تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 5575
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
هڵێن تێ، بڵێن نەوا
یَجيءُ، الجِنُّ، یَذهَبُ بالجِنِّ.
سەرچاوە:
نالی
هیچ نەوێژ
بێدەنگ
و
گلەیی
نەکەر
.
قانیعی
بابی
ڕەضا و ڕاضی
بە
پووش
و
دڕک
و
داڵ
سالیکی صەبر و تەحەممول،
بوردەبار
و
هیچ
نەوێژ
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
چه نەوێ
چه
می¬شود؟.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
چه نەوێ
چی
ئەبێت؟
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
چه نەوێ
ما
یَکون؟.
سەرچاوە:
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
ڕاڕەوی نەویستایەتی
مذهب
الزهد
سەرچاوە:
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
ڕاڕەوی نەویستایەتی
Asceticism
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ڕێکخراوەی وەڵاتانی بەرهەمهێنی نەوت (ئۆپێک)
سازمان
کشورهای صادرکنندەی
نفت
(اوپک)
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
ڕێکخراوەی وەڵاتانی بەرهەمهێنی نەوت (ئۆپێک)
Organization of Petrolium Exporting Countries (OPEC)
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ڕێکخراوەی وەڵاتانی بەرهەمهێنی نەوت (ئۆپێک)
ئەم
ڕێکخراوە
لە
دوای هەوڵی
زۆر
و درێژخایەنی وەڵاتانی نێرەری
نەوت
لە
ژانوییەی 1961
لە
کاراکاس (ڤێنێزۆئێلا) دامەزرا و
سەرەتا
وەڵاتانی
ئێران
، عەرەبستانی سعوودی، عێراق، کوەیت،
قەتەر
و ڤینزۆئیلا بوونە
ئەندام
و
پاشان
، وەڵاتانی ئەندونیزیا، لیبی و نایجریا
بوون
بە
ئەندام
. ئۆپێک
بۆ
گەیشتن
بەم
ئامانجانەی
خوارەوە
دامەزرێ:
1ــ چەسپاندنی سیاسەتێک
بۆ
دانانی
نرخ
و مەزەندەیەکی یەکلاکراو، بەدوور
لە
هەلاجانی
ئابووری
وەڵاتانی بەرهەمهێنی
نەوت
.
2ــ پاراستنی
سەرچاوە
و
کانە
نەوتییەکان.
3ــ پاراستنی ئاسایشی
نەوتی
ڕاگوێزراو.
4ــ
بەرگری
لە
زیادبوونی نرخی یەکلاکراو
یان
هەناردنی
نەوتی
لە
ڕادەبەدەر
بە
پێچەوانەی بڕیاری زۆرینەی ئەندامان.
وەڵاتانی
ئەندام
لە
ئۆپێک، 45%
نەوتی
جیهان
بەرهەم
دەهێنن و
جگە
لەوەش
داوا
لە
کۆمپانیا نەوتییەکان دەکەن
تا
نرخی
نەوت
و بەرهەمە نەوتیەکان
لە
ئاستێکی دیاریکراو و
یەکسان
ڕابگرن،
چونکە
هەلاجان
و
هەڵبەز
و دابەزی نرخی
نەوت
بۆ
ئەم
وەڵاتانە دەبێتە
هۆی
هەلاجانی
ئابووری
و
هەندێ
جار
گەشەسەندنی
ئەم
وەڵاتانە
تووشی
زیان
دەکات.
یەکێک
لەو
هۆکارانەی
کە
لە
دوای دامەزرانی ئۆپێک
ناوبەناو
بۆتە
هۆی
هەڵکشانی نرخی
نەوت
،
شەڕ
و گۆڕانکارییە ناوچەیی و جیهانییەکان
بووە
.
بۆ
وێنە:
ــ شەڕی ئیسراییل و عەرەبان
لە
1973
کە
بۆ
ماوەیەک
بووە
هۆی
ڕاوەستانی ناردنی
نەوتی
وەڵاتانی عەرەبی
بۆ
ڕۆژاوا
و ئەمەش هەڵکشانی نرخی
نەوتی
لێکەوتەوە.
ــ شۆڕشی گەلانی
ئێران
(1978)
کە
بەریانی
نەوتی
ئەم
وەڵاتەی
بۆ
ماوەیەک ڕاوەستاند و ئەمەش
بووە
هۆی
هەڵکشانی بێوێنەی نرخی
نەوت
تا
ئەو
سەردەمە
.
ــ شەڕی
ئێران
و عێراق (1988-1980) .
ــ شەڕەکانی کەنداوی
فارس
کە
بریتی
بوون
لە
: شەڕی هاوپەیمانی نێونەتەوەیی
بە
دژی
عێراق
لە
دوای داگیرکردنی
خاکی
کوەیت
لە
لایەن
ئەم
وەڵاتە (1991-1990) . شەڕی
ئەمریکا
و بەریتانیا
بە
دژی
عێراق
بە
بیانووی
چەک
کردنی
ئەم
وەڵاتە (2003) .
ــ زیادبوونی
مەترسی
و هەڕەشەی نێونەتەوەیی
لە
ئێران
بەهۆی بەرنامەی ئەتۆمی
ئەم
وەڵاتە
لە
ساڵەکانی 2005 و 2008
کە
نرخی
نەوتی
تا
نزیکەی 130 دۆلار هەڵکشاند.
ــ سەرهەڵدانی قەیرانی
ئابووری
جیهانی
لە
ساڵی 2008
بووە
هۆی
دابەزینی دووبارەی نرخی
نەوت
بۆ
40 دۆلار.
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
کتکە نەوتینە
بریتییە
لە
یەکێک
ببێ
بە
هۆی
ئاژاوە
و هەرایەکەوە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
کەس نەویست
کس
نخواه
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
کەس نەویست
خوێنتاڵ
لای
هەموو
کەس
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
مووچیانەوە
نوشتانەوە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانکوتانەوه
[[١-بان/١+كوتانهوه]]
«
مست
.، مت.» شێلانی
بانی
خانوو
به
قاچ
و پێ لەقه، له وەختی
باران
و دڵۆپەێ کەمدا * بانکوتان.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بانگ کردنەوه
«
مست
، مت.» ١- تم:
باوەخوون
. ٢- گەڕاندنەوەی کەسێک
که
دەستی
کردبێ
بە
دوورکەوتنەوه له شوێنێک::
خێرا
بانگی کەنەوه با
ئەو
نامەیەش هەردەگەڵ
خۆی
بەرێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باڵ گرتنەوە
(مست. لا) ١-هەڵفڕینی
مەل
لە
شوێنێکی
بۆ
ماوەیەکی
کەم
لێی
نیشتبێتەوە: کۆترێک
لە
سەر
ئەم
دارە
بۆ
پێش
پێی
تۆ
باڵی گرتەوە. ٢-تم:
باڵ
گرتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بردنەوه
«مست. مت.» ١- گێڕانەوەی شتێکی
لە
شوێنێکەوه برابێته جێگایەک
بۆ
جێگەی
پێشوووی::
ئەم
کتێبــ.ه
بەرەوە
بۆ
کتێبــ.خانه.
ئەم
ڕادیۆیەی
ماڵی
شاباز
بۆچی
نابەنەوه.
دوێنێ
هاتن
بردیانەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برژاندنەوه
«ست. مت.» ڕاگرتنی
خوێن
لە
شوێنێکی
لەشی
ئادەمیزاد
که
بەشتێکی
تیژ
«
چەقۆ
،
خەنجەر
،
شووشه
،....» بڕابێ
یا
بە
گولله و
هەر
شتێکی دیکه
بریندار
بووبێ و
خوێنی
لێ
بێ
. تێبــ.-
ئێستا
دوکتۆران
ئەم
کاره
به
داو
و دەرمانی
تازه
«تەنتووریۆد، مێرکوورکڕۆم،...» دەکەن.
جاران
لەکوردستان،
پەڕۆ
و پاڵیان دەسووتاند و سووتوەکەیان دەخسته
سەر
برینەکه
یا
ڕۆنی
داغیان بەسەردا دەکرد
خوێنی
ڕادەو
ستا
.
بۆ
برینی
بچووک
سووتوی
جگە
ره
و
گڵە
سووریش
بەکار
هاتووه. *«سن.» برژاننە
وه
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بن دانەوه
«مست. مت.»، «مک.»
هەڵقەندن
و
دە
ردانی
خاک
و خۆڵی دەرەوەی بنجه گیایەک
یا
دارێک
بۆ
ئەوەی
به
بنه
هەڵکەندرێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنەوشی
[[بنهوش+2-ئی]]
« «نت.سن.» تم: 3- با/6 «
بای
سوور
»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بنەوشەیی
[[بنهوشە+3-ئی]]
1- «ست.»
هەر
شتێکی
پەیوەندی
و نیسبەتی
دەگەڵ
گوڵی
«وەنەوشه هەبێ و، هەرچێکی ڕەنگی
وەک
گوڵی
وەنەوشە
وابێ. 2- «نا.»، «سیم.» تم:
بنەوش
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بووژانەوه
«مست. لا.» 1- هاتنەوه
حاڵی
گیاندارێک.
که
لەبەر
نەخۆشی
یا
هەر
هۆیەکی دیکه،
کەنەفت
بووبێ::
سەرما
کەسیرە
ی کردبوو
باش
دامان
پۆشی
،
تۆزێ
بووژایەوه.
گرانەتا
پەکی
ئینسان
دەخا و
زۆر
درەنگ
دەبووژێتەوه. 2-
زیندوو
بوو
نەوه و
وەبا
کەوتنەوەی شتێک
یا
ڕێ
و شوێنێک
که
کزبووبی
یا
هابێیته
لە
ناو
چوون.:؛
نەورۆز
جێژنێکی
کۆنی
کوردانە
و
تازه
بووژێتەوه. هس.: «په._: بووژیتەن، ڕزگاربوون
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بڕاندنەوه
«مست. مت.» تم: بڕینەوه/5:
پێویست
ئەم
شەڕه ببڕێتەوه.
هەر
بە
دوو
قسه بڕاندیانەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بڕانەوه
[[بڕان+2-ئهوه/2]]
«مست.
لا
..»
کۆتایی
هاتنی شتێک::
ئیتر
ئەم
باسه بڕایەوه،
قسە
له شتێکی
دی
بکەین، کوڕه دەبەسه! نەبڕایەوه،
بۆ
هێندی
لێ
دەڵەی.
ماڵی
جووکلی
به
جارێک
بڕانەوه کەسیان
لێ
دەرنەچوو «
باسی
زولفی
درێژ
و چاوی بەخەو + نەبڕاوه ! بووه بوه
ترێ
خەسرەو
«
حاجی
قادر
»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەدم دادانەوه
مست. مت.»، «مک.»
بەر
پەرچ
دانەوەی کەسێکی قسه
دەکا
و قسەکانی
به
دڵی یەکێک
نەبێ
که
دە
یان
بیسێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەربوونەوه
[[1-بهر/4+بوونهوه]]
«مست. لا.»
کەوتنە
خواری
شتێ
یا
گیاندارێک له جێگەیەک
ڕا
بۆ
جێگەیێکی دیکەی
که
لەچاو
ئەو
ی
پێشوو
نەرمتر
بێ
. 2-
بەلادا
هاتن
و
کەوتنە
سەرزەوی
ئاد
ەمیزاد
لە
شوێن
خۆی
::
کوڕ
ه
دلێر
هێندە
مەچوو
سەر
گوێسوانەکە بەردەبیتەوه. چاوی
لەبە
ر پێی
خۆی
نەبوو
ده
بەردەکە هەڵەنگووت و بەربۆوه.*
بەر
ە
وە
بوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرگەشت بوونەوه
[[فر. کو.]]
«
مست
.، لا.»، «مک.» تم:
بازگەشت
بوونەوه
.
پیاو
نابێ
له قسەی
خۆی
بەرگەشت
بێتەوه. «
یاڕەببی
خوڵایه
تۆبە
و ئەستەغفیر وڵڵا،.
بەرگەشت
بوومەوه» «ڕستەیێکه یەکێک دەیڵێ
که
«
کفر
» ێکی
بە
دەمدا هاتبێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەسەر گرتنەوه
«
مست
، مت.» 1- ناسینەوەی
مەڕ
و
گاو
و گۆڵێ
که
دزرابێ
یا
ون
بووبێ.:: له مەڕەکان حەوتیانم
لای
کوێخا
فەرەج
بەسەر گرتەوه. 2- «مج.» دۆزینەوەی
هەموو
شتێکی
گوم
بوو
یا
دزراو
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
شاررانەوە
شاردرانەوە
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
هەژاندنەوە
شەکاندنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئا، ئا ! دەبەشنەوه
ڕستەیێکه بەسەر سووڕمانەوه دەگوترێ. زیاتر
دووکاندار
به
کڕیارێکی
دەڵێ
که
نرخێکی
وا
بۆ
کاڵایەک
بڵێ
نەچێتە عەقڵەوه.*
بە
خشینەوه.
دابەش
کردن/2.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاخنینەوە
آکندن
21
22
23
24
25
26
27