تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



گەرووهێنانەوە
لوزتین را معالجه کردن
گەرووهێنانەوە
چارەی ئاڵوو کردن
گەڕێنەک
گێژاوی گۆمی کووڕ
یێنی:
بازبازێن
[[باز+ باز+ئێن]]
(نت.)، (سیم.) یاری منداڵانە کە بۆ خۆخافڵاندن و کەیف لە جێیەکی بەرز (نسبیا) خۆیان فڕی دەنە نزمایی. تێبــ. - ئەم یارییە دۆڕاندن و بردنەوەی تێدانییە. *بازبازانێ، بازدبازدێن، بازبازۆکێ، بازدبازدۆکێ.
بانگێن
[[١- بان/٣+ئگ+ئین]]
«ست.»، «سن.» حاڵی شتێکی لە سەرەوه یا سەرووی هاوچەشنەکانی خۆی بێت.:: ئەو کتێبــ.ە ی بانگینم بۆ بێنه. تێبــ.- له نێوان دوو دەنگی «ن» و «گ» دا، بزوێنەی کوردی هەیه.
باوەرێن
[[٣-با/١+وژ‌رێن «وه‌راندن» ]]
«مک.» ١- «ست.» حاڵی میوەیەکی بەهێزی «با» له درە خت بووبێتەوه و کەوتبێته خوار. تێبــ.- ئەو جووره میوەیه پەسەند نییه و لەمیوەیە کی بەد ەست لێکرابێتەوه هەرزانتر دەفرۆشرێ، بۆیه میوە فرۆشان ئەگهر بیانهەوێ بڵێن میوەکەیان هەرزانه هاوار دەکەن: «و رە هەڵیگرەوه بەنرخی باو ەرێنی» ٢- «نت.» هەر مێوەیێکی بەم جووره ل ه دار بووبێتەوه.
باوەشێن
[[٣-با/١+وه‌شێن «وه‌شاندن» ]]
«نت.» ئامرازێکە بەهێزی دە ست یا هەر هێزێکی تر بەم لاو لای خۆیدا دەجوڵێندرێ، ئەویش هە وای دەور و پشتی خۆی دەجوڵێنێ و فێنکی دەکا. تێبــ.- ساد ترین جۆری پارچە مقەبایەکە، بە دەست به ڕاست و چەپا د یجووڵێنن، جۆرێکی دیکەی هەیه لە پووشی خورما دەیچنن و دەسکێکی ڕێ دەخەن، بەڵام ئێستا باوەشێنی کارەبایی پەیدا بووه، جاران حەسیر یاشتێکی تری لەم بابەتەیان به میچی خانۆ وه هەڵداوەسی و پە تێکیان تێدەخست کەسێک دەیجووڵاند *«سن.» باڕووشە. پانکه.
بەزێن
1- ری.، فع.» ڕیشەی فیعله له مەسدەری «بەزاندن» بۆ سیفەتی «مضارع» :: دەییبەزێنم، بیبەزێنه. خوا یاڕەببی هەر دەیان دەبەزێنین بۆ کوێ دەچن. 2- «پب.» دەگەڵ ناوێک تەرکیب دەبێ و دەیکاتەوه ئیسمی فاعیل:: لۆتی بەزێنه.
(- ئێن)
(پب.) دەلکێ بە دوای ناوەوە و ناوێکی تازە بۆ گەلێ لەو یارییانە دروست دەکا کە لە کوردستان باون و پێویستە پتر لە تاکەکەسی تێیاندا یاری بکەن. تۆپە ڕاکردێن، تۆپێن، جگێن، جەغزێن، زەرفێن، فینجانێن، ماتێن، مووشێن، نەردێن، هەلووکێن. * ئانێ. تێبــ.- بە گشتی ئەم پاشبەندە مانایەکی (ئاڵوگۆڕ)ی تێدایە و دەتوانێ بەرامبەری پێشبەندی لاتینی co بێ لە هەندێ وآەی ئینگلیزی و فرەنسیدا وەکوو: تعاون: هاوکاری: cooperation یا تعایش، هاوژیانی: coexistence.
ئاردەڵێن
گرد آرد در آسیا
ئارەقی ڕەش و شێن دەردان
[ [مستـ. لا. ]]
«کنـ.» زۆر ماندوو بوون، زۆر خۆماندوو کردن بە ئیش یا قسە و کاری فیکرییەوە: تا کتێبــ.خانەکەم ڕێکخست ئارەقی ڕەشو شینم دەردا، شاسوار تا مەسەلەکەی جەبری حەل کرد ئارەقی ڕەش و شینی دەردا. «... شیخ سەعیدی سەبیلان چەند ڕۆژێ دوکانی دانەنا، لێمان پرسی ئاغا ! لە کوێ بووی؟ وتی: خێڵێکی جنۆکەی کافر هاتبوون لە دەرەوەی «سابڵاغ» هەڵیا ندابوو، نیازیان خراپ بوو، چوومە گیانیان تا دەفعم کردن ئارەقی ڕەش و شینم دەردا» «بیرەوەری خۆم».
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاسنفڕێن
موقناتیز
ئاسنفڕێن
میغناتیس، ئاسنکێش، هێزێکە ئاسنی ڕادەکێشێ
ئاشگەڕێن
وەستای ئاشی، کەسێکی ئاشی ڕەنێو بێنێ، بە کەسێکیش دەڵێن، کە بتوانێ ئیشی خۆی هەڵسووڕێنی
ئاهێن
ئاسن، هەسن، کانزای، بەناوبانگ: جەزبەی ئاهێنم دەماخ دان پەرداخ/میقناتیز تۆی جام کەردەن وەیاتاخ «مەولەوی»
ناڵین
ئاهێن(باک)
ئاوازەخووێن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوازەخوێن
ئاوازەخوێن
خوانندە
ئاودەڵێن
کوزەای که نم پس می دهد
استخر درز دار