تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 24
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ
[[په:ڤانگ]]
«نا.» ١- دەنگی بەرز::
کچێ
د ە بیبڕەوە
ئەم
بانگ و هاوارەت
لە
چییه؟ * «بک.»
بان
، بانگ. «زا.» ڤێنگ «تم: ژابا - ٣٧».
هاوار
،
قاو
. هس.: «
هر
» وانا:
خوێندن
. ٢-
ئەو
دووعا و قسانەیە
کە
بەپێی
ڕێ
و شوێنی ئیسلامە
تی
،
شەو
و ڕۆژێ
پێنج
جاران
لەسەر
بانی
مزگەوتان
یا
لەسەر
مناره «
ئێستا
به
میکرۆفۆن»، یەکێک
پڕ
به
دەنگی
خۆی
دەیانخوێنێ و موسڵمانان
ئاگادار
دەکا
کە
و ختی نوێژه. * «جنو.» ئەزۆ «لەعاڕ ەبی
اذان
».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ لێدان
[[بانگ/١+لێ «پپیف» +دان]]
«مست.، لا.»
هاوار
کردن
، بەدەنگی
بەرز
ناڕ ەحەتی و
پەژارە
ی
خۆ
دەربڕین
. «.... چووونه
ماڵی
هەیدەر
گۆرانی
، جنازەی برایان هەڵدەگرت و دەیانهێناوه، بانگ
لەسەر
بانگیان لێداوه، دەڵێ: «
هیچ
کەس
وای
لێ
نەقەوماوه.» «
تحفه
، ب٢،.ل-٢٦٩» .*بانگ
ڕاهێشتن
/٢. «سن.»
هەڵدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ هەڵدان
[[بانگ/١+ههڵ «پێبف» +دان]]
«مست.، لا.»، «سن.» تم: بانگ
لێدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ کردن
[[بانگ/١+كردن]]
«مست.،» مت» ١- بەدەنگی
بەرز
ناوی
کەسێ
هێنان
و داوایەک لێکردنی::
ئەوەندەی
بانگیان
کرد
گوێی
لێ
نەبوو
.
بڕۆ
ماڵی
شاسوار
بانگی
که
تا
ئێره
بێ
. *
بانگێشتن
.
قاو
کردن
،
گاز
کردن
. ٢-
مێمانی
کردنی
کەسێ
،
دەعوەت
کردنی یەکێک
بۆ
نان
خواردن
لە
شوێنێک *
بانگێشتن
کردن
،چڕین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ کردنەوه
«
مست
، مت.» ١- تم:
باوەخوون
. ٢- گەڕاندنەوەی کەسێک
که
دەستی
کردبێ
بە
دوورکەوتنەوه له شوێنێک::
خێرا
بانگی کەنەوه با
ئەو
نامەیەش هەردەگەڵ
خۆی
بەرێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ
[[١-بان/٣+ئگ]]
«ست.»، «جف.»
حاڵی
شتێکی لەسەرەوه. تێبــ.- لەنێوان دەنگی «ن.» و «گ.» ی
ئەم
وشەیەدا، بزوێنەی
کوردی
هەیه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ بە گوێ دادان
«مست.، مت.» خوێندنی
ئەو
دووعاعایانەی
کە
له
دینی
ئیسلامدا
بۆ
«بانگ /٢» دیاریکراوە.
لەبن
سەری
منداڵی
ساوای
تازه
لەدایک
بوو
. تێبــ.-
ئەم
کاره
چەند
ڕۆژێ
پاش
بوونی
منداڵ
دەکرێ
، شەوێک
به
پێی
حاڵ
خێزانه
خاوەن
منداڵەکه،
دۆست
و
خزم
و
کەسی
خۆیان
و
مەلایەک
بانگ دەکەن
بۆ
نان
خواردن
و ناونانی مناڵەکەیان قۆنداغەکەی منداڵەکە لەشوێنێک دادەنێن و «
مەلا
» لەلای
ڕاستی
سەری
ڕا
دەو
ستێ
و بانگ
دەدا
،
پاشان
به
د ەنگێکی
بەرز
ئەو
ناوه
دەڵێ
کە
دایک
و
بابی
منداڵەکه
پەسە
ندیان کردوه و دەبێژێ: «
ئەو
ناومان
نا
...».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ دان
[[بانگ/٢+دان «فع،.» ]]
«
مست
، لا» ئاگادارکردنی
خەڵک
لە
وەختی
نوێژان
،
بەو
جۆرەی
ئیسلامەتی
دایناوه «ئەڵلاهو ئەکبەڕ
مەلا
بانگدانه+
تاریک
و ڵێڵی
ڕووی
ئاسمانه» «
گۆران
» * «جنۆ.» ئەزۆهەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ دەر
[[بانگ/٢+دهر]]
«نفا.»
ئەو
کەسەیه
تەرخان
دەکرێ
شەوو
ڕۆژ
پێنج
جاران
لە
سەر
بانی
مزگەوتان
خەڵکی
له وەختی
پێنج
فەرزەی
نوێژ
ئاگادار
دەکا
. ٢-
هەر
کەسێکه
کە
ئە
م
کارە
بکا
با تەرخانیش
نەبێ
و
هەموو
وەختێکیش
نەبێ
* «جنو.» ئەزۆچی. تێبــ.-
بۆ
کەرتی «
دەر
» تم: ٢-
ئە
/٢.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ ڕاهێشتن
[[بانگ/١+ ڕا _پێبف) + هێشتن]]
«مست.، لا.» ١-
بە
دە
نگی
بەرز
مەبەستێک
بە
جەماو ەری
خەڵکی
ڕاگەیاندن
*جاڕکێشان،
جاڕدان
.
بانگەواز
کردن
٢- «مج.» تم: بانگ
لێدان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
کەڵەبابێکی بێ وادە بانگ بدا سەری د بڕن
«کن.» کارێکی لەوەختی خۆیا نەکرێ
زیانی
بە
دواو
یه
. تێبــ.-
پێشوونیان
کە
کەڵەشێرێکی ئاوایان سەربڕیوه،
لەوە
ترساون
کە
هەستی
بە
بەڵایەکی
لابەلا
کردبێ !!
بۆیه
بانگ د
دا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگدەری گاڕان
«نت.»، «کن.»
گوێدرێژ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگی بێ وەخت
«نت.» تم: بانگی
بێ
واده
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگی ناوەخت
«نت.» تم: بانگی
بێ
واده
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێشتن کردن
[[بانگێشتن+كردن]]
«
مست
.، مت.»، «مک.»
ئاگادار
کردنی
کەسێ
یا
کەسانێ
بۆ
چوونه
ماڵ
یا
هەر
شوێنێکی
تر
بۆ
:
نان
خواردن
،
خواردنەوه
،
شایی
و
خەنەبەندان
یا
هەر
جوورە کۆبوونەوەیەکی
لەم
بابەتانه. *دەعوەت
کردن
. «کعر.»
زیافەت
. «مک.»
مێمانی
کردن
. «سن.»
میرفانی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێن
[[١- بان/٣+ئگ+ئین]]
«ست.»، «سن.»
حاڵی
شتێکی
لە
سەرەوه
یا
سەرووی هاوچەشنەکانی
خۆی
بێت.::
ئەو
کتێبــ.ە ی بانگینم
بۆ
بێنه. تێبــ.- له
نێوان
دوو
دەنگی «ن» و «گ»
دا
، بزوێنەی
کوردی
هەیه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگوش
[[١-بان/١+گوش «گوشین» ]]
«نفا.»، «سیم.» تم:
بانگێڕ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگی محەممەدی به ئاشکرا خۆشه
«کن.»
کاری
چاک
پێویست
با
شاردنەوە
ناکا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێشتن
[[بانگ/١+هێشتن]]
١- «مست.» «مت.» تم: بانگ
کردن
٢- «نت.»
مێمانی
،
دەعوەت
، زیافەت::
ئەو
شۆ
مالی کاوێسی بانگێشتنیانه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگێڕ
[[١- بان+گێڕ «گێڕان» ]]
«نفا.»، «مک.»
ئەو
کەسەیه
که
کاری
ئەوه
بێ
بەکرێ سەربانی
ماڵان
بە
باگردان
دەگێڕێ.* بانگووش.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگەشه
[[بانگ/١ +١-ئاش+٥-ئه/١]]
«نت.» ١- بانگێکی فرۆشیاری
هەندێ
کاڵای
لادێیی
و کشتوکاڵی «
وەکوو
میوه و...» له ئاواییدا دەیکا
بۆ
ئەوەی
خەڵک
بزانن
که
ئەو
کاڵایه هاۆته
ناو
دێیەکان. ٢- «تت.» پڕو پاگەنده، دیمایه،
تە
بلیغات. تێبــ.- ١»
من
وا
تێدەگەم
که
ئەم
وشەیه له کوردەواریدا
بۆ
ئەم
مەبەسته
بەکار
هاتووه
که
لە
مانای یەکەمدا نیشانم داوه،
چونکوو
تەبلیغات و دیعایه
کاری
گەلێ
تازەتر
لەو
ەی
لە
زمانی کوردیدا وشەیەکی
ئاوا
پەتی
بۆ
داندرابێ. ب) خوالێخۆشبوو
مامۆستا
گیو
ئەم
وشەیەی
بە
شکڵی «بالگا
شه
» و «بانگاشه»
بە
مانای پڕوپاگەندە نووسیوه «تم:
مەهاباد
، ل- ٦١، ٦٢».
مامۆستا
«
مەلا
ئەسعەد بانیخێڵانی» بەهۆی
مامۆستا
مەحەممەدی مەلاکەریمەوه
ئەم
وشەیەی بەشکڵی «
بانگەشه
»
هەر
بە
و مەعنایەی
که
مامۆستا
گێو نووسیوێتی،
دەگەڵ
کۆمەلێ وشەی
تری
ناوچەی «
بان
سیروان
»
بۆ
ناردبووم. ج) بەلای منەوه «
بانگەشه
» شکڵێکی وشەیەکە
که
له «بالگاشه،
بانگاشە
» زیاتر گەشەی کردووه «مەتتورتره»،
هەر
وەکوو
له وشەی «
بانگە
واز
»
دا
دەیبینین «
ئا
» ی
ئاواز
بۆته
«ئه»
لەم
وشەیەشدا «
ئا
» ی
ئاش
بۆته
«ئه.» .
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگەواز
[[بانگ/١+ئاواز]]
«نت.» ١- د نگێ
که
بۆ
گاز
کردنی
کەسێ
لە
دوورەوه،
بەرز
دەکرێتەوه. ٢- تم: بانگ ڕاهێشتن.::بانگەوازێکە
لە
شاسوار
بکەن با
بێ
چای
بخواتەوه. بانگەوازیان
کرد
،
ئیمڕۆ
کەس
لەماڵی
خۆی
دەر
نەچێ
. *
جاڕ
،
قاو
،
هاوار
. «
سن
،» هەڕاڵه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەربانگ
«نت.» 1- تم:
ئیفتار
. 2- خواردنێ
که
ڕەمەزانان
بۆ
ڕۆژوو
شکاندن
ئاماده
دەکرێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەربانگ کردنەوه
«مست. لا.» شکاندنی
ڕۆژوو
.
شت
خواردنی
ڕۆژووەوان
پاش
ئەوەی
وەختی شەرعی دادێت.