( du peyker))

بورجی جه وزا.

هۆشە٬ وەشی٬ ـــ ی ترێ و ئیتر.ـــ ی چکۆڵە: (باک.) جیرک٬ ئەتفک٬ ـــ گوڵە گەنم و جۆ و ئیتر: ووشک٬ (باک.)نووشی ٬ (کە.) ئیشوو٬ هووشی (ڕۆژ.) پۆڵ.

«نا.» ١- ژنی گەورەپیاوان، ژنی بەڕێز و له خانەدانی گەوره. «بانووی پڕ تەمکین ساحێب سایە ی فەڕ» «بە جای تەخت نیا پەڕێش تەختەی زەڕ» «خانا -١٢٤» *خاتوون، خانم. ٢- ناوه بۆ ئافرەت تێبــ.- ئەم وشەیه له زمانی کوردیدا بەڵاوه نرابوو، تا ئەم ١٥/٢٠ساڵەی دوایی له چەند وشەیەکی مڕەکەبدا «کەیبانوو، ئاغابانوو،....» نەبێ نەدەبیندرا، هێستاش بەمانای یەکەمی هەر زۆر کەم دەکار دەکرێ، ئەگەرچی ئەدەبیاتی گۆرانی «خورشیدی خاوەر،، شیرین و خەسرەو، بە دیعولمولک و بەدیعولجەمال...» پڕن لەم وشەیه.

«نت.»، «مک.» تم: ١- بان/٢. تێبــ.- کەرتی دووە می ئەم وشەیه بەلای منەوه «ئووک» ئامرازی بچکۆله کردنەوەیه «هەروەکوو له وشە ی - بچووک -دا د بیندرێ» و «ک» ەک ی سواوه و کەوتووه. ب» فەرقێک له نێوان مەدلوولی ئەم وشەیه و «١- بان /٢» هەیە، هەرچی (١-بان/٢)ە به د شتایێکی بەرزی نسبەتەن گەوره دەگوترێ، بەڵام «٢- بانوو» دەشتایێکه لەچاو دەوروبەر ی خۆی بەرزتره و له «١- بان/٢» بچووکتر.

شەرم

آبرو

شەرم، نامووس: بێ نرخە ڕیش و ڕوو کە نەڕەنگێ بە ئابڕوو «هەژار»

«نتـ..» ١- ڕەونەقی ڕوو، ورشە و گەشەی دەموچاو ٢- «مجـ.» ســەر بڵیندی، شەرەف، نامووس، حەیا. تێبــ. ـ ئەگەرچی مەعنای دووەم مەجازە، بەڵام ئەم وشەیە لە کوردیدا هەر بەم مەعنایە بە کاردەهێنرێ و هیچی تر.

ئاوی ڕوو، شەرم، ئاوڕوو، ئاڤڕوو، فەهێت، ڕەنگی ڕوو، ڕووسپێتی، ڕووسپانی، نامووس._بەر: ئاوڕووبەر، ڕووشکێن، نامووس شکێن، ئاڤڕووبەر، ئەتککار._بران: ئاوڕووبران، جنێو پێدران، نامووس شکان، پەردەی نامووس دڕان._براو: نامووس شکاو، پەردەی نامووس دڕاو، ئەتککراو، ڕیسوا، ڕیسواکراو، بەدنێوکراو._براوی: بەدناوکراوی، ڕیسوایی، شەرم شکاوی، ئەتککراوی._بردن: بە پەندبردن، هەتک کردن، بەدنێوکردن، ڕیسواکردن، نامووس شکاندن، پێکردن، مەشکەژەن._چوون: بەدنێوکران، ڕیسوابوون._دار: ئابڕوومەند، بەئابڕوو، ڕووسوور، بەشەرم، ئاڤڕوودار، فهێتوو._داری: ئابڕوومەندی، ڕووسووری، ئاڤڕووداری، فهێتوویی._مەند: بڕوانە: ئابڕوودار._ی: بڕوانە: ئابڕووداری._ بێ: ڕیسوا، بێ شەرم، ڕیسوا، بێ ئاڤڕوو، پێکراو، زمان درێژ، قاڵ، سوواو، چەختی، چەقەسوو، پەل، ڕووزەرد، ڕووڕەش، هاروهاج، قۆشمە، ئەتککراو، سووک. بێ _ یی: بێ شەرمی، پێکراوی، سووکی

نوعی دستار مردانه

جامانە، ئاغابانوو، تەنراوێکی سپی و ڕەش یا سپی و سوورە کە پیاوان لە سەری دەبەستن

ئاغەبانوو، جامەدانی

ئاگرکەوتنەوە

حریق
سوخت

سووتمان، ئاگرکەوتنەوە
سووتەمەنی، ئاوردوو

ئاگرکەوتنەوە، ئاووردوو

«نتـ..» تووی وشکی کڕەکراو. تێبــ. - لە هەورامان توو ئیشک دەکەنەوە و کڕەی دەکەن «تازۆر ورد نەبێ» وەکوو مێوژ و میوەی ئیشکی تر هەڵدەگیرێ بۆ خواردنی زستان یا بۆ فرۆتن، یەکێکە لە حاسڵاتی هەورامان.

ئاردی تووی کوتراوو بێژراوە

خەیار

«نا.»، «کیـ.» تمـ : خەیار، هاروو، هاروێ.