تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
بەحری فیرعەون
ئەو بەحرەی حەزرەتی مووسا و پەیڕەوەکانی لێی پەڕینەوە و فیرعەون و کۆمەڵەکەشی دوایان کەوتن و نیشتنه مل ئاو و خودا نوقمی کردن و خنکاندنی. ئاتەشی طوور

بەناری عیشق و ئاوی دڵ، جەسەد وەک حەضرەتی مووسا
طەریقی: بەحری فیرعەون و، ڕەفیقی: ئاتەشی طوورە
سەرچاوە: نالی
عالیی فیطرەت
ئەوەی خوا به بەرزی دروستی کردبێ.

بۆ نشینگەی مورغی ڕۆحی ئەو کە عالیی فیطرەتە
جێگەیی خۆشتر له ڕەوضەی (جنة المأوی) نەبوو
سەرچاوە: نالی
فیتنه
گرفتار و گیرۆدە کردن.

فوتووری چاوەکانت نانوێنیی
به « نالیی » فیتنه بەس بنوێنە قوربان!
سەرچاوە: نالی
فیتنه
مایەی نەگبەتیی و خراپه.

ڕەقیب و موددەعی فیتنه و عیلاقەی چاوی جادووتن
له گۆشەی گۆشەوارەت نائیبی هارووت و مارووتن
سەرچاوە: نالی
فیراق
دووریی له یار.

دڵ شیشەیی پڕ خوێنی فیراقی، فەرەقی بوو
مەکسووری ڕقی بەو دڵی وەک بەردی ڕەقی بوو
سەرچاوە: نالی
فیردەوس
بەهەشت

ئەو سێبەرە که قوببەیی فیردەوسی باقییه
ئەو سێبەرە که خێوەتی صەحرایی مەحشەرە
سەرچاوە: نالی
فیرقە
تاقم.

زێر و زەبەر دەبن بە دو فیرقە، لە فیرقەتەین
واوەیل و ئیمتیازە کە کێ بێنە کێ بەرە
سەرچاوە: نالی
فیرقەت
جیایی.

باوەڕ مەکە ڕۆح سەختی غەمی فیرقەتی تۆ بم
بۆ هاتنی تۆ با قییە نیوە نەفەسێکم
سەرچاوە: نالی
فیلکە
سەرە خڕەکەی تەشییەکە کە کراوە بە سەر دارە ستوونییەکەیدا و قولاپەکەی لێ گیر کراوە.

زەمانە چەرخ و، چەرخی ئاسمانیشی، فەلەک فیلکە
سەری ڕشتەی وجوودی چەندە باداویی و هەر ماوی
سەرچاوە: نالی
فیکر
بیر لێ کردنەوە. پارچە کاغەز یا پارچە قوماشێکە وەک لوولە لوول ئەدرێ و مۆمی داگیرساوی ئەخرێتە ناو بۆئەوەی کە لەشوێنێکەوە برا بۆ شوێنێکی کە با نەیکوژێنێتەوە. بە هەر شتێکی لوول دراویش ئەوترێ.

سەیلی هیجرت بەردی بنچینەی لە ڕەگ هێنامەدەر
باری فیکرت قەددی ڕاستی تێشکاندم وەک فەنەر
سەرچاوە: نالی
فیکرەت
بیروڕا.

« نالیی » ئیستە تاجی شاهیی و تەختی خاقانیی هەیە
شەوکەت ئارا، موحتەشەم دیوانه، فیکرەت صائیبه
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
سەرچاوە: نالی
جەفیر
هەگبەیەکە لە دار پێستی پێوە نەبێ، یا لە پێست داری تیا بەکارنەهێنرابێ، تیردان.

خورووجی (با) لە لوصوق و (عەلا) لە ئیستیعلا
دوخوولی عەتبەیی (عەن) فاصیلە لە تیری جەفیر
سەرچاوە: نالی
حەفیر
هەڵکەنراو، قووڵایی.

شەفیری چاڵی شۆری هەر دەڵێی لەعلی نمەکپاشە
حەفیری چاهی وشکی هەر دەڵێی چاهی زەنەخدانە
سەرچاوە: نالی
خوفیە
نهێنیی.

بۆ توند و ڕەقیی مەتنی مەتینی حوکەما بێ
تەدقیقی ئەمیش سیڕڕە دەبێ خوفیە ئەدا بێ
سەرچاوە: نالی
خەفیی
نادیار، نهێنیی.

یاخۆ، مەثەلا، میثلی نە وا بێت و نە وا بێ
مەشهوور و خەفیی هەروەکو عەنقاوو وەفا بێ
سەرچاوە: نالی
سفیدە
سپیدە، ڕووناکیی.

له دوگمەی سوخمه دوێنێ نوێژی شێوان
بەیانی دا سفیدەی باغی سێوان
سەرچاوە: نالی
سەفینە
کەشتی.

فەضا بەحری موحیط و وشتری تێدا سەفینەی بەڕ
سەرابی میثلی نیل و دیجلە و جەیحوون و عوممانە
سەرچاوە: نالی
سەفیە
نەفام.

دەست بە دەست چوو تا گەیشتە دەستی عەططاری سەفیە
نایە سەر نار و عەذابی ڕۆحی داوو سفت و سۆی
سەرچاوە: نالی
شەفیر
لێوار.

شەفیری چاڵی شۆری هەر دەڵێی لەعلی نمەکپاشە
حەفیری چاهی وشکی هەر دەڵێی چاهی زەنەخدانە
سەرچاوە: نالی
شەفیع
شەفاعەتکار. مەبەست لە پێغەمبەرە.

ئەگەرچیی کوردی دووری شارەزووری قەسوەتم، ئەمما
وەسیلەم طەیبە و حیلمی شەفیع و فەضلی مەننانە
سەرچاوە: نالی
مافیها ی زەمان
ئەوەی لە جیهاندا هەیە.

غەیری زوڵفی تۆ کە ڕشتەی عومرمە
دەس لە (مافیها) ی زەمان بڕیاوم ئەز
سەرچاوە: نالی
موتەنەففیس
هەناسەدەر، گیانلەبەر.

(مانیی)  نیەتی قووەتی تەصویری برۆی تۆ
ئەم قەوسە بە دەستی موتەنەففیس نەکشاوە
سەرچاوە: نالی
مونتەفیع
کەڵک وەرگر.

بیدی مەجنوونە وجوودم لە هەموو بەر بەرییە
نە کەسێ مونتەفیعی یەک بەری یا سێبەرییە
سەرچاوە: نالی
نەفیس
حەسوود.

فەرقێکی نەکرد نەفسی نەفیسم بە عینایەت ،، وەحشیی لە ویلایەت
لەم گۆشەیی وێرانەیە هەر مامەوە وەک بووم ،، وەیشوومی وڵاتم
سەرچاوە: نالی
وشکە صۆفیی
ئەو جۆرە صۆفییانەی کە مەسەلەی ئایینیان بە شێوەیەکی زۆر وشک گرتووە و لەئاستی سادەترین ڕابواردنی حەڵاڵدا چاوپۆشیی پیشان نادەن.

بنواڕە وشکەصۆفیی و ڕەقصی بە هەلهەلە
دیسان لە بەحری وشکی هەوا کەوتە پێمەلە