تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئینە
ئینە
این. (اورامی است.)
ئینە
ئەمە. [وشەی ئاماژە بە نزیک. (وشەیەکی هەورامیە.)]
ئینە
ئینە
ئەوانە، ئەمانە، یانە
ئەمە، ئەم یەکە
پاشگری گاسی کردن: کوڕینە وەرن، کوردینە تا کەی ئێمە لە کێوان میسالی دێو / دێین و دەچین و بۆ مە نەبێ قەت خودان و خێو «سەیف»
پاشگری پەسن: کۆلکە زێڕینە، شێرە بەفرینە
ئینە
(زەن.، کە.، هەورا): ئەمە لە تۆ نزیکە، لە زاراوەی (بار)دا بۆ کۆییە: ئینە من: هینەکانی من
١- (-ئینە)
(ئم.) ئامرازی بانگ کردن و ڕووی قسە تێکردنە بۆ جەمع، بەدوایی سفەت و ناوەوە دەنووسێ، گەلێ جار ئامرازێکی تریش (ئەی، هۆ، هەی) دەخرێتە پیش وشەیەکی کە بەم ئامرازە دروست دەبێ. هۆ خەلکینە، هەی جوامێرینە. ((ئەی کوردینە، ئەی مەردینە.... ((خزمینە مەدەن پەنجە لەگەڵ عەشرەتی جافا)) ((مێروولە نەچێ چاکە بە گژ قوللەیی قافا)) (ڕەزا-٣).
٢- (-ئینە)
(پب.) بە ئاخری وشەیەکەوە دەلکێ و دەیکا بە سفەت بۆ وشەیەکی تر، کە بە هەرتکیان ناوێکی تازە پێکدێنن. ئەسپە دارینە، شێرە بەفرینە، کاڵە مووینە (موویینە)، کتکە نەوتینە، کۆلکەزێڕینە، مێرگەنەخشینە. تێبــ.- هەم ئەم پاشبەندە و هەم (١-ئینە)ش کاتێ بە وشەیەکەوە دەلکێن کە بە یەکێ لە دەنگ بزوێنەکان دوایی هاتبێ ئەوا دەنگی (هەمزە) باتی ئەوەی بسوێ و لەناو بچێ دەبێتە دەنگی (ی). برایینە، موویینە، دۆیینە و ئەوجار دەنگ بزوێنی (ی) لەبەر قورسی تەلەفوز فڕێ دەدرێ. براینە، مووینە، دۆینە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئینەشا
ئەمەیان
ئینەشا
ئەوەتانێ، ئائەوەیان
ئینەشا
ئەوەتانێ، ئەئەوەیان
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئینەفت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئینەفت
ئیستدعای عەرزی حاجەت
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائینەء اسکندری
[ا ]
(ئایینەی ئەسکەندەری - aîney eskenderî)
ئاوێنەیەک بووە کە ئەرستۆ بۆ ئەسکەندەرییە، لەسەر بورجێک دایان نابوو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائینەء خاوری
[ا ]
(ئایینەی خاڤەری - aîney xaverî)
ڕۆژ، هەتاو، روجیار، خۆر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائینەء سکندر
[ا ]
(ئایینەی سکەندەر - aîney skendnder)
ئاوێنەیەک بووە کە ئەرستۆ بۆ ئەسکەندەرییە، لەسەر بورجێک دایان نابوو.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائینەء چرخ
[ا ]
(ئایینەی چەرخ - aîney cerx)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائینەدار
[ا ص ]
(ئایینەدار - aîne dar)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائینە بخت
[ا ]
(ئاینەی بەخت - aîney bext)
ئاوێنەی بەخت، ئەو ئاوێنەیەی کە لە کۆڕی ژن مارە کردندا رووبەڕووی بووک دادەنرێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ائینە، ایینە، اینە
[ا ]
(ئایینە - aîne)
ئاوێنە، خۆدێک، جام.