تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
هەرەسی کێو
بەفری زۆر کە لە دەمەو بەهارا بنەکەی ئەتوێتەوە و لەجێی خۆی ئەجووڵێ و لە لاپاڵەکانەوە لێژ ئەبێتەوە بۆ ناو چەم و دۆڵ و دار و بەردێکی زۆریش لەگەڵ خۆی دێنێ و وا ئەبێ ئاوایی و باخ و باخاتی بەرئەکەوێ وێرانی ئەکا و بنیادەمی دێتەڕێ ڕای ئەماڵی و ئەیکوژێ.

ئەی واعیظی بارید چییە هەروەک هەرەسی کێو
بەو وەعظە کە بایە هەمو، هاتوویی بەسەرما؟!
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کێو
چیای بەرز
کێو
کۆی٬کۆە٬(هەورا.)کۆ٬ماه٬(فە.)کاو٬چیا٬کەژ٬کەش٬گێلی٬بەن٬کێف٬پشتخووار٬(فە.)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاڵەتە کێویلە
گیایەکی تیژ و توندی بۆندارە
بادامی کێوی
بادامەکێویلە، باویەتاڵە، چووالەتاڵە، چەقالە، چووالەشینکە، بایەف، کاڵەشین، شەواڵشینک. بە بادامی تەڕو ووشکی کێوی و بەداره کەشی دەڵێن بادامی کێوی
بزنه کێوی
[[بزن+3-ئه/2+كێو+3-ئی]]
«نت.» 1- گییاندارێکی گییاخۆره، وەکوو ئاسک دەچێ، نووکی شاخەکانی خواره، لە جێگای سەخت دەژی و به «ڕەوەز» و (زەرد) و ماهان هەڵدەگەڕێ، ڕەنگی زەردێکی کاڵه، تیئسکی «موو» ی زۆرکورته بەر پەنجه ناکەوێ له چیاکانی کوردستان زۆره و نێچیروان بۆ خاتری گۆشتی ڕاوی دەکە ون. 2- «مج.» 1» ئادەمیزادێکی بتوانێ بە جێگای سەخت هەڵگەڕێ، شاخەوانی چاک. ب» کە سێکی زۆر لەسەر دیواران و شوێنی بەرز هەلوێستێ.* «بک.» بزناکوڤی.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بزنە کێوی
گیاندارێکی کێوییە لە ئاسک دەچی بەڵام ئەم شاخی لق لقە
بەڵاڵوکی کێوی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جاترە کێویلە
گیایەکی بەهاریی کێوییە لە جاترە دەچێ بۆ ژانە سک جۆش دەدرێ و دەخورێتەوە
جاترە کێویلە
گیایەکی بەهاری کێوییە لە جاترە دەچێ ئاوو ئارەقی وی بۆ ژانە زگ زۆر باشە
جۆی کێوی
دارەگوڵی کێوی
داراگول شیلاڤێ
زنجیرەی کێوان
کێو، ملە کێو، سەفان
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
زوارتە کێویلە
جۆرێکە لە زورات
شان بەشانی کێوی
بەملەدا وەسەر کەوتن.
شمشێرەی کێوان
قولڵەی کێوی
پۆز٬ (باک.): دهار
قوولڵەی کێوی
دهار٬ (باک.): پۆز
لاولاوەی کێوی
مالویچە
هەرزنە کێوەیلە
ارزن کوهی
هەرمێ کێویلە
گلابی جنگلی