تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



هەر وەک ئەمە
کَذا، کَهذا، مِثلُ ذا، هَکذا.
١-ئەمان
[[ئەم+ئان]]
(ز.) زەمیری ئیشاڕەیە بۆ نیزیک، جەمعی (ئەم)ە و تەنیا بۆ ئادەمیزاد بەکاردێ. ((...نەخێر ئۆتمۆبیل وەستاو لە دەرگای ئەمانیشیان دا...)) (بلە: ژان-٨٠).
١-ئەمین بوون
[[عا. کو.]]
(لە کەسێ، لە شوێنێ، لەخۆ) (مست. لا.) ١- نەترسان. ئەوە هێندە لەو شوێنە ئەمیین وا پاڵتان لێ داوەتەوە؟ ٢- دڵنیابوون، خاتر جەم بوون. لەم زەمانەدا نابێ پیاو لە کەس ئەمین بێ، ئەمین بە ئەو کوڕە من بیناسم درۆت لەگەڵ ناکا. ٣- (مج.) دەخۆڕادیتن، بەخۆڕاپەرموون، بڕوا بە توانای خۆ هەبوون بۆ جێبەجێ کردنی کارێک.
١-ئەمە
[[ئەم + ئە]]
(نت.) ناوی ئیشاڕەتە بۆ نیزیک. ئەمە چ زەزنازەنایەکتانە منداڵینە؟ ((... ئەمە کێیە جوێن بە چاوساغەکە دەدا...)) (بیرەوەری خۆم) ((... باشە دەی فەرموو ئەمە قەڵەم و کاغەز...)) (قزڵجی: پێکەنین-٧٣) *(مک.) ئەوە،. (بک.) ئەڤ، ئەڤا، ئەڤە.
٢- ئەمین بوون
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) دەس پاک بوون، دز نەبوون. کوڕم پیاو کە ئەمین بوو دەبێتە شەریکی خەڵک.
٢- ئەمە
[[ست: ئەهما. پە: ئەماه]]
(ز.)، (مک.) زەمیری نەلکاوی یەکەم کەسی جەمعە (ئەوانەی قسە دەکەن). ((... قەرزی مەبەخشە چلۆنێکی ئەمەش قەرزدارانی خۆمان دەبەخشین)) (ئینجیل: مەتی-١٤) ٨ئێمە، مە. (بک.) ئەم، مە.
٢-ئەمان
[[عا.: امان]]
(نمس.) ١- هێمنی، بێ ترسی. دنیا ئەمن و ئەمانە دڵتان هیچ غاییلە نەکا. ٢- تم: ٣-ئامان/١. ((وتی یا شێخ ئەمان مەکە مەنعی)) (ڕەزا-٤٤).
ڕێکخراوەی هاوبەندی ئەمریکای لاتین
ئەم ڕێکخراوە لە ژانوییەی 1966 لە پەراوێزی «هاوبەندی حیزبە کۆمۆنیستەکانی ئاسیا، ئەفریقا و ئەمریکای لاتین» لە شاری هاڤانا، پێتەختی کووبا دامەزرا. بە دامەزرێندنی ئەم ڕێکخراوە سەرکەوتنی کاسترۆ و تیۆری شۆڕشی جووتیارییەکەی بەسەر حیزبە کۆمۆنیستەکانی ئەمریکای لاتین کە تا ساڵی 1964 دژایەتییان دەکرد، مسۆگەر بوو.
ڕێکخراوەی هاوبەندی ئەمریکای لاتین
سازمان همبستگی آمریکای لاتین
ڕێکخراوەی هاوبەندی ئەمریکای لاتین
Latin American Solidarity Organization
یەکیەتی پان ئەمەریکەن
اتحادیەی پان امریکن
یەکیەتی پان ئەمەریکەن
Pan-American Union
یەکیەتی پان ئەمەریکەن
ڕێکخراوەی دەوڵەتانی کیشوەری ئەمریکا کە لە یەکەمین کونفڕانسی وەڵاتانی ئەمریکی لە ساڵی 1890 واشینتۆن دامەزرا. ئەم کۆنفرانسە «ئیدارەی نێونەتەوەیی کۆمارییەکانی ئەمریکا» ی بەدیهێنا کە دواتر ناوی بە یەکیەتی پان ئەمەریکەن گۆڕا. ئامانجی ئەم یەکیەتییە «پەرەپێدان بە هاریکاری سیاسی و ئابووری لەنێوان دەوڵەتانی ئەمریکایی و قووڵکردنی هەستی یەکگرتوویی زیاتر لە نێوان ئەمریکای باکوور و باشوور» دا بووە. بەڵام لەبەر ترسی نادیاری دەوڵەتانی ئەمریکای باشوور لە هەژموونی سیاسی و ئابووری وەڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، کارەکانی بە ڕێکوپێکی بەڕێوە نەدەچوو. بەم حاڵەش چەندەها دەزگە بۆ پێشخستنی هاریکاری کەلتووری و ئابووری لە نێوان ئەم دەوڵەتانەدا هاتۆتە کایەوە و نزیکەی چل بڕیارنامەی بازرگانی و گومرگی و پەنابەری مۆر کراوە.
لە دوای شەڕی جیهانی دووهەم، ئەم دەوڵەتانە زیاتر پێویستیان بە یەکگرتن بوو. بۆیە لە ساڵی 1948 «ڕێکخراوەی دەوڵەتە ئەمریکییەکان» دامەزرا کە یەکیەتی پان ئەمەریکەن، بوو بە کۆڵەکەی ئەم ڕێکخراوە و نوسینگە کەشی لە ئەژمار دەهات. ئەم یەکیەتییە چوار ئیدارەی هەیە کە کاروباری ئابووری و کۆمەڵایەتی و مافی نێونەتەوەیی و کەلتوور و خزمەتگوزاریی لە ئەستۆ گرتووە.
ئائەمە
ئەم یەکە: لەمانە کامت گەرەکە؟ ئائەمە
بائەمە
لەگەڵ ئەمەش
بەئەمانە
بەئەمجوورە
بەئەمەدا
بەئەمەگ
وفادار
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بەردەئەموستیلە
نقێمی ئەموستیلە
سەرچاوە: نالی
تەئەممول
ورد بوونەوە.

یا لە مەیدانی فەصاحەتدا بە میثلی شەهـ سەوار
بێ تەئەممول بەو هەموو نەوعە زوبانی ڕادەکا
لەبەرئەمە
بڕوانە:لەبەر ئەوە
نائەمین
غیرقابل اعتماد، نامطمئن، نادرست
خطرناک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کەڵەئەموست
کەڵەئەموست
قامکە گەورە
کەڵەئەموست
قامکە گەورەی دەست و پێیان