«مستـ. متـ.» دابێشتنی هەندێ شتی هاڕاوە و کوتراو «برنج، دارچین، بەهارات...» بە پارچە قوماشێکی تەنکی شاش، بۆ جیاکردنەوەی ئەو بەشەی باش نەکوتراوە.. * واڵە بێژ کردن «سیمـ.».

(نت.)، (کعر.) سەنگێکە بۆ کێشانی شت، بەشێکە لە شازدە بەشی حۆقەیەک، بە حۆقەی سلەیمانی دەکاتە ٢٢٠ گرام.

(نت.)، (مک.) ١-هەموو ئەو پیتانەی بۆ نیشاندانی دەنگ و بزوێنەکانی زمانێک داندراون. ((...لە ئەلف و بێتکانەوە سەختی بووە)). ٢- سیپارە یا کتێبــ.ێک کە منداڵان لە ڕووی فێری خوێندنەوە و نووسینی پیتەکان دەبن *ئەلف و بێ.

(کن.) تم: بابانت خرابێ.

(نت.) ئەو ڕێگایەی هەموو ڕۆژێ (بێری) بۆ مەڕدۆشین پییدا دەڕۆن. ((بازی بێریان دوورەدێیە + بێری دێن شیر مەشکیان پێیە)) (فۆلکلۆر).

(نت)، (مک) چڵە گیایەکی درێژی ئەستووریا چەند چڵە گیای پێکەوەیە، کە لە ناوەڕاستی (باقە) ی د ەهاڵێنن و گرێی دەدەن - ئەوەی باقەی پێ د ەبەستن. *(سن.) باقە بەس.

«ستـ.» شتێ زۆر ورد هاڕابیتەوە، وەک ئاردی دابێژراو وا بێ. تێبــ. - تەنیا مامۆستا وەهبی ئەم وشەیەی نووسیوە، خاڵ و مردۆخ و گیو باسیان نەکردووە. هس.: ئاڵەبێژ.

«نمسـ.»، «مکـ.» کاری دابێشتنی شتی هاڕاوە بە هێڵەگی زۆر ورد، یا پارچە قوماشێکی تەنکی شاش کە دابدا. * واڵە بێژ. «سیمـ.».

(کن.) بە هەر بارێکدا بێ هەر زیان دەبینێ، کارێکی لە هەموو سەرێکەوە زەرەربێ.

ست.» تم: بەد گۆ.

«مک: شاروێران» تم: بەرهەڵبێینه.

«نت.»، «مک.» شوێنێکی دانیشتنه لە شێوەی میعماری کوردیدا، سەری داپۆشراوە و سێ لای ژوو ره «هەڵدەکەوێ هەر سێ لاش نەبێ» و بەردەمی حەوشەیه.* بەر هەیوان. تێبــ.ینی: «هەیوان» لە وانەیه له نهۆمی دووەمی خانووش بێ. بەڵام «بێڵا» هەر له ئاستی حەوشەدایه.

«نت.»، «مک.» پارچەیەک قوماشی چوار گۆشەیه زیاتر له خامی شین یا سپی دروست دە کرێ و کابان و بێری کاتی ئیش و کاری ناو ماڵ و مە ڕ دۆشین و... به پێش خۆیانەوه د ەگرن و لەناو قەدیانی گرێ دەد ن بۆ ئەوەی جلکیان پیس نەبێ. «بەرهەڵبێنە و بەر هەلبێنه، بەرەڵبێنەی خام هەلاوه، هەر د ەڕۆی و دەکراوه...»، «کابانی گەوره ماڵان له خۆی دا بەرهە ڵبێنه،» «فولکلۆر» : * «هل» بەرامپیل، بەراپێچ. «شاروێران» بەربێنکه.

، «نت.» لانکی منداڵ و هەموو ئەو کەلوپەلەی بۆ پێچانەوەی منداڵ دەناویدا پێویسته، جا منداڵەکەی تێدابێ یا تێدانەبێ:: کچێ ئەوه چ دەکەی وەره ئەوبەروبێشکەیه لێره لابەره.

«نت.»، «سن.» تم: بەر جووت.

«کن.» کارێکی لەوەختی خۆیا نەکرێ زیانی بە دواو یه. تێبــ.- پێشوونیان کە کەڵەشێرێکی ئاوایان سەربڕیوه، لەوە ترساون کە هەستی بە بەڵایەکی لابەلا کردبێ !! بۆیه بانگ د دا.

«نتـ.» «سنـ.» گیا و گۆڵ و داو و دەرمانێ کە بۆ بۆن خۆش کردنی تام و بۆن دەکرێتە ناو چێشتانەوە ٭ئەزبۆلە، هەزبێ، هەزبێلە، بەهارات. هس.: ئازووقە، ئەزوا.

«کن.» چەندێتی مەبەسته چۆنێتی هەرچی بێ هەر باشه.