ئەم
وشەیە
لە
ژێر
سەر
وشەی «
ئاور
»
دا
بنووسرێ،
بەڵام
وەک
ئاشکرایە
ئەو
«بوور=ضمه» ەی
لە
پاش
دەنگی «و»
لە
ئەسڵی وشەکەدا
هەیە
،
لە
تەرکیبدا
لە
ناو
دەچێ و شێوەی نووسینیشی دەگۆڕێ.
جا
بۆیە
ئەم
وشەیە کەوتۆتە
ئێرە
و
هەر
وشەیێکی دیکەش
لەم
بابەتە
ئاوا
جێ
گۆڕکێ دەکات.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاگری بن کا
کنایه
از
آدم آشوبگر و
تودار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاگری بن کا
بریەتیە
لە
ئاژاوەچی
، بنەمای
شەڕ
و
کێشە
، سەرکزۆلکەی
بەدفەڕ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاگری بن کا
«نتـ.»، «کنـ.» کەسێکی
لە
سەرەوە
خۆی
پیاو
چاک
نیشان
بدا و
لە
ژێرەوەش نێوانی
خەڵک
تێک
بدا
یا
خراپە
بکا
. کەسێکی
شەڕ
و
هەرا
سازکا و
ئاژاوە
بنێتەوە:
لاچۆ
لەبەرچاومان مەمێنە
هەی
ئاگری
بن
کا
،
چۆن
ئەم
کابرایە
لەم
خەڵکە
بۆتە
ئاگری
بن
کا
. *
ئاگری
ژێر
کا
. ئاوری بن
کا
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بادام بن
[ا ]
(بادام بون - badambun)
بنە
بادەم
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بن
ژێری
شت
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
بن
کچێنی
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بن
[ا ]
(بون - bun)
بن،
بنی
بیر
، رەگ،
ژێر
.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بن
[ا. ع ]
(بون - bun)
قاوه.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بن
بن،
بون
،
پایان
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بن
بُن،
بون
،
بیخ
، تَه، تَک،
پایاب
، پَیاب، تَگ.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بن
دختری، دختره، دوشیزگی.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بن
دوایی
،
بێخ
. [کۆتایی]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بن
بێخ
. [بنەرەت، بنک]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بن
کەنیشکی
. [کچێنی]
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنج
[[بن/4+ج؟]]
«نت.»، «کعر.، سن.» 1-ڕەگ و ڕیشەی
گژ
و
گیا
. 2-
لق
و پۆپی
ئەو
گیاوگژانەی
بەرز
نابنەوه و
هەر
سەریان
لە
زەوی
دەرهێنا بەولاولای خۆیاندا دەشکێنەوه. *«مک.»
بنج
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنه تا
«نت.» میقدارێک «
کاڵا
»
که
له نیوەی لابارێک
کەمتر
جێگا
بگرێ و لەبنی گونیه و
جەواڵ
و...دا دابندرێ.:: تووتنەکەمان داگرت
پێنج
فەرده
بوو
به
قەدە ر
بنه
تایێکیش ماوەتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنه تۆم
«نت.» .، تم:
بنە
تۆو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنه ماڵ
[[بنه+ماڵ]]
«نت.» 1-
خێزانی
ئەشراف و
نەجیب
. 2-
هەر
ئینسانێکی له خێزانێکی
ئاوا
کەوتبێتەوه *
خانەدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنچک
[[؟]]
«نت.»، «سن.»
داری
بێ
بەر
کە
زۆر
کە
م
بەرز
دبێتەوه و
بۆ
سووتاندن
و... کەڵکی
لێ
وەردەگیرێ * «مک.»
بنچک
. «سن.»
متک
. «
سیم
.، سن.»
دەوەن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنک
[[بن+ئك]]
«نت.» تم: بن /1 و2 - تم: ئاغزه. تێبــ.- لەنێوان دەنگی «ن» و «ک»
دا
بزوێنه
کوردی
هەیه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنکەن
«نت.»، «
سیم
.، سن.» تم:
بنکۆڵ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنکەن «د» کردن
«
مست
.، مت.»، «
سیه
.، سن.» تم:
بنکۆڵ
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنیاد کردن
«مست. مت.» تم:
بناغه
دانان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنیچه
[[بن/٦+ ئیچە؟]]
«نت.» تم: بنەچەکه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنێسک
[[بن/8+ئێسك]]
«نت.» پاشماوەی
سابوون
، پارچەیێکی بچکۆلەی
سابوون
کە
دوای
دەست
پێ
شووشتن
یا
شیو
و
کوڵ
دەمێنێتەوه و
دەست
نایگرێ. تێبــ.- وشەی «
ئێسک
»
لەم
وشەیەدا بەمانای «
ڕەق
» ه
کە
هەر
بۆیەش
به
«
ئێسقان
» گوتراوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنێشت خۆش کردن
«
مست
.، مت.» 1-
کوڵاندن
و
پاڵاوتن
و
قاڵ
کردنی
بنێشت
. 2-
جاوین
و
نە
رم
کردنەوە
ی بنێشتی
ڕەق
. تێبــ.-
بنێشت
پاش
کوڵاندنی
ڕەق
و
تورت
دەبێ
و
منداڵ
نازانن بیجاون،
هەر
لە
دەمیاندا
ورد
بوو
قوتی
دەدەن،
بۆیه
یەکێک «دایکیان،
خوشکی
گەور
یان
لەپێشدا بۆیان دەجوێ
تا
نەرم
دەبێتەوه و
لەبەر
یەک
دەکشێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنێشته خۆشکه
«نت.»، «مک.»، «کن.» تم:
بنێشت
•
کردن
به
بنێشته خۆشه ی...
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنەوشی
[[بنهوش+2-ئی]]
« «نت.سن.» تم: 3- با/6 «
بای
سوور
»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنەوشەیی
[[بنهوشە+3-ئی]]
1- «ست.»
هەر
شتێکی
پەیوەندی
و نیسبەتی
دەگەڵ
گوڵی
«وەنەوشه هەبێ و، هەرچێکی ڕەنگی
وەک
گوڵی
وەنەوشە
وابێ. 2- «نا.»، «سیم.» تم:
بنەوش
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنەچەکه
[[بن/6+3-ئه/2+چهك؟-ئه/1]]
«نت.»، «مک.» ئەسڵێکی
خێزانی
کەسێکی د ەچێتەوه
سەر
. پشتاوپشتی
کەسێ
یا
خێزانی
.::
به
بنەچەکەیدا چووە
خوارێ
«
ناوی
چەند
پشتی
هەڵدا، جوێنی
بە
چەند
پشتی
دا
.» *
بناچه
،
بنەچە
بنیچه
، ڕەچەڵەک.* «جن.» بنجینه، ڕچڵەک.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
1-بناوان
[[بنه/1+وان «ئم:ڕاگرتن» ]]
«نت.»، «مک.» ئافرەتێکه
ئیش
و
کاری
ماڵ
ڕادەپەڕێنێ و
دەگەڵ
پیاوی
خاوەن
ماڵ
مشووری دەخوا،
جا
حەز
دەکا
ژنی
بێ
دایک
و
خوشکی
یا
هەر
ئافرەتێکی دیکه،
بێجگه
لەوەی
که
پێی دەگوترێ
کارەکەر
یا
کڵفەت
. *
بنەوان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
1-بنۆک
[[بن/8+ئۆك/2]]
«نت.»، «مک.» 1- تیسکی
کورتی
خورییه
که
پاش
به
شانەکردنی
خوری
به
بنی
«
شانە
»
وه
دەمێنێ و
بۆ
گوریس
و
گۆرەوی
خراپ
و...
به
کاری
دێنن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
2- بناوان
[[بن/6+1-ئاو/1+2-ئان/1]]
«نت،.»،
ئەو
ئاوەیه بەهۆی
هەڵبەستن
«
بەند
» له شوێنێک
پۆنگ
دەخواتەوه و
بۆ
کشتوکاڵ
کەڵکی
لێ
وەرد
ەگیرێت.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
2- بنۆک
[[؟]]
«نت.» گیایەکی دەشتییه
وەک
توێسی
وایه،
به
وردی
ئەکرێته برینی ئاژەڵەوه
چاکی
دەکاتەوه،». «تم:
خا
.، ب1، ل - 129» .
1
2
3
4
5
6
7