«نت.» ئەو بزنەیه که هەر خاوەن بزنێک بۆ «ئاغای» دەنارد تا شیر و ماستی بخوا و پاش ئەوەی وشکی دەکرد وەری دەگرتەوه.

(بک.)، (نا.) داری سووتەنی بۆ سۆبە و تەندوور و... *(زانا.) ئەئیزیمی، (هو.) هێزم.

(نت.)، (مک.) ١- تم: باسک. ٢- هێندێک بە ڕەژوویی جمگەی دەست، ئەو شوێنەی بازنەی تێدەکرێ.

(نت.)، (مک.) ١- ئاڵقەیەکە بە شکلی جۆراوجۆر لە زێڕ، زێو یا شووشەواڵە و... دروست دەکرێ و ئافرەت بۆ جوانی دەیکەنە دەستیان. ٨ (سن.، سیم.) بازن (تم: مردۆخ،ب ١، ل ٧٦٤. (بک.) بازن، بازند. ٢- تۆقیکی ئاسن یا هەر مەعدەنێکی ترە، بۆ قایمی یا بەرگری لە زیادبوونی شکاوی یا پێکەوە بەستنی دوو شت تێیان دەکرێ. گۆچانەکەی درزی بردبوو بازنەیەکی لای وەستا محێدین تێکرد.

«نت.» جۆره باجێکی ئاغایەتییه بەپێی سەری بزنان لە خاوەنی د ەستێندرا.

«نت.» بزنێکی که ساڵێک نەزابێ.

«نت.» چەشنێک بزنه، لەباتی «موو» مەرزەی به لەشەوەیه.

«نت.» 1- گییاندارێکی گییاخۆره، وەکوو ئاسک دەچێ، نووکی شاخەکانی خواره، لە جێگای سەخت دەژی و به «ڕەوەز» و (زەرد) و ماهان هەڵدەگەڕێ، ڕەنگی زەردێکی کاڵه، تیئسکی «موو» ی زۆرکورته بەر پەنجه ناکەوێ له چیاکانی کوردستان زۆره و نێچیروان بۆ خاتری گۆشتی ڕاوی دەکە ون. 2- «مج.» 1» ئادەمیزادێکی بتوانێ بە جێگای سەخت هەڵگەڕێ، شاخەوانی چاک. ب» کە سێکی زۆر لەسەر دیواران و شوێنی بەرز هەلوێستێ.* «بک.» بزناکوڤی.

«نت.»، «مک.» کۆمەڵێ بزن پێکەوه. ڕانی بزن.

«نت.» ئەو بزنەیه که کاتێ «ئاغا» کوڕی دەبوو، دەبوایه مسکێنەکانی گوندەکەی سەروبزنی پێشکێش کەن.

(نا.) ئیجازە، دەستوور. لە ئێمەوە ئیزن بە، تۆ ئیزنت بە دەستی خۆتە، بە بێ ئیزن بۆ هیچ کوێ نەچی. ((... مەرکەبی سەگلاوی لە ئێختەخانەی دێنا دەرێ بە ئیزنی خوڵا و پیغەمبەری لێ دەبوو سوارە)) (تحفە: ج٢-١٩٦).

(مست. لا.) ١- داوای ئیجازە کردن بۆ کردنی کارێک. ئیزنمان لە مامۆستا خواست و هاتینەوە، دەبوایە ئیزن بخوازی نەک سەربەخۆ لیدەی بڕۆی. ٢- داوای ئیجازەی ڕۆیشتن لە خانەخوێ کردن، خواحافیزی کردنی میوان لە خانەخوێ. سێ ڕۆژ میوانیان بووین هەر ئیزنمان دەخواست ئیزنیان نەدەداین.

(مست. مت.) ١- ئیجازەدان، ڕیگادان بە کەسێ بۆ کردنی کارێک. باغەوانەکە خۆی ئیزنی داین ئەم تووە بتەکێنین. هەرچەندی بەهانەی هێنایەوە مامۆستا هەر ئیزنی نەدا. ٢- بەڕەڵڵا کردنی قوتابی و کرێکار و... لە قوتابخانە و لەسەر ئیش پاش تەواو بوونی خوێندن و کاری ڕۆژانە. ٣- دەرکردنی کرێکار و کاربەدەست لەسەر کار. ((قادر! بزانە و تاوزەند، چەند ڕۆژی ئیش کردووە پارەکەی بدەیە و ئیزنی دە)). ٤- ڕازی بوونی خانەخوی بە ڕۆیشتنی میوان. ئەوە بۆ هێندە پەلەتانە؟ یەک دوو ڕۆگی دیکەش لێرە بن ئەو وەختی ئیزنتان دەدەین و خواحافیزتان بێ.

(نا.)، (سیم.، سن.) تم: بازنە. هس.: (بک.) بازان= چۆڵەمە. لای پێشەوە شان (تم؛ کف- ٦٥) و هس؛ (مک.) بازند.

«نا.» گیاندارێکی گییاخۆری کاوێژەکەره، دوو شاخی هەیه، بەرەو دواوه د ەشکێنەوه، ڕدێنێکی درێژ و کلکیێکی کورتی هەیه، لە زۆر کۆنەوه کەوی کراوه، گۆشتی د ەخورێ، شێر دەدا و لە سی «موو» دایپۆشیوه.

«نت.». «گییایێکه بەهاری سەلکی به قە د پیازێکی بچووک ئەبێ، بزن ئەیخوات و لەبەر تیژی ئەتڕێ.» تێبــ.- باسی ئەم گییایەم له «فەرهەنگی کشتووکاڵ «ج1، ل-35» ی مامۆستا شێخ مارفی قەڕداغی وەرگرتووه.

«نت.»، «سن.، سیه.» تم: بزن مژه، تێبــ.- بەلای منەوه ئەم وشەیه لەپێشدا بزن مژه [ بزن + مژ «مژین» + 1- ئەک/3] بووه، وردە ورده «ئە» ی «1- ئەک /3» سواوه و بۆته «بزن مژک»، ئەوجار دەنگی «ژ» لە جیرانەتی دەنگی «ک» دا بۆته «ش». بەڵام له وشەی «بژن مژه» ی موکریانیدا دەنگی «ک» ی «1- ئەک/3» کەوتوه.

«نت.0، «سن.» تم: بزن مژه.

«مک.» گیاندارێکه چوار د ەست و قاچی هەیه و پەنجەکانی درێژن، دەستی وه دەستی ئینسان د ەچێ، کاوێژ دەکا، لەشی بە قەد پشیلەیەک گەورە و ئەستووره، به کلکه درێژەکەیەوه نزیکەی میترێک درێژ دەبێ. له دەشت د ەم بە گوانی بزنانەوه دەنێ و دەیانمژێ، هەر بزنێکی ئەم دەعبایە بیمژێ گوانی له کەر ەم دەکەوێ و شیردانا، له کوردستان کەوڵەکەی دەکەنه بەرگی کالانی خەنجەر.* «سن.، سیه.» بزن مژ. بزن مشک. «سن.» تێڕتێڕه قومقومه. «جن.» بوزمژنەک.