تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
سییەهمار
ڕەشمار.

زوڵفانی سییەهـ ماری به ئازاری دڵی زار
گاهێ له یەسارن، به جەفا، گەهـ له یەمینن
سەرچاوە: نالی
سەنگی سییەهـ
بەردە ڕەشە.

بەو ڕەحمەتە عامەت کە دەکا سەنگی سییەهـ زەڕ
لەم قەلبە کە وەک بەردە، ڕەشە، « رش رشاشا »
سەرچاوە: نالی
نامه سییان
نامه ی کرداریان له ڕۆژی قیامەتدا ڕەشە، تاوانبارن.

حاکمانی مەحکەمه نامه سییان
قەت نەماوە غیرەت و نامووسییان
سەرچاوە: نالی
ڕوو سیا
ڕوو ڕەش.

چاوەکەم! مەنواڕە ڕەنگی ظاهیریی
خۆ دەزانیی (ڕوو سپیی) چەند ڕوو سییان
سەرچاوە: نالی
مەوسیم
وەرز.

گریانی من و خەندەیی تۆ ئێستە دەشوبهێ
بەو مەوسیمی بارانە کەوا خونچە دەپشکووت
سەرچاوە: نالی
* مامۆستا شێخ بابەڕەسووڵی عەبابەیلێ ئەیگێڕایەوە کەوا بیستوویە لەناو فەقێ موستەعیدەکانی شێخەوڵای خەرپانیدا تا موفتیی زەهاویی لە مەجلیسدا بووبێ مەلایاسینی تەشاری مافی قسەکردنی نەبوە و، مەلا یاسین له مەجلیسدا بووبێ مەلا یووسفی تەوێڵەیی مافی قسە کردنی نەبوە و، تا مەلا یووسفیش له مەجلسیدا بووبێ نالییی مافی قسەکردنی نەبوە، واتە
نالییی پلەی چوارەمی بووە لەناویانا. لەوانەیە ئەم بەیتی « حەربا » یەش پەیوەندێکی بەم مەسەلەیەوە هەبێ، هەروەها لەوانەیه پارچە شیعری « ئەحوەلی تەفرەقە نەظەر..» یش، وەک له شوێنی خۆیدا ئیشارەتمان بۆ کرد، لایەکی ئەم مەسەلەیەمان بۆ ڕوون بکاتەوە.

نەییری ئەعظەم وەها تاوی دەدا وەک مەنجەنیق
بۆ دەوامی ڕۆژپەرستیی جەمعی حەربای دێتە ناو
سەرچاوە: نالی
ئکسیر
زاراوەیەکی کیمیایی کۆنە، بە گەوهەرێک وتراوە چییەتیی تەنێکی گۆڕیوە بە چییەتییەکی تر، وەک ئەوە کە جیوە بکا بەزیو و مس بکا بە زێڕ.. تا ئێستا لە زانستدا شتی وا نەدۆزراوەتەوە.

ئەی شەمسی مایە پەروەر و ئیکسیری قەلبی خاک!
بنواڕە حاڵی هالیکی ئەم خاکە ئەحقەرە
سەرچاوە: نالی
ئیکسیر
مایەیەکی کیمیاییە گوایە ئاسن و مسی پێ ئەکری بە زێڕ.

تیژاوی سوروشکم وەکو ئیکسیری سوهەیلە
ڕوخسارەیی زەردم وەکوو ئەوراقی خەزانە
سەرچاوە: نالی
حەڵقەیی هیندووسییان
ئەڵقەیی ڕەش وەک هیندۆکیی که پێستیان ڕەشتاڵه یه. لووتەوانه.

کوفری زوڵفە تار و، ماری ئەرقەمن
صفری خاڵه، حەڵقەیی هیندووسییان
سەرچاوە: نالی
خاسیر
دۆڕاندوو.

ڕوو زەرد و وشک و خائیب و خاسیر ببێ عەدوو
واصیل ببم بە ڕەحمەتی بارانی، مەقبەرە
سەرچاوە: نالی
سیلسیلە
سەرچاوە: نالی
سەراسیمە
سەرسام و داماو.

یا ڕەئسی یەتیمێکی کە بێ بەرگ و نەوا بێ
غەڵطان و سەراسیمە: نە داکێک و نە بابێ
سەرچاوە: نالی
عیلمی بەسیط
زانستی سادەی بێ پێچ و پەنا.

عاشق هەوەسی مەیکەدەوو عیلمی بەسیطە
عاقڵ طەلەبی مەدرەسەوو جەهلی مورەککەب
سەرچاوە: نالی
قاب قوسین
ئەوەندەی دوو کەوان.

لە قوربی (قاب قوسین) ی دو ئەبرۆت
منی (أدنی) چ دوور و دەربەدەر مام!
سەرچاوە: نالی
قاسیی
ڕەق.

دڵ کەوا هەم قاسییە، هەم عاصییە، دوورە لە تۆ
مونزەجیر نابێ، کە حوببی تۆ لە قاصیی دانییە
سەرچاوە: نالی
قیرووسییا
کینایه یە لەوەی به هیچ دابنرێ و گوێی نەدرێتێ ئەگەر له ناوبچێ یاخود (قیر و سییا) یه واتە قیر و ڕەش.

زوڵفی جەڕڕاڕی صەفاصەف خستە پێش
یەعنی زەنگیی لەشکری قیروسییان
سەرچاوە: نالی
ماسیوا عم و کم و گم و من
ماسیوای.

بورهانە صورەتی بەشەریی چونکە نوورە، نوور
بێ ظیللە، ماسیوای بە دوو نیسبەت مووعەببەرە
سەرچاوە: نالی
مهجووسیی
ئاگرپەرست.

هەر چەنده دەکەن قەطعی سەرت، دێیەوه کەی خەط
وەك (هیندووی سەححاری مەجووسیی) چ له جووجی!
سەرچاوە: نالی
مۆسیقا
سازێکی سێ سووچه له قامیشی گەورە و بچووک دروستی ئەکەن. وتراویشە کەوا ناوی پەلەوەرێکە کونی زۆر له دەنووکیدا هەیە، ئاوازی جۆراوجۆر لەو کونانەوە دەرئەچێ. ئەم مەعنای دووهەمه بۆ ئێرە زۆر لەبارە.

هەموو ئەعضایی ناڵینم دەناڵێ
سەراپام میثلی مۆسیقارە بێ تۆ
سەرچاوە: نالی
مەحاسین
چاکه و جوانیی،

ئەهلی تەعدادی مەحاسین نووسییان
خاڵ یەک و، زوڵفی دووان، هەردوو سییان
سەرچاوە: نالی
مەسیحا
حەزرەتی عیسا کە بە چاک کردنەوەی نەخۆش بەناوبانگ بووە.

دوور لە تۆ دڵ هێندە بێئارام و بێحاڵ کەوتووە
ئەی مەسیحای عەصر! لەو لێوانە دەرمانی دەوێ
سەرچاوە: نالی
ناسیخ
هەڵوەشێنەرەوە. ئەو ئایەتەی قورئان کە حوکمی ئایەتێکی تر لەناوا هەڵگرێ.

برۆت باڵی هوما سایەی سەری سوڵطانی حوسنت بوو
خەطت هات و وتی: من ناسیخی طوغرایی خونکارم
سەرچاوە: نالی
نەسیم
شنەی بای بەیانیی.

خەندەی نەفەسی تۆ بو وەکوو صوبح و نەسیمی
یا گوڵ دەمی پشکوتن و عەطری وەرەقی بوو
سەرچاوە: نالی
نەسیم
سروەی وەک ناسکی با.

گەرمیی و تەڕیی بەهارە کە پشکۆ کوژایەوە
پشکۆی گوڵاتەشین بە نەسیم بوو گەشایەوە