وشەدان

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)

Constitutional law

دەستووری بنچینەیی+یاسای بنەڕەتی

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Diminishing marginal utility, law of

یاسای كەمبوونەوەی كەڵكی سنوورەكی. ئەگەر شمەكێك زۆر بە كار بهێنرێت، واتە زۆری لێ بە كار بهێنرێت، ئەوا كەڵكی سنوورەكییەكەی كەم دەبێتەوە.

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Diminishing returns, law of

یاسای كەمبوونەوەی بەرهەم (یان دەسكەوت). واتە كەمبوونەوەی بەرهەمە بە هۆی بەكارهێنانی زۆرتر و یەكلەدواییەكی سەرچاوەیەك، لەگەڵ مانەوەی هۆكارەكانی تر وەك خۆیان. لە ڕووی تەكنیكییەوە، یاساكە ئەوەمان پێ دەڵێت كە بەرهەمی سنوورەكیی سەرچاوەیەكی گۆڕاو لە خاڵێكدا كەم دەبێتەوە، واتە چەماوەكەی بەرەوخوار دەبێتەوە.

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Downward-sloping demand, law of

یاسای بەرەوخواربوونی لێژیی خواست. بەپێی ئەم یاسایە ئەگەر نرخی شمەكێك دابەزێت، بەكاربەر زیاتر ئەو شمەكە دەكڕێت، واتە خواستی بەكاربەر لەسەر ئەو شمەكە بەرز دەبێتەوە، لەگەڵ مانەوەی هۆكارەكانی تر وەك خۆیان.

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)

Law

یاسا / دەستوور

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Law of diminishing marginal utility

یاسای كەمبوونەوی كەڵكی سنوورەكی. سەیری یاسای كەمبوونەوەی كەڵكی سنوورەكی بكەن.

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Law of diminishing returns

یاسای كەمبوونەوەی دەسكەوت (بەرهەم). سەیری یاسای كەمبوونەوەی بەرهەم بكەن.

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Law of downward-sloping demand

یاسای لێژیی بەرەوخواربوونی خواست. سەلمێنراوێكی گشتگیرە، كاتێك نرخی شمەكێك بەرز دەبێتەوە (لەگەڵ مانەوەی هۆكارەكانی تر وەك خۆیان) كڕیار كەمتر لەو شمەكە دەكڕێت. هاوشێوەی ئەمەش، كاتێك نرخ دادەبەزێ و هۆكارەكانی تر وەك خۆیان نەگۆرابن، ئەوا بڕی خواست زۆر دەبێت.

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)

Law of the Soil (Jus Soil)

مافی خاک

سەرچاوە: فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)

Martial law

حکوومەتی سەربازیی

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Okun’s Law

یاسای ئۆكیون. پێوەندییەكی ئەزموونكراوە كە لە لایەن ئارسۆر ئۆكیونەوە دۆزرایەوە و لە نێوان جووڵەی ناوبەناوی GDP و بێكاریدا هەیە. بەپێی ئەم یاسایە كاتێك كە GDPی هەیی بە ڕێژەی 2% لە بەرامبەر GDPی ماتەوەزەدا کەم دەبێتەوە، ئەوا ڕێژەی بێكاری بە ڕێژەی 1% پۆینت زۆر دەبێت (خەمڵاندنەكانی پێشتر ئەم ڕێژەیەی 3 بە 1 دادەنا.)

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Say’s Law of Markets

یاسای سەی لەمەڕ بازاڕەكان. ئەم تیۆرییە دەڵێت ''خستنەڕوو خواستی خۆی بۆ پەیدا دەبێت''. جی بی سەی لە 1803 گوتی، لەبەر ئەوەی سەرجەم هێزی كڕین ڕێك یەكسانە بە سەرجەم داهات و بەرهەم، ئەوا خواستی زیادە یان خستنەڕووی زیادە ڕوو نادات. كینز ڕەخنەی لە یاسای سەی گرت و ئاماژەی بەوە دا پێویست ناكات یەك یەكەی زیاتری دۆلاری داهات بە تەواوی خەرج بكرێت (بۆ نموونە، مەیلی سنوورەكی بۆ خەرجكردن شەرت نییە یەك (unity) بێت.

سەرچاوە: فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس

Scarcity, law of

یاسای كەمی (دەگمەنی). بەپێی ئەم یاسایە، خستنەڕووی زۆربەی ئەو شمەكانەی خەڵك پێویستیانە، جگە لە شمەكی خۆڕایی (free goods) نەبێت، سنووردارە. ئەم چەشنە شمەكە بە گشتی دەگمەنە و دەبێ لە ڕێگەی نرخ یان هەر ئامڕازێكی ترەوە جیرەبەندی بكرێت.

سەرچاوە: سەلاحەدین

all-or-none-law

qanûna hemî yan ne.

سەرچاوە: سەلاحەدین

boyle's law

[n.]

qanûna Boylî.

سەرچاوە: برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)

canon, law

زاگۆن، قانوون، کانوون. شەریعە، یاسا

سەرچاوە: سەلاحەدین

com mon law