بوکاء، گریان.

فەرقێکی هەبێ: داخڵی میحرابی ڕەجا بێ
چاوێکی هەبێ: غەرقەیی فرمێسکی بوکا بێ

جڵەوی سەرنجی خەڵکی ڕائەکێشێ بۆ تەماشاکردنی ئەو جیلوەیە.

ئەی جیلوەدەری حوسن و جڵەوکێشی تەماشا!
سەرڕشتەیی دین بێ مەدەدی تۆ نییە، حاشا

جەمعی حەکیمە واتە فەیلەسووف و زۆرزان.

بۆ توند و ڕەقیی مەتنی مەتینی حوکەما بێ
تەدقیقی ئەمیش سیڕڕە دەبێ خوفیە ئەدا بێ

ڕەوشت باشتر.

عاقڵێ بوو ناوی کەر بو، قاطیعی ڕێگەی سەفەر
خۆش سلووکتر بوو لە صەد وێڵداشی هەرزە و گێژ و وێژ

بار سووک. کینایەیە لە بنیادەمی بۆش و هیچ و پووچ کە شتێک نەبێ مێشکی پێوە خەریک بکا.

صۆفیی کە گرانبارە، بێ مەغز و سەبوکبارە
صووفپۆشێ غەمی بارە، ئەو باری لەکن پەشمە

سەرپەرشتی.

لایەک (زەبانییە) لە لەسەروکاری نارە، نار
(هل من مزید) زوبانیە وەک ماری ئەژدەرە

دڕک.

نەیستان و خەسەکزاری صونووفی شەوکەیی خاری
گەلێ خۆشتر لە سەروستان و، دلکەشتر لە بوستانە

ئەوەی شان و شکۆ بەوەوە بڕازێنێتەوە، موحتەشەم

« نالیی » ئیستە تاجی شاهیی و تەختی خاقانیی هەیە
شەوکەت ئارا، موحتەشەم دیوانه، فیکرەت صائیبه

شەوق و ڕووناکیی ڕۆژ.

زەڕڕاتی عوکووسی کەششی میهری جەلالن
وا دێن و دەچن سەرزەدە سوڵطان و شەهەنشا

ئەڵێن ئەو تێغە موو ئەکا واتە زۆر تیژە تەنانەت موو لە ژێریا نانووشتێتەوە، بەڵکو دەسبەجێ ئەقرتێ.

برۆت تیغێکە کە وسمەی صەیقەل و مەسلوول و مووکارە
کە عیشوەی جەوهەرە، ڕەمز و ئیشارەی ئاوی مەودایە

لێڵ. عاجز و خەمبار.

بێ تووکی جیفە خواریی و گورگین و بێ وجوود
لەم ئاو و خاکه ظاهیر و باطین موکه ددەرە

قسە یا بابەتی خۆش.

نوکتێکی ظەریفە بە نەصیبی ظورەفا بێ
تەعریفی دەکەم، بەڵکو لە بۆ دەرد * شیفا بێ

وتنی شتی ورد و قسەی پڕ مەعنا.

بولبولی طەبعم ئەوا دیسان ثەنا خوانی دەکا
نوکتە سەنجی و بەذلەگۆیی و عەنبەر ئەفشانی دەکا

ئەستێرە. کەوکەبە. شان و شکۆ.

تا فەلەک دەورەی نەدا - صەد کەوکەبی ئاوا نەبوو -
کەوکەبەی میهری موبارەک طەلعەتی پەیدا نەبوو

گەشەداریی و شان و شکۆ.

شەو ئەمما، کەوکەبەی هەر کەوکەبی نیلیی فەلەک دەتگوت
لە میصری ڕۆژی زینەت دەستی مووسای ئیبنی عیمرانە

کینایەیە له هەژار و ناچیز.

فەرشی پەڵاسە، دۆشەکی خاکه، سەرینی بەرد
بێ تووک و، ڕووت و قووت و، فەقیر و قەلەندەرە

نووک.

سەری فەرهادم و دەندووکی قوڵنگ
دەستی مەجنوونم و دامێنی چیا

گرتنی ڕێگای سۆفییەتی.

(صائم الدهر) ی بە ڕۆژ، ئەمما بەڕۆژووی بێ نییەت
(قائم اللیل) ی سلووک، ئەمما سلووکی بێ نوێژ!..

ڕێگرتنەبەر. لە زاراوەی ئەهلی تەصەووفدا جۆرە خواپەرستییەکی تایبەتییە لە ڕێگای ئازاردانی دەروونەوە.

بە میعراجی سولووکی سالیکداندا تا نەچیی ڕۆژێ،
لەناو جەهلی مورەککەبدا دەمێنیی هەروەکوو ماوی

ڕەوشت. خواپەرستیی ئەهلی تەصەووف.

« نالیی » کە ویقاری نییە، بێباکە لە خەڵقیی
صۆفیی کە سلووکێکیی هەیە، عوجب و ڕیایە

ڕێ گرتنەبەر.

بەڵێ بەم ڕێگەدا جەممازە جانبازە کە ڕۆژ و شەو
دەکا سەیر و سولووکی دائیمەن سەرخۆش و مەستانە

سالیک، مرید، ئەوەی خەریکی خواپەرستییە.

کوشتەی نیگاهی دیدەتە، گەر مەست، ئەگەر خەراب
بەستەی کەمەندی زوڵفتە، گەر شێخ، ئەگەر سولووک

ئەوەی بە تیلی چاو ئیشارەتێکی زۆر کەم بکات.

ئەی شۆخی بێ نیاز و گرانناز و غەمزە سووک!
تیری موژەت نیشانەیی دڵ کون دەکا بە نووک

جەمعی مەلیکە بەمەعنا پادشاە.

دەس بەندیانە دێن و دەچن سەرو و نارەوەن
صاحێب کولاە و سایەوو بەرگن وەکوو مولووک

خراوە لاوە. ئەو حەدیثەی تاقە یەک کەس گێڕابێتیەوە و بەئاشکرا گوناهبار بێ یا گێژ و وێژ بێ یا شتی لە بیر بچێ یا قسەی لێ بکەن کەوا درۆزنە.

تێدا حەدیثی حەداثەت ضەعیف و مەترووکە
کە قەطعە صیححەتی ئیسنادی عەنعەنی تەقریر

بەندە. ئێمە وای بۆ ئەچین مەبەستی نالییی لە (مەملووک) یەکێ لە کۆیکەمەنە حوکمڕانەکانی بەغدا بێ و، مەعنای بەیتەکە وابێ کەوا کە بیستم دڵی (میران) واتە مەحموود پاشا بەسەر والیی مەمالیکیی بەغدادا ئاغا و حوکمڕانە و والیی وەک مەملووک و بەندەی وایە چیی لێ بوێ دەس بەروویەوە نانێ، لەخۆشییانا سەری گەورەیی و شانازیم گەیشتە ئاسمانی شین.

کولاهی فەخر و تەعظیمم گەیشتە چەرخی ئەطلەس ڕەنگ
کە بیستم قەلبی میرانم لەسەر مەملووکی ئاغایە

مەکۆ.

ڕایێڵ و تار و پۆیی کولووی بەفرە، ئابشار
با بای دەدات و ماسییی پێدا دێ وەک مەکووک

پووچ.

نەقدی دڵێ کە ڕائیجی سەودایی تۆ نەبێ،
مەغشووش و کەم عەیارە و هەم قەڵب و هەم چرووک

وردە گوڵ.

صۆفیی ! وەرە ئەسەیری ظوهووراتی باغ و ڕاغ
لایێ هەموو شکۆفەوو، لایێ هەموو گوڵووک